واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 1488
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
جبهه‌ای که با رسیدن جبهۀ سرد به جبهۀ گرم تشکیل می‌شود و در طی تشکیل آن هوای گرم سطح زمین به بالا رانده می‌شود متـ . جبهۀ هم‌رسیده occluded front
occlusion 2
فرایند تشکیل جبهۀ هم‌رسیده متـ . هم‌رسی جبهه‌ای frontal occlusion
occlusion effect, OE 1
افزایش رسانش استخوانی در بسامدهای پایین براثر مسدود شدن مجرای گوش
مربوط‌ به‌ بَرهمایی‌ یا متأثر از آن‌
نوعی شکستگی که به‌راحتی قابل تشخیص نباشد
occultation
پنهان شدن موقت یک جِرم آسمانی در پشت جرم آسمانی دیگر
occupancy rate 1
تعداد خودرو برحسب طول خودروِ سواری در هر خط عبور، در زمان معین
occupancy rate 2, room occupancy rate
میانگین تعداد اتاق‌های فروخته‏شده در یک دورۀ زمانی خاص که به‌صورت درصدی از کل اتاق‌های مهمان‌خانه/ هتل نشان داده می‏شود
occupancy time
زمانی که از ورود جلوی وسیلۀ نقلیه به محدودۀ شناسایی (detection zone) چراغ هوشمند آغاز می‌شود و تا خروج انتهای وسیلۀ نقلیه از این محدوده ادامه می‌یابد
occupation
تسخیر و واپایش یک منطقه با اجرای عملیات نظامی
occupation horizon
لایه یا رگه‌ای که در طی یک دورة اسکانِ انسان و فعالیت‌های او شکل گرفته است
تقاطع هم‌سطحی که دسترسی به ملک یا عرصۀ اختصاصی را فراهم می‌کند
occupation number
تعداد ذراتی که در حالت کوانتومی معینی قرار دارند
occupation probability
احتمال قرار گرفتن مجموعه‌ای از ذرات کوانتومی در ترازی با انرژی معین
occupational counseling
مشاوره برای انتخاب شغل با توجه به ویژگی‌های شخصی افراد و شرایط و خصوصیات شغل مورد نظر
occupational crime
اقدام قابل مجازاتی که با سوءاستفاده از فرصت‌های شغلی انجام شده باشد
occupational noise exposure
قرار گرفتن در معرض نوفه‌های شدید در محیط کار
اتاقی که در حال حاضر به نام یک مهمان مشخص ثبت شده است
occupied territory
سرزمینی که تحت اختیار و واپایش مؤثر نیروهای مسلح یک کشور خارجی است و شامل سرزمینی نمی‌شود که ازطریق عقد قرارداد با مقامات غیرنظامی یا در پی موافقت‌نامه‌های صلح اداره می‌شود
occupied/clean, OC 1
اتاق اشغالی که خدمات خانه‌داری آن انجام شده است متـ . پُرِ مرتب
اتاق پُری که خدمات خانه‌داری از شب قبل در آن انجام نشده است متـ . پُرِ نامرتب
پیایه‌بندی دست‌ساخته‌ها براساس بود یا نبود شاخص‌های ترکیبی آنها
گودی بزرگ روی سطح سنگ‌کرۀ زیر اقیانوس
ocean circulation
حرکت بزرگ‌مقیاس آب اقیانوسی که معمولاً در چرخاب‌های بسته رخ می‌دهد
حرکت آب اقیانوس‌ها به ‌‌شکل یک چرخۀ منظم طبیعی یا به‌صورت جریانی پیوسته در امتداد مسیری معین
ocean farming
نگاه کنید به : mariculture 2
ocean going
نگاه کنید به : ocean going vessel
ocean going vessel, ocean going
کشتی مناسب تردد در اقیانوس‌ها
شناوری ویژۀ گشت‌زنی در محدودۀ ایستگاه دریایی که برای اندازه‏گیری‌های جامع هواشناسی از سطح و جوّ فوقانی تجهیز شده است
ocean station, marine station
منطقۀ ویژه‌ای از سطح اقیانوس تقریباً به شکل مربع با اضلاع 200 میل دریایی