واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 408
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
در یک گراف چندگانه، دو یا چند یال موجود بین دو رأس متمایز
edges of a graph
پاره‏خطی یا کمانی که دو رأس از یک گراف را به هم وصل کند
← زانیشلیائیان
دو یا چند یال که دو رأس گراف مفروض را به هم وصل کنند
در یک گراف، جفتی از یال‌ها که در یک رأس مشترک‌اند
adjuvant
ماده‏ای که همراه با ماده‏ای دیگر برای کمک به فعالیت آن به کار رود
escort 3
شخصی که گشت را از مبدأ تا مقصد به‌عنوان راهنما یا حلاّل مشکلات همراهی می‌کند
ice
شکل جامد و بلوری آب در جَوّ به‌صورت بلورهای برف و تگرگ و گویچه‌یخ
یخ خالص به شکل بلورهای منفرد و بزرگ که رنگ آبی آن ناشی از پخش نور توسط مولکول‌های آن است
یخی که دارای آب مایع است
superimposed ice
یخ نشسته بر روی یخسار که در نتیجۀ انجماد برف ذوب‌شده بعد از بارش برف تشکیل شده است
یخی که با برف پوشیده نشده است
fast ice, land fast ice
دریایخی که به ‌علت اتصال به ساحل بی‌حرکت است
انباشتی تقریباً دایره‌ای از خاکه‌یخ با قطر کمتر از 3 متر با لبه‌هایی که براثر برخورد برجستگی پیدا کرده است
black ice
یخ تازۀ نازک در آب شیرین یا شور که به‌ علت شفافیت ناشی از ساختار دانه‌ای ستونی آن تیره دیده می‌شود
young ice
یخ‌ دریا یا دریاچه که به‌تازگی تشکیل شده است و ضخامت آن از پنج تا بیست سانتی‌متر است
grease ice, ice fat, lard ice
پوستۀ نازکی از خاکه‌بلورها که بر روی سطح دریا به ‌هم بسته می‌شوند و ظاهری تیره و چربی‌گون ایجاد می‌کنند
یخ یخسار که دارای حباب هواست
یخ مات فرینی که بسیار بی‌نظم و تیره و کم‌چگالی است
نام قدیمی برگۀ یخ (ice sheet) گرین‌لند
یخی که بر سطح دریاچه تشکیل شده باشد
یخی که بر سطح رودخانه تشکیل شده باشد
دریایخی با ضخامت بیش از بیست سانتی‌متر و عمر کمتر از یک سال که پس از تشکیل یخ جوان پدید می‌آید
← زمین‌یخ
subterranean ice,underground ice
← زمین‌یخ
white ice
یخی که ظاهر سفید آن ناشی از وجود حباب در داخل یخ است
← خاکه‌بلور
acicular ice
یخ آب شیرین با تعداد زیادی بلورهای بلند و لوله‌های توخالی به‌ شکل‌های متغیر با آرایۀ لایه‌ای و دارای حباب هوا
glaze ice, clear ice
پوششی از یخ معمولاً شفاف و هموار