واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 2855
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
data assimilation
تلفیق داده‏های ناهمگون، نمونه‏برداری‏شده در زمان‌ها و بازه‏های زمانی متفاوت و در مکان‌های مختلف، برای توصیف یکدست و سازگار سامانه‏ای فیزیکی مانند جوّ
سند فراداده‌ای جست‌وجوپذیری که در آن مجموعه‌داده یا گروهی از مجموعه‌داده‌ها تشریح می‌شود و به‌صورت مقالة بررسی‌شده توسط همتایان در مجله‌ای علمی منتشر می‌گردد
catalogue 1/ catalog
سیاهه‌ای از داده‌های باستان‌شناختی که در آن هر شیء با یک شمارۀ مرجع و توضیحات کامل به ثبت می‌رسد
data dictionary
مجموعه‏ای سازمان‏یافته از اطلاعات مربوط به تعریف و ساختار و کاربرد داده‏ها در یک سامانه
cataloguing/ cataloging
روند تهیۀ داده‌نامه و ورود اطلاعات در آن
دفتری با توضیحات مختصر برای ثبت مقدماتی اشیای به‌دست‌آمده در هنگام کاوش باستان‌شناختی
مجموعه‏ای از داده‏ها برای آزمایش نرم‏افزار متـ . داده‏های نمونه sample data
داده‌هایی که شامل ترکیبی از داده‌های پیوسته و گسسته هستند
داده‏هایی خاص که از یک پروندۀ داده‏ای جدا و بیرون کشیده شده باشد
داده‌هایی که از دو یا چند منبع جمع‌آوری شده‌اند
داده‏های ارائه‏شده در قالب‌هایی چون نمودار وجدول و اعداد
مواد و اسنادی که حاصل فعالیت‌های باستان‏شناختی است و به چهار دستۀ دست‏ساخته‏ها، بوم‏ساخته‏ها، پدیدارها و ساختارها تقسیم می‌شود
داده‏هایی که رمزبندی آنها از صورتی به صورت دیگر تغییر یافته باشد
بقایای مادی پراکنده حاصل از فعالیت‌های انسان، شامل دست‏ساخته‏ها و پدیدارهای بدون تعلق به یک محوطۀ باستانی مشخص
داده‌هایی که مقدارهای بزرگ‌تر (بریده‌شده از راست) یا کوچک‌تر (بریده‌شده از چپ) از مقداری ثابت، از آنها حذف شده یا اصلاً مشاهده نشده است
داده‌هایی که شمار متغیرهای آنها بیش از شمار واحدهای نمونه‌‌گیری است
داده‌هایی که برای اثبات و ارائه و اعتبارسنجی یافته‌های پژوهشی لازم است
داده‏هایی که خطاهای آنها تصحیح و کیفیت آنها با توجه به اهداف خاص بالا برده شده باشد
داده‌های مربوط به جهت یا زمان که مقیاس اندازه‌گیری آنها چرخه‌ای است
داده‏هایی که تحت فرایند چکیده‏سازی قرار گرفته باشند
اطلاعاتی در یک سامانه که در برابر دستیابی غیرمُجاز به داده‏ها و تغییر عمدی یا سهوی آنها به‏طور ناخواسته یا به دلیل خطاهای کاربری و خرابی‌های رایانه‏ای محافظت شده باشد
داده‏هایی که براساس روابط بین آنها دسته‏بندی شده باشند
داده‌هایی چرخه‌ای که جهت‌ها مقادیر آنها به‌ شمار می‌آیند
مجموعه‌ای از داده‌ها دربارۀ مصرف غذا شامل اطلاعاتی درمورد اشتها و الگوهای خوردن و برآوردهایی دربارۀ دریافت رژیمی معمول
← داده‏های دیداری‏سازی‏شده
اطلاعات عددی و متنی که به قالب نگاره‏ای تبدیل شده باشد متـ . داده‏های دیداری
داده‏هایی که دریافت و در جایی دیگر به‏کار گرفته یا نمایش داده شده باشد
مجموعه‏ای از داده‏ها که براساس ویژگی‌هایشان دسته‏بندی شده باشند
داده‏هایی که از جایی به جای دیگر منتقل شده باشد