واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 3088
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
قطعه‌ای اضافی که برای استحکام مازه و جلوگیری از فرسایش آن به مازه وصل می‌کنند
false keelson
نگاه کنید به : rider keelson
false negative
1. نتیجۀ منفی آزمون در افراد بیمار 2. افراد بیماری که نتیجۀ آزمون منفی داشته‌اند
← پراشنوی ویلیس
false positive
1. نتیجۀ مثبت آزمون در افراد سالم 2. افراد سالمی که نتیجۀ آزمون مثبت داشته‌اند
حلقۀ دوم یا حلقۀ رشد تأخیری که در یک دورۀ رویش در نتیجۀ شرایط نامساعدی، مانند خشکی یا سرمای دیررس یا خزان زودرس، ایجاد میشود
درز مضاعفی که در آن قلاب در و قلاب بدنه در هم قفل نشده باشند
false start
نگاه کنید به : hung start
قطعه‏ای چوبی که از محل اتصال دماغه به مازه (keel) شروع می‌شود و تا منتهی‌الیه بالای دماغه را می‌پوشاند و بیشتر نقش تزیینی دارد
تصویری که در آن، به جای رنگ‌های طبیعی، رنگ‌های دیگر به کار رفته باشد
false-heart, false heartwood
چوبی که تحت تأثیر عوامل طبیعی مانند قارچ و یخ‌زدگی تغییر رنگ داده و شبیه به درون‌چوب شده باشد
familiarization tour, fam tour
سفر یا گشت ارزان‏قیمت یا غالباً رایگانی که به‌منظور معرفی یک مهمان‌خانه/ هتل یا مقصد گردشگری برای دست‏اندرکاران این صنعت ترتیب داده می‌شود
family
ششمین رتبۀ رسمی در آرایه‏شناسی موجودات زنده، بالاتر از سرده و پایین‏تر از راسته
family constellation
مجموع روابط در درون یک خانواده با توجه به عواملی مانند تعداد و ترتیب تولد و سن و نقش و الگوهای تعامل افراد
راهنمایی والدین یا سایر اعضای خانواده در مسائلی مانند پرورش فرزند و فرزندخواندگی و اعتیاد و مساعدت‌های عمومی توسط روان‌شناسان و مددکاران اجتماعی و مشاوران
family counsellor
مشاوری با وظیفۀ حمایت عاطفی و اطلاع‏رسانی و راهنمایی برای حل‏ مشکلات خانواده
family flour
← آرد چندمنظوره
family interaction method
روشی برای مطالعۀ رفتار خانواده ازطریق مشاهدۀ تعامل اعضای آن در موقعیتی واپایش‏شده، مانند آزمایشگاه یا درمانگاه
زنجیرۀ مراحلی که در زندگی هر خانواده طی می‌شود، مانند ازدواج و فرزندپروری و بازنشستگی
فرایندی که در آن شخص ثالث و بی‌طرفی که معمولاً یک متخصص سلامت ‏روان یا وکیل مجرب است، به افراد خانواده برای حل تعارض و توافق در مورد مسائلی مانند طلاق یا حضانت فرزند کمک می‌کند
family movie, family oriented film, family film
فیلم سرگرم‌کننده و فاقد خشونت و بی‌نزاکتی و بدزبانی و تصاویر مستهجن که ‏تماشای آن برای همۀ اعضای خانواده مناسب است
کیفیت خاص روابط میان اعضای یک خانوادۀ مشخص که برحسب شدت عاطفه و نگرش اعضای خانواده به یکدیگر سنجیده می‌شود
family planning
family planning program, family planning
اقداماتی که به زوج‌ها در پیشگیری از بارداری‌های ناخواسته و فاصله‌گذاری بین حاملگی‌ها و تعیین تعداد فرزندان خانواده کمک می‌کند
نوعی خودیابی مبتنی بر بهبود تک‌تک افراد خانواده، بازسازی خرده‌نظام‌های خانواده نظیر رابطۀ والدـ فرزند و برادرـ خواهر و دست یافتن به روابط مرزبندی‌شدۀ سالم با مردم و مراکز خارج از خانواده متـ . بهبود خانواده
میزان بازتاب ساختار پیش‌نمون یک مقوله در هر یک از اعضای آن
خیال‏بافی شایع در دوران کودکی که در آن کودک تصور می‌کند فرزندِ والدین‏ خویش نیست، بلکه فرزند نجیب‏زادگان و خاندان سلطنتی است
اتاقی با تسهیلات خواب برای سه نفر یا بیشتر که دست‌کم دو تخت آن مناسب بزرگسالان است
family service
نگاه کنید به : family-style service
family sociology