واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 463
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
longevity2
مدت زندگی یک اندامگان از تولد تا مرگ
Fried length
← طول همدوسی
طول لبۀ بدنه در تاخوردگی‌های درز
cover hook length, end hook lengh
طول لبۀ در در موازات تاخوردگی‌های درز
کل جابه‌جایی طولی شناور در هنگام گردش
length over pulling faces
طول واگن از ابتدای قلاب جلو تا انتهای قلاب عقب
فاصلۀ دو چرخ موازی
road miles, road kilometers
طول راه که در امتداد خط محور آن اندازه‏گیری می‌شود
circuit length
طول مسیری که جریان در تونل مداربسته طی می‌کند
fetch length, fetch 1
طول ناحیۀ موجگاه
field length
مسافت لازم برای نشست‌وبرخاست و شتاب ـ ایست و برخاست نافرجام هواگَرد و دیگر موارد مندرج در کتابچۀ راهنمای پرواز
balanced field length, BFL
طول باندی که در آن مسافت برخاست با مسافت اضطراری برابر باشد
unbalanced field length
طول باندی که در آن مسافت برخاست با مسافت اضطراری برابر نباشد
landing field length, LFL
دستورالعمل طراحی طول باند که براساس آن طـول باند بـاید به اندازه‌ای باشد که مسافـت شتاب ـ ایست برابر با مسافت برخاست هواپیمایی باشد که باند برای آن در دست طراحی است
landing run, landing roll
مسافتی که هواپیما در طول حرکت، از لحظۀ نشست بر روی زمین تا نقطۀ توقف یا خروج از باند پرواز، طی می‏کند
abscissa, x-coordinate
مختص x (افقی) یک نقطه (y و x) در دستگاه مختصات دوبعدی متـ . طول 2
coherence length, coherence distance, Fried parameter
شعاع محدوده‌ای از جوّ که جذر میانگین مربعیِ تلاطم در جبهه‌موج نوری که از آن می‌گذرد یک رادیان باشد متـ . طول فرید Fried length
افزایش طول یک زنجیرۀ نوکلئوتیدی با اضافه شدن نوکلئوتیدهای جدید یا افزایش طول زنجیرۀ پلیپپتیدی با اضافه شدن آمینواسیدهای جدید
← رمزدوره
کاهش طول بدنۀ هواگَرد ترابری برای تولید نسخه‌‌ای جدید از آن
فاصلۀ بین دو نقطۀ متوالی موج در راستای انتشار که فاز نوسانی یکسانی دارند
برآوردی از طولِ‌موج مکانی چیرة بی‌هنجاری که دو برابر فاصلة افقی بین قله تا ناوة بی‌هنجاری در نقشة داده‌های میدان پتانسیل است
طولِ‌موج چیره در طیف توان بی‌هنجاری مغناطیسی
طولِ‌موجِ غالب در طیف توان بی‌هنجاری مغناطیسی مشاهده‌شده
apparent wavelength
فاصلة میان دو نقطة مشابه در دو دورة پیاپی بر روی خط لرزه‌نگاری
نوعی عنوان‌بندی که به‌صورت افقی یا عمودی از طرفی به طرف دیگر حرکت می‌کند متـ . عنوان‌بندی طوماری
spectrum
توزیع ویژگی یک سامانۀ فیزیکی یا پدیده؛ همچنین نمودار یا تصویری که این توزیع را نشان دهد
acoustic spectrum
گسترۀ بسامدهای آکوستیکی از بسامدهای زیرصوتی تا فراصوتی، تقریباً از صفر تا یک مگاهرتز
atomic spectrum
طیفی که براثر جذب یا دفع انرژی تابشی و به‌دنبال گذار بین ترازهای انرژی در هر اتم تولید می‌شود
vibrational spectrum
طیفی مولکولی که براثر گذار بین ترازهای ارتعاشی پدید می‌آید