واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 3088
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
بادی که براثر چگالی زیاد و دمای کم هوا در فروشیب شتاب می‌گیرد
fall-over protective structures, FOPS
سازه‏ای که از راننده در برابر سقوط اشیایی مانند درخت و تنه و سنگ محافظت می‌کند
نوعی خطا در فرایند تعریف و استدلال یا گونه‌ای شیوة نادرست (غیرمنطقی یا ناموجه) مجاب کردنِ دیگران که معمولاً ظاهری معتبر و فریبنده دارد و به دو نوع صوری و غیرصوری تقسیم می‌شود
دیدگاهی در معرفت‌شناسی مبتنی بر اینکه هر باور، نظریه، دیدگاه و آموزه‌ای ممکن است خطا از کار درآید و هیچ توجیهی قاطعنیست
falling
نگاه کنید به : felling
falling action
کنشی که در پی نقطۀ اوج می‌آید و به سمت پایان نمایش پیش می‌رود
falling ball viscometer, falling-sphere viscometer, falling viscometer
نوعی گران‌روی‌سنج برای اندازه‌گیری گران‌روی مذاب‌های بسپاری در آهنگ‌‌های برشی بسیار پایین که در آن یک گوی چگال‌تر از مذاب در درون مذاب و داخل استوانک فولادی در محدودۀ مشخصی حرکت می‌کند و براساس سرعت حرکت آن، گران‌روی اندازه‌گیری شود
falling body
جسم شتاب‌داری که شتاب آن تنها ناشی از گرانش زمین است
falling intonation
افت پایانی در آهنگ گفته
falling number
شاخصی برای تعیین فعالیت آلفاآمیلازی آرد غلات متـ . عدد آمیلازی
falling number apparatus
دستگاهی برای تعیین فعالیت آلفاآمیلازی در آرد غلات متـ . آمیلازسنج
← جزرکِشَند
falling weight deflectometer, FWD
دستگاهی که بر روی وسیلة نقلیه نصب می‌شود یا وسیلة نقلیه آن را یدک می‌کشد و بار حداکثر 150 کیلو‌نیوتنی را از طریق صفحه‌ای به قطر 30 سانتی‌متر و از ارتفاع صفر تا یک‌ونیم‌متری بر روی سطح رها می‌کند تا میزان جابه‌جایی سطح راه اندازه‌گیری شود
Fallopian tube
هریک از لوله‏هایی که تخمک را از تخمدان به زهدان منتقل می‏کند
ذرات حاوی مواد پرتوزا که پس از انفجار هسته‏ای در جوّ زمین معلق می‏مانند یا به زمین بازمی‏گردند متـ . فروریزۀ اتمی atomic fallout فروریزۀ پرتوزا radioactive fallout
fallow 1
زمینی زراعی که در یک دوره بدون کاشت گذاشته می‌شود
رها کردن زمین زراعی بدون کشت در یک فصل یا دورۀ زراعی
false alarm rate, FAR 2
شمار هشدارهای نابه‌جا یا غیرواقعی به درصد که در آزمایش‌هایی که ازطریق نوعی خوارزمی/ الگوریتم در سامانۀ خودکار تشخیص تصادف اجرا می‌شود به دست می‌آید
لایه‌بندی شیب‌دار حاصل از جریان
مادۀ گران‌وردی که تنش تسلیم آن زیاد ولی گران‌رَوی آن نسبتاً کم است
false cirrus, cirrus spissatus
ابری که بسیار شبیه به پرسا است، ولی ابر پرسا نیست
false colour
رنگی که با افزودن آن به تصویر بازۀ بسامدهایی که به چشم انسان نامرئی هستند، مرئی می‏شود یا تباین نوریشان تشدید می‏گردد
نوعی عکس‌برداری که در آن تصاویر کاذب‏رنگ تولید می‏شود
false cyst
نگاه کنید به : pseudocyst
false discovery rate, FDR 2
در آزمون‌های فرض چندگانه، امید نسبت ردِ به‌غلطِ فرض‌های صفرِ درست
false extended burial
نگاه کنید به : rearticulated burial
false flange
باریکه‌ای زاید در سمت بیرونی چرخ که در نتیجۀ سایش غلتشگاه چرخ ایجاد می‌شود
false fruit
نگاه کنید به : pseudocarp
false heartwood
نگاه کنید به : false-heart
← کژاطلاعات