واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 7198
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
پردۀ بزرگ سفید و شفاف، معمولاً در عمق صحنه، که برای نمایش فیلم از روبه‌رو و برای نمایش اسلاید از پشت صحنه به کار می‌رود و اطراف صحنه را می‌پوشاند
cyclorama 2
عکسی بزرگ متشکل از چند قطعه عکس که بر دیوارۀ داخلی اتاقی استوانه‌ای قرار می‌گیرد تا برای تماشاگری که در وسط اتاق قرار دارد جلوه‌ای طبیعی را به نمایش درآورد
cycloreversion
نگاه کنید به : cycloelimination
cycloreversion
نگاه کنید به : cycloelimination
حرکت چرخشی جریان‌های میان‏یاخته‏ای
مطالعۀ سنگ‌های چینه‌ای باتوجه‌به چرخه‌های تشکیل و تخریب آنها
cyclostrophic flow
شکلی از شیوشارش که در آن شتاب یا نیروی مرکزگرا با نیروی فشار افقی در توازن است
cyclostrophic wind
بادی حاصل از توازن مؤلفه‏های افقی نیروی شیو فشار و نیروی مرکزگریز در حرکت هوا بر روی مسیر منحنی
مجموعه‌ای از لایه‌ها که در یک چرخۀ رسوبی نهشته شده‌اند
cyclothymia, cyclothymic disorder
نوعی اختلال خلقی که مشخصۀ آن دوره‌هایی از علائم سبک شیدایی و افسردگی در طول یک دورۀ حداقل دوساله است
فرد دچار متناوب‌خلقی
مربوط به متناوب‌خلقی
cyclothymic disorder
نگاه کنید به : cyclothymia
فرمول‌دار
Cyg
نگاه کنید به : Cygnus
Cyg
نگاه کنید به : Cygnus
Cygnus, Cyg, Swan
صورت فلکی بارزی در نیمکرۀ شمالی آسمان که به شکل قویی درحال‌پرواز تصور می‌شود
محفظه‏ای استوانه‏ای در موتور که پیستون درون آن حرکت می‏کند
cylinder 2
نگاه کنید به : capsule 1
cylinder 3, cylinder bore 1
محفظه‌ای استوانه‌ای در درون موتور که پیستون در داخل آن، براثر احتراق مخلوط سوخت و هوا، حرکت رفت‌وبرگشت دارد
بخش خارجی سیلندر، به‌ویژه در موتورهای هواخنک که انتقال حرارت از محفظۀ سیلندر به محیط خارج ازطریق آن انجام می‌شود
cylinder block heater, block heater, engine block heater
قطعه‌سیم یا گرم‌کنی برقی در داخل مجرای آب بدنۀ سیلندر که آب پیرامون موتور را گرم نگه می‌دارد تا مانع از ترکیدگی بدنۀ سیلندر براثر یخ‌زدگی آب شود و همچنین روشن شدن موتور را در هوای بسیار سرد تسهیل می‌کند
cylinder block, engine block
بخش اصلی موتور که معمولاً قطعۀ ریختگی است و دیگر قطعات موتور مانند سرسیلندر و میل‌لنگ به آن متصل می‌شود
cylinder bore 1
نگاه کنید به : cylinder 3
cylinder bore 2,bore diameter, piston bore, bore 2
قطر داخلی حفرۀ سیلندر که پیستون در داخل آن حرکت رفت‌وبرگشت دارد
نوعی قوطی کنسرو که ارتفاع آن بیشتر از قطر آن است متـ . قوطی بلند tall can
cylinder cast, leg cylinder cast
گچی از بالای ران تا قوزک که زانو را صاف نگه ‌دارد اما قوزک امکان حرکت داشته باشد
مقدار معینی از مخلوط هوا و سوخت که پیش از احتراق به داخل محفظۀ احتراق هدایت می‌شود
فرایندی که در آن سطح دیوارۀ درونی سیلندر را با روش هونینگ (honing) زبر می‌کنند تا چسبندگی لایۀ روغن به دیوارۀ آن افزایش یابد
cylinder head
قطعه‌ای فلزی، معمولاً آلومینیمی یا چدنی، که بر روی بدنۀ سیلندر قرار دارد و بخشی از محفظۀ احتراق را تشکیل می‌دهد و مجرایی برای ورود روغن و آب به‌منظور خنک‌کاری و روان‌سازی دارد