واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 7198
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
نوعی گریبان متشکل از برگه‌های به‌هم‌چسبیده که میوه را مانند فنجانی دربرمی‌گیرند
ویژگی آنچه باعث درمان بیماری یا بهبود آن می‌شود
مسیر پیاده‏رو برای ورود به پایانۀ مسافری و خروج از آن در بخش زمینی
جمع‌آوری پسماند از محل‌هایی در کنار خیابان
بخشی از پروتئین‌های شیر که با افزودن پنیرمایه یا زی‏مایه‏های مشابه منعقد شده باشد
پنیر نیمه‌نرم با بافت‌ خامه‌ای و طعم ملایم حاصل از لخته ‌شدن پروتئین شیر
میزان تراکم دَلَمۀ شیر ناشی از فعالیت زی‌مایه‌های گوارشی که شاخصی است برای گوارش‌پذیری شیر
cure 1
درمان موفق بیماری
هریک از روش‌های درمان‍ی، اعم از دارویی و غیردارویی
برنامه‏ای زمانی که در طی آن یک آمیزۀ گرماسخت پلاستیکی یا لاستیکی در شرایط دمایی معین قرار می‏گیرد تا دارای خواص مشخصی شود
cure time, curing time
فاصلۀ زمانی میان قرارگیری یک بسپار گرماسخت در معرض شرایط پخت تا هنگامی که خواص معینی در آن پدید آید
ویژگی فراورده‏ای که با روش‌های نگهداری مواد غذایی مانند دودی کردن و خشک‌ کردن و نمک‌سود کردن و شور انداختن تولید شده باشد متـ . عمل‏آمده
گوشتی که با افزودن مواد عمل‌آور، مانند نمک‌طعام و مواد تثبیت‌کنندۀ رنگ، فراوری شده است
Curie constant
ثابتی (عددی) که حاصلِ‌ضرب پذیرفتاری مغناطیسی، با دمایی معین، در اختلاف آن با دمای کوری است
Curie depth
عمقی در زمین (30 تا 40 کیلومتر از سطح) که در آن افزایش دما موجب می‏شود مواد خاصیت مغناطیسی را از دست بدهند
← دمای کوری
Curie substance
ماده‌ای که گشتاور دوقطبی مغناطیسی آن برابر با حاصلِ‌ضرب ثابت کوری در شدت مغناطیسی میدان مغناطیسی بیرونی، تقسیم بر دماست
Curie temperature
دمایی که در آن کانی خاصیت فِرّومغناطیسی خود را از دست می‌دهد متـ . نقطۀ کوری Curie point
قانونی که بیان می‌کند در دماهای بالاتر از دمای کوری، پذیرفتاری مغناطیسی مادة پارامغناطیسی با دمای مطلقِ بین دمای ماده و دمای کوری تناسب معکوس دارد
قانونی که بیان می‌کند پذیرفتاری مغناطیسی مادة پارامغناطیسی با دمای مطلق نسبت عکس دارد
curing 1
فرایندی شیمیایی که در آن بسپارها یا چندپارها به هم متصل می‌شوند تا شبکه‌ای بسپاری تشکیل دهند
curing 2
← ولکانش
[علوم و فنّاوری غذا] فراوری مواد غذایی برای نگهداری و بهبود طعم و رنگ، مانند دودی کردن، خشک کردن، نمک‌سود کردن و شور انداختن [کشاورزی- علوم باغبانی] مجموعۀ کارهایی که برای نگهداری و عرضه بر روی محصول انجام شود
curing agent 1
ترکیباتی که با رزین‌های بسپاری واکنش می‌دهند تا آنها را سخت کنند متـ . سخت‌کننده hardener
ماده‏ای که برای عمل‏آوری مواد غذایی به کار می‌رود، مانند نمک طعام، نیترات‌ها، نیتریت‌ها، شکر و ادویه
آب‏نمک مورداستفاده برای عمل‏آوری مواد غذایی، مانند فراورده‏های گوشتی
curing gum
نگاه کنید به : cushion gum
نمک‌های مورداستفاده برای عمل‏آوری مواد غذایی
curing time
نگاه کنید به : cure time
curl 1
حاصلِ‌ضرب صوری خارجی عملگر دل (s) در یک تابع بُرداری