واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 4822
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
obligate parasite
← تام‌انگل‌
← انگل آشیانه1
← انگل آشیانه2
nest parasitism,brood parasitism,breeding parasitism
نوعی زندگی انگلی که در آن پرنده تخم خود را در آشیانة پرنده‌ای از گونة دیگر می‌گذارد و پرندة میزبان بعداً از جوجه نگهداری می‌کند
وجود انگل در خون
parasitization
آلوده شدن به یک یا چند انگل
نوعی شیوة زندگی که در آن گونة انگل از گونة دیگر، گونة میزبان، بهره می‌برد یا با هزینة آن زندگی می‌کند و غالباً به آن آسیب می‌رساند متـ . زندگی انگلی
اندامگانی که بخشی از حیات خود را به‌صورت انگلی و بخش دیگر را به‌صورت شکارگر طی می‌کند
دسته‏ای از ترکیبات اسیدی و چسبناک که بسیاری از درختان و درختچه‏ها به‌ویژه مخروطیان از خود ترشح می‏کنند متـ . رزین
سرده‌ای از انگوریان بالارونده با حدود 60 گونه که عمدتاً در نیمکرۀ شمالی می‌رویند؛ گل‌های آنها پنج‌پر و تکجنسی یا با عملکردی تکجنسی است و اکثر گونه‌های آن یا اصلاً کاسه ندارند یا کاسۀ آنها تحلیل رفته و گلبرگ‌هایشان در نوک به هم چسبیده و یکپارچه شده است، اما در قاعده از هم جدا هستند و برگ‌هایشان سبز و لَپی یا دندانه‌دار است
راسته‌ای از گیاهان گل‌دار بالارونده با یک تیره و پانزده سرده و حدود 850 گونه که بیشتر در نواحی گرمسیری یا معتدل گرم می‌رویند
تیره‌ای از خاراشکن‌سانانِ درختچه‌ای خاردار با میوه‌های سته که در رده‌بندی کرونکوئیست 1988 در راستۀ گلسرخ‌سانان قرار دارد
انتهای کیسه‏ای‏شکل هر غدۀ خوشه‏ای
التهاب انگوره
acinous, acinose, acinic, acinar
مربوط یا به شکل انگوره
شبیه به انگوره
تیره‌ای از انگورسانان بالارونده یا درختچه‌ای یا به‌ندرت علفی با پانزده سرده و 700 گونه که در سراسر جهان می‌رویند؛ برگ‌های آنها همیشه‌سبز یا خزان‌دارِ غالباً ساده و گاهی مرکب با آرایش متقابل یا متناوب است و گل‌هایشان منظم و معمولاً چهار یا پنج‌پر است
moral motivation2,ethical motivation2
آنچه فاعل اخلاقی را به انجام دادن عملی که شأن اخلاقی دارد، سوق می‌دهد
motivation
نیرویی که به رفتار انسان و حیوان هدف و جهت‌مندی می‌بخشد
moral motivation1,ethical motivation1
برانگیختن یا برانگیخته شدن فاعل اخلاقی به انجام دادن عملی که شأن اخلاقی دارد
نیرویی درونی که محرک فرد برای فراگیری است
achievement motive
نیاز فرد برای غلبه بر موانع و چالش‌های دشوار
immediate kill
نابودی بی‌درنگ هدف پس از اصابت نابودگر به آن
← سامانۀ انهدام به‌فرمان
تخریب بوم‌سازگان براثر فعالیت‌های انسان به‌طوری‌که ویژگی‌ها و کارکردهای بوم‌سازگان تغییر اساسی یابد یا به‌طورکلی از بین برود
hard kill, firm kill
تخریب فیزیکی سلاح یا سامانه با به‌کارگیری فنون ضدالکترونیک یا بمب یا موشک
انهدام با تسلیحات غیرهسته‌ای
به ‌کار گرفتن مجموعه‌راهکارهایی که آسیب به دشمن را به‌ حداکثر می‌رساند
نابودی هدف ازطریق ایجاد حرارت زیاد درونی، تاحدی‌که اجزای ساختاری هدف از کار بیفتد