واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی

واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.

ا ب پ ت ث ج چ ح خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی
a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z
شماره واژه‌ها با این حرف: 3653
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
خرابی داده
data corruption
وجوه هر اشکالی در داده که موجب شود داده برای کاربر یا نرم‌افزاری که به آن دسترسی پیدا می‌کند قابل خواندن یا استفاده نباشد
دیدگاه
داده‏بان
data custodian
مسئول گردآوری و نگهداری داده‏ها
دیدگاه
داده‏بانی
data custodianship
مسئولیت گردآوری و نگهداری داده‏ها
دیدگاه
تاریخ داده‌ها
data date, as-of date, time-now date
تاریخی که در آن سامانۀ گزارش‌دهی پروژه وضعیت واقعی فعالیت‌ها را نشان می‌دهد
دیدگاه
پوشیده‌خوانی داده‌ها
data deciphering, deciphering
فرایند تبدیل داده‌های درهم و پوشیده به داده‌های روشن متـ . پوشیده‌خوانی، واپوشیده‌سازی deciphering
دیدگاه
رمزگشایی داده‌ها
data decryption, decryption
فرایند تبدیل داده‌های رمزبندی‌شده به داده‌های روشن
دیدگاه
کم‌داده
data deficient, DD
آرایه‌ای که اطلاعات کافی برای ارزیابی خطر انقراض آن براساس وضعیت توزیع یا جمعیت آن وجود ندارد
دیدگاه
data definition language
نگاه کنید به : data description language
دیدگاه
زبان توصیف داده
data description language,data definition language
نوعی زبان رایانه‌ای که برای ساخت و تغییر ساختار داده‌ها در یک پایگاه‌داده به کار می‌رود اختـ . زاتا DDL
دیدگاه
داده‏نامه 2
data dictionary
مجموعه‏ای سازمان‏یافته از اطلاعات مربوط به تعریف و ساختار و کاربرد داده‏ها در یک سامانه
دیدگاه
سامانۀ مدیریت داده‏نامه
data dictionary management system
برنامه یا نرم‏افزاری که برای مدیریت داده‏نامه لازم باشد متـ . سامِدان DDMS
دیدگاه
رمزگذاری داده‌ها
data encryption
فرایندی که در آن داده‌ها به دلایل امنیتی رمزگذاری شوند
دیدگاه
استاندارد رمزگذاری داده‌ها
data encryption standard, DES
خوارزمی/ الگوریتمی برای رمزگذاری یا رمزگشایی داده‌ها با استفاده از جدول رمز 64بیتی
دیدگاه
واردسازی داده‏ها
data entry
فرایند وارد کردن اطلاعات در یک سامانۀ اطلاعاتی
دیدگاه
تحلیل پوششی داده‌ها
data envelopment analysis
اندازه‌گیری کارایی نسبی به کمک مجموعه‌ای از مدل‌ها
دیدگاه
اکتشاف داده‏ها
data exploration
فرایند جست‏وجو و تحلیل مقدماتی یک دادگان برای تعیین محتوای اطلاعاتی آن
دیدگاه
کاشف داده‏ها
data explorer
برنامه‏ای که یک دادگان را جست‏وجو و تحلیل مقدماتی می‌کند تا محتوای اطلاعاتی آن تعیین و معمولاً دیداری‏سازی شود
دیدگاه
استخراج داده‏ها
data extraction
جدا کردن و بیرون کشیدن داده‏هایی خاص از یک پروندۀ داده‏ای
دیدگاه
پروندۀ داده‏ها
data file
پرونده‏ای حاوی داده‏های معین در قالب متن یا اعداد یا تصاویر نگاره‏ای
دیدگاه
پرونده‏بندی داده‏ها
data filing
دسته‏بندی اطلاعات و تبدیل آنها به پرونده‏های حاوی داده‏هایی معین در قالب متن یا اعداد یا تصاویر نگاره‏ای
دیدگاه
داده‏شار
data flow
جابه‏جایی داده‏ها از نقطه‏ای در یک مجموعۀ اطلاعاتی به نقطه‏ای دیگر
دیدگاه
نمودار داده‏شار
data flow diagram, DFD 2
نگاره‏ای که مسیر گردش داده‏ها را در یک سامانۀ اطلاعاتی نشان می‏دهد متـ . نمودش
دیدگاه
قالب داده
data format
مجموعه‌ای از قاعده‌ها که روش نگهداری یا انتقال داده را تعیین می‌کند
دیدگاه
همجوشی داده‏ها
data fusion
یکپارچگی داده‏های گرفته‏شده از منابع مختلف و نامتجانس متـ . هم‏آمیزی داده‏ها
دیدگاه
گردآوری داده‌ها ۲
data gathering, data collection
مرحله‌ای در پژوهش‌های باستان‌شناختی که در آن جمع‌آوری داده‌ها از طریق بررسی سطحی و کاوش انجام می‌شود
دیدگاه
داده‏زایی
data generation
فرایندی که در آن، داده‏ها براساس مجموعه‏ای از خصوصیات ازپیش‌تعریف‏شده تولید شوند
دیدگاه
گروه‏بندی داده‏ها
data grouping
دسته‏بندی مجموعه‏ای از داده‏ها براساس کاربرد و کارکرد آنها
دیدگاه
یکپارچه‌سازی داده‌ها
data integration
فرایندی که در آن داده‌های ناهمگون دریافت و در قالب و ساختاری یکپارچه ترکیب می‌شوند
دیدگاه
یکپارچگی داده‌ها‌
data integrity
درستی و همخوانی داده‌های ذخیره‌شده در یک پایگاه یا انبار داده
دیدگاه
تفسیر داده‏ها
data interpretation
فرایند استخراج روابط و معانی نهفته در مجموعه‏ای از داده‏ها
دیدگاه