واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 3270
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
tropopause funnel
تغییر شکل قیف‏گونۀ سطح وَردایست که گاهی بر فراز چرخندهای عمیق عرض‌های میانه تشکیل می‏شود
اُفت آهنگ کاهش دما در تراز وَردایست
هریک از سطوح منفرد پیوستۀ وَردایست چندتایی
موجی از نوع موج درونی که در سطح وَردایست شکل می‏گیرد
troposphere
قسمت پایینی جوّ، از سطح زمین تا ارتفاع حدود 10 تا 20 کیلومتر، که در آن دما با افزایش ارتفاع تقریباً به‌صورت یکنواخت کاهش می‏یابد و تغییر وضع هوا در آن صورت می‌گیرد
مربوط به وَردسپهر
tropospheric scatter
tropospheric scattering/ tropospheric scatter, troposcatter
پراکنش تابش الکترومغناطیسی ناشی از بی‏نظمی‌های فیزیکی وَردسپهر که از آن در بسامدهای بین 350 تا 8400 مگاهرتز در ارتباطات فراافقی استفاده می‌شود
tropospheric wave
مؤلفه‌ای از موج رادیویی که ناشی از پراکنش وَردسپهری است
troubleshooter
دستگاه یا فردی که عیب یا اِشکال موجود در یک وسیله یا سامانه را جست‌وجو و شناسایی می‌کند
troubleshooting
فرایند یافتن و نشان دادن اِشکال یا عیب موجود در سامانه‌های الکترونیکی
trough 1, peak 2
پایین‌ترین حدّ هر متغیر
trough 2
ناحیه‏ای کشیده در جوّ زمین با فشار نسبتاً کم
trough curve
نگاه کنید به : U-shaped audiogram
trough line, axis of trough
خطی که در راستای آن خمیدگی چرخندی هم‏فشارها یا پَربندها بیشینه است
trough reef, reverse saddle
نهشته‌ای کانی در امتداد صفحۀ لایه‌بندی که به ناوۀ چین ناودیسی متصل است
خطی که از پایانۀ مبدأ شروع می‌شود و پس از عبور از مرکز شهر و طی مسیر پیرامونی به مسیر اولیه و در انتهای مسیر به پایانۀ مبدأ برمی‌گردد
نسبت گران‌رَوی کشامدی به گران‌رَوی برشی
trowel, coffee roaster sample spoon
افزاره‌ای که در بخش پیشین دستگاه برشته‌کاری قرار دارد و برای نمونه‌گیری از دانه‌های قهوه در حین فرایند برشته‌کاری به کار می‌رود
TRP
TRSA
← آموزش‌درمانی وزوز
توقف موقت مخاصمه و تمامی اقدامات جنگی با توافق طرفین
truck
نگاه کنید به : bogie 1
truck centre plate
بخشی مدور در مرکز بوژی که کاسۀ سقفی برآمده در آن قرار دارد و در حکم سطح باربری اصلی برای تکیه‌گاه بدنۀ خط‌نورد بر روی گهوارۀ بوژی است
فاصلۀ بین دو میلۀ نافی در امتداد شاه‌تیر و زیر بدنۀ خط‌نورد
truck frame
سازۀ یک‌تکۀ فولادی که اسکلت بوژی به شمار می‌رود و اجزای بوژی به آن متصل می‌شود
truck lever connection
میله‌ای برای اتصال اهرم‌های ترمز به سامانۀ ترمز بوژی
truck mounted brake
نوعی سامانۀ ترمز واگن باری که در آن استوانک‌های ترمز مستقیماً بر روی بوژی وسیلۀ نقلیه قرار می‌گیرد و دیگر به اتصالات مکانیکی اهرم‌بندی ترمز نیاز نیست
truck side
نگاه کنید به : side frame 2