واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 5044
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
ویژگی نوعی برگ پنجه‌ای که تقسیمات مجزای حاشیۀ آن اندکی بیش از نیمه تا مرکز مشترک امتداد داشته باشد
ویژگی برگی با حاشیۀ لَپ‌دار و بریدگی‌های عمیق ‌پنجه‌ای که تقریباً تا نزدیک دُمبرگ امتداد داشته باشد، اما به آن نرسد
palmtop computer
نگاه کنید به : pocket computer
palpebritis
نگاه کنید به : blepharitis
Palpigradi
نگاه کنید به : Arachnida
پژوهش دربارۀ گونه‌های سنگواره‌شده و کنونی هاگ‌های گل‌سنگ‌ها و خزه‌ها و گرده‌های گیاهان گل‌دار
palynology 2, pollen analysis
علم بررسی و مطالعۀ گَرده‌ها و هاگ‌ها یا فسیل آنها
مادۀ آلی میکروسکوپی با دیواره‌های مقاوم که در بازمانده‌های ماسرالی (maceralic) گرده‌شناسی یافت می‌شود
PAN
نگاه کنید به : personal area network
حرکت چرخشی دوربین به راست یا چپ، حول محور ثابت و در سطح افق متـ . افق‏گَرد
pan control
نگاه کنید به : pan
pan control
نگاه کنید به : pan
pan control
نگاه کنید به : pan
pan dryer
نگاه کنید به : tray dryer
pan dryer
نگاه کنید به : tray dryer
نوعی سرخ کردن مواد غذایی در میزان کمی روغن در تابه و با حرارت ملایم متـ . سرخ کردن سطحی shallow frying
pan shot, panoramic shot
نمای حاصل از حرکت چرخشی دوربین حول محور ثابت و در سطح افق
pan, pan control
موقعیت صوت در محیطی با دو یا چند بلندگو
خمیری که از مخلوط کردن چربی و آرد و مایعی مانند شیر به ‌دست می‌آید و از آن در تهیۀ سس سفید استفاده می‌شود
دسته‏ای از کشتی‌ها با ابعاد مناسب برای گذر از کانال (canal) پاناما
panary fermentation
تخمیر حاصل از فعالیت مخمر در تولید نان
انباشتی تقریباً دایره‌ای از خاکه‌یخ با قطر کمتر از 3 متر با لبه‌هایی که براثر برخورد برجستگی پیدا کرده است
pancasila
مرام/ ایدئولوژی رسمی دولت اندونزی، مبتنی بر اصول پنج‏گانۀ مردم‏سالاری، انسان‏دوستی، عدالت، وحدانیت و اتحاد؛ بعدها اصول پنجگانۀ جنبش عدم تعهد نیز به این نام خوانده شد
از دیدگاه سوسور، رویکردی در مطالعۀ زبان که به بررسی ویژگی‌های ثابت زبان در طول زمان می‏پردازد
ویژگی‌هایی از زمان که فارغ از زبان و مکان ثابت می‏ماند یا برقرار است
تیره‌ای از پیچکاجیسانان درختچه‌ای یا درختی دوپایه با ریشه‌های هوایی با حدود چهار سرده و 700 گونه که در نواحی ساحلی یا باتلاقی گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری برّ قدیم می‌رویند؛ این گیاهان در مجمع‌الجزایر مالایی و ملانِزی و ماداگاسکار فراوان یافت می‌شوند و تعدادی از گونه‌های آنها نیز در هاوایی و زلاندنو و جنوب چین و ژاپن می‌رویند؛ میوه‌های برخی از گونه‌های این تیره نشاسته‌ای و خوراکی است
راسته‌ای از تک‌لپه‌ایها که در نواحی گرمسیری حقیقی پراکنده‌اند؛ بنا بر پژوهش‌های اخیر، شکل رویشی گیاهان این راسته درختی یا درختچه‌ای یا بالارونده یا علفی نخل‌مانند است
سرده‌ای از پیچکاجی‌سانان با حدود600 گونۀ شناخته‌شدۀ درختچه‌ای کوتاه به ارتفاع کمتر از یک متر یا درختی متوسط تا ارتفاع 20 متر با تاج‌پوشی گسترده و رشدی متوسط؛ تنۀ تنومند آنها دارای انشعابات بسیاری است که اثرات متعدد برگ گرداگرد آن باقی مانده است
ویژگی بیماری‌ای که در چند کشور همه‌گیر ‌شده است و احتمال می‌رود تمام دنیا را آلوده‌ کند
pandemicity
حالت دنیاگیر بودن یک بیماری