واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 1947
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
← خدمات خاص مرکز تلفن
busboy, busser
شخصی که مسئول جمع‏آوری ظروف و وسایل کثیف از روی میز و ریختن آب و نوشابه برای مهمانان است
گروه گواهینامه‌دار اتاقک خلبان که مسئولیت اصلی عملیات پروازی هواگَرد را بر عهده دارند
گروهی از خدمۀ زمینی که در خط پرواز کار می‌کنند
کارکنان امور خدماتی و تعمیر و نگهداری هواگَردهای مستقر در ایستگاه‌ها
خدمه‏ای که به‌عنوان مسافر در پرواز حضور داشته و وظیفه و مسئولیتی در حین آن پرواز بر عهده نداشته باشند
landing crew
خدمۀ ناوگان هوایی که مسئولیت آماده‏سازی تجهیزات فرود و متوقف ساختن هواپیما و راهنمایی آن به محل توقف را بر عهده دارند
cabin crew, cabin personnel, cabin attendants
گروهی از کارکنان داخل هواگَرد که با مسافران تماس دارند
خدمه‏ای که انجام مأموریت پروازی مشخصی را بر عهده داشته باشند
maintenance crew
کارکنان بخش زمینی که مسئولیت آماده نگه داشتن هواگرد را بر عهده دارند
گروه پروازی هر هواگَرد شامل خلبان و مهندس پرواز و مهمانداران و سایر خدمه
fail-operational, fail-operative
ویژگی سامانه‌ای که در صورت خرابی، علی‌رغم هشداردهی، در عملکردش محدودیتی ایجاد نمیشود
کسی که اقدام به خرابکاری می‌کند
اقداماتی با هدف آسیب رساندن به توان دفاع ملی یک کشور
خرابکاری ازطریق رایانه یا در سامانه‌های رایانه‌ای
corruption 1
عملی که کارکرد یک سامانه را با خرابکاری در عملیات یا داده‏های آن به‏گونه‏ای نامطلوب تغییر می‌دهد
failure 1
از دست رفتن قابلیت سامانه یا دستگاه برای انجام کار مورد نظر
data corruption
وجوه هر اشکالی در داده که موجب شود داده برای کاربر یا نرم‌افزاری که به آن دسترسی پیدا می‌کند قابل خواندن یا استفاده نباشد
rail failure, rail defect
وضعیتی در ریل که ممکن است باعث شکستگی یا ایجاد حفره در ریل شود و استفاده از ریل را غیرممکن سازد
contagious failure
نوعی خرابی که احتمال سرایت آن به دستگاه مجاور وجود دارد
transverse defect
هر عیبی که در عرض ریل ایجاد شود، مانند ترک عرضی و شکست‌های جزئی
ویژگی سامانه‌ای که در صورت خرابی خطری برای افراد یا خللی در سامانه‌های دیگر ایجاد نشود و آسیب به حداقل برسد
fail-safe open, FSO
ویژگی قطعه یا دریچه‌ای خرابیایمن که در صورت بروز خرابی همچنان باز باقی می‌ماند
fail-safe close/ fail-safe closed, FSC
ویژگی قطعه یا دریچه‌ای خرابیایمن که در صورت بروز خرابی همچنان بسته باقی می‌ماند یا بسته میشود
ویژگی سامانه‌ای که در صورت بروز خرابی، بدون هشداردهی، همچنان به کار خود ادامه می‌دهد
ویژگی سامانه‌ای که در صورت بروز خرابی، بدون هشداردهی، از کار میافتد
نوعی بیماری که نشانۀ آن وجود خطوط سطحی کوتاه روشن یا سفید در زمینۀ برگ است
خراش‌های عمودی که براثر شل یا سفت پیچیدن فیلم به دورِ حلقه، بر روی فیلم ایجاد می‌شود
dressage
رشته‌ای در ورزش سوارکاری که در آن سوار اسب خود را به اجرای مجموعه‌حرکات دقیق و هماهنگ با ترتیب و زمان‌بندی مشخصی وامی‌دارد تا میزان هماهنگی خود با اسب و آزمودگی حیوان را نشان دهد
تیره‌ای از کلم‌سانان بالارونده با ساقۀ گوشتی شیرابه‌دار و بدون شاخه