واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 1114
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
injection well
1. چاهی در میدان نفت یا گاز، برای حفظ فشار یا افزایش بهره‌وری، که از آن برای تلمبه کردن آب یا گاز یا بخار یا مواد شیمیایی به درون سازند مخزن استفاده می‌شود 2. چاهی که از آن برای تزریق آب یا بخار یا تراشه‌های حفاری به درون سازند متخلخل و تراوا استفاده می‌شود
recharge well
در فرایند تغذیة مصنوعی، چاهی که از آن برای تزریق آب به درون یک یا چند آبخوان استفاده می‌شود
soakaway, absorbing well, absorbtion pit
نوعی زهکش به‌صورت گودالی مملو از مواد جاذب یا مخزنی تعبیه‌شده در زیر سطح زمین برای انتقال آب‌های سطحی به لایه‌های زیرین خاک
directional well
چاهی که قائم نیست و با زاویه‌ای غیرقائم حفر شده است
محفظة خشکی در تلمبه‌خانه که در آن تلمبه‌ها قرار می‌گیرند و آب یا فاضلاب از طریق مکش تلمبه‌ها از چاه تر به آن وارد می‌شود
chain locker, anchor well, cable locker
محفظه‏ای زیر دوّار لنگر در سینۀ شناور برای نگهداری زنجیر
چاهی که قابلیت تولید گاز طبیعی را داشته باشد یا عمدتاً گاز طبیعی تولید کند
نوعی چاه حفرشده با مته برای اندازه‏گیری و نمونه‏برداری و اکتشاف متـ . چاه
observation well
چاهی که از آن برای مشاهدة مؤلفه‌هایی، مانند سطح سیال و تغییرات فشار، استفاده می‌شود
آرایشی از میدان مغناطیسی که برای محصورسازی پلاسما در آزمایش گداخت به کار می‌رود
چاهی که نفت از آن استخراج یا خودبه‌خود جاری می‌شود
gully 2
گودالی ویژه برای جمع‌آوری آب‌های سطحی و هدایت آنها به مجراهای اصلی تخلیه
← چاهک بازدید
چاهکی برای بازدید از تأسیسات زیرزمینی متـ . چاهک
محفظه‌ای در برخی شناورها که لولة مکش پمپ درون آن قرار می‌گیرد و پس از جمع‌آوری مایعات آنها را با پمپ تخلیه می‌کنند
هر محیط جامد یا مایع یا گازی که جذب‌کنندۀ گرمای انتقالی از محیط مجاور است
borehole gravimeter
گرانی‏سنج مجهز به سامانۀ قرائت از دور برای اندازه‏گیری گرانی در داخل چاه
لرزه‏یابی که می‏تواند شرایط دما و فشار داخل چاه گمانه را تحمل کند
نگاشت حاصل از اندازه‏گیری یک یا چند کمیت فیزیکی در داخل چاه به‌صورت تابعی از عمق متـ . سیم‏خط‏نگاره wire line log
ثبت و تحلیل مشخصات سازندی (formation) که چاه در آن حفر شده است
اندازه‏گیری پیوستۀ سرعت انتشار موج با فرستادن گمانه، شامل آشکارساز و چشمه، به داخل چاه
sink 1
محلی در طبیعت که در آن مواد جذب یا ذخیره می‌شوند
triticale
گیاهی دورگه که از تلاقی گندم و چاودار حاصل شود
Camellia
سرده‌ای درختچه‌ای یا درختی همیشه‌سبز از چائیان با حدود 120 گونۀ پراکنده در شرق آسیا؛ برگ‌های آنها براق و تخم‌مرغی است و گل‌هایشان در حالت خودرو پنج تا هفت گلبرگ دارد که تعداد زیادی پرچم زرد را در بر گرفته‌اند و کاسبرگ‌هایشان هم‌زمان با شکوفایی گلبرگ‌ها میریزد
چایی که کافئین آن را با حلّال گرفته باشند
aromatic tea
نوعی چای که عطرمایه به آن اضافه شده باشد
instant tea
پودری که با حل کردن در آب گرم به‌صورت چای آماده درآید
خرده‏چای خشک که درون کیسۀ نازک کوچکی جای دارد و برای استفاده آن را در آب جوش اندازند
چایی که در لیوان بلوری صرف می‌شود
محلی برای عرضۀ چای و نوشیدنی‌های معمولی دیگر به مشتریان که غالباًً در مکان‌های پررفت‏وآمد دایر می‏شود