واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 1114
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
تیره‌ای از خلنگ‌سانان درختچه‌ای یا درختی با هجده سرده و حدود 500 گونه که در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری می‌رویند؛ برگ‌های همیشه‌سبز آنها ساده و معمولاً براق با آرایش متناوب یا مارپیچی و در حاشیه دندانه‌دار است؛ گل‌هایشان معمولاً بزرگ و صورتی یا سفید و زیبا و اغلب دارای بویی نافذ است و کاسۀ گل آنها پنج کاسبرگ یا بیشتر دارد و جام گل آنها نیز پنج‌پر است
سوارکار حرفه‌ای که در مسابقات اسب‌دوانی شرکت می‌کند
agility
تطبیق‌پذیری مؤثر و به‌هنگام در برابر اوضاع درحال‌تغییر که هم شامل ‌انعطاف‌پذیری می‌شود و هم واکنش
frequency agility
تغییر در بسامد حامل یک رادار بر مبنای تَپ/ پالس به تَپ/ پالس در محدودۀ یک باند بسامد
print 1
یکی از زیرگزینه‏های پرونده که برای چاپ پروندۀ مورد نظر به کار می‏رود متـ . چاپ کردن
double printing
شیوه‏ای در چاپ فیلم که در آن با بر هم‏ نهادن دو نسخۀ منفی یا مثبت فیلم، نسخه‏ای ترکیبی به دست می‏آید
imbibition printing, dye-transfer process, hydrotype process
روشی قدیمی در چاپ فیلم رنگی که در آن با استفاده از سه لایۀ رنگی، تصویر رنگی به دست می‏آید
فرایند چاپ نسخۀ مثبت از روی نسخۀ منفی فیلم که روزانه برای بازبینی و تصحیح انجام می‏شود
3d printing, additive manufacturing, AM
فرایند خلق اشیای سه‌بعدی که با آن می‌توان هر شیئی را که تصویر سه‌بعدی رقمی دارد ایجاد کرد
چاپ محدودی که هریک از نسخه‌های آن شماره دارد
چاپی از یک اثر که نسخه‌های آن شماره‌گذاری ‌شده و به امضای پدیدآور یا تصویرگر رسیده است
← کلید چاپ صفحه
limited edition
چاپ‌ شمار معدود، گاه نفیس و شماره‌گذاری‌شده، از یک اثر
signed limited edition, signed edition, autographed edition
چاپ محدود با امضای نویسنده یا تصویرگر
positive printing
چاپ نسخه‏ای از فیلم که دارای تصویر مثبت است
negative printing
چاپ نسخه‏ای از فیلم که دارای تصویر منفی است
printer
دستگاه خروجی رایانه که اطلاعات نوشتاری یا نگاره‏ای را بر سطح کاغذ یا مواد دیگر چاپ کند
دستگاهی برای چاپ فیلم یا جلوه‏های ویژه با استفاده از ابزارهای نوری/ اپتیکی
چاپگری که با پرتاب ذرات جوهر بر کاغذ نقش ایجاد کند
receipt printer
نوعی افزاره که برای مشتری رسید چاپ می‌کند
چاپگری که در آن اطلاعات یک سطر یکجا چاپ شود
dot matrix printer
چاپگری که در آن حرف یا نماد، ماتریسی از نقاط است و بر این نقاط مرکب افشانده یا ضربۀ همراه با مرکب وارد شود
چاپگری که متن یک صفحه را یکجا چاپ کند
چاپگری که در آن از پرتوِ لیزر برای نشاندن جوهر بر کاغذ استفاده شود
← اثر منتشرنشده
bagging 1
هرنوع منسوجی که در زمان انبارش یا در حین حمل محصول، برای محافظت، بر روی آن می‌کشند
کشیدن لایه‌ای از فیلم (film) ناتراوا بر بخش بدون پوشش و درزبندی لبه‌های آن برای ایجاد خلأ
boulevard
خیابانی پهن که در وسط آن درخت و گل و گیاه وجود داشته باشد