واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 1450
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
پشت‌بندی که با جوش ایجاد می‌شود
جوشی در پشت یک جوش شیاری یک‌طرفه
continuous weld
جوشی که در سرتاسر اتصال ادامه دارد
single-pass weld
جوشی که از یک گذر جوش به‌ وجود می‌آید
اتصال فلزات به یکدیگر به‌صورت ذوبی یا غیرذوبی با اعمال فشار یا بدون آنها متـ . جوش 2
seam weld
جوش پیوسته‌ای که بین دو قطعۀ روی هم و در یک سطح،‌ از یک یا چند دکمۀ جوش، به‌وسیلۀ گرمایش مقاومتی و اعمال فشار ایجاد می‌شود
نوعی جوش شیاری که به شکل جناغ است
نوعی جوش شیاری که به شکل نیم‌لاله است
نوعی جوش شیاری که به شکل لاله است
جوش در شیار بین دو قطعۀ کار
slot weld
جوشی در سوراخ طویل‌شکل یک قطعه که با ذوب دیوارۀ سوراخ و نیز ذوب قطعۀ دیگر باعث اتصال دو قطعه می‌شود
نوعی جوش با مقطع تقریباً مثلثی با زاویۀ‌ قائم در اتصال‌های سپری و روی‌ هم و گوشه‌ای و لبه‌ای
نوعی جوش گوشه‌ای که رویۀ آن کاو است
نوعی جوش گوشه‌ای که رویۀ آن کوژ است
نوعی جوش در اتصال لبه‌ای یا اتصال لب‌به‌لب یا اتصال گوشه‌ای لبه‌دار که در آن کل ضخامت قطعۀ کار ذوب می‌شود
defective weld
عیبی ناشی از گسترش عرضی ترک در جوشکاری بین دو ریل که منشأ آن محبوس شدن هوا یا ترک ریز اولیه است
intermittent weld
جوش ناپیوسته با فاصله‌های معین
سنگی حاصل از تراکم خُرده‌های سنگ‌آهک که از شکستن یک آب‌سنگ براثر امواج یا باد یا کشَند ایجاد می‌شود
جوش‌آوری که از مایع داغ جاری در لوله برای تبخیر اجزای سبک مایع جاری در پوسته استفاده می‌کند
جوش‌آوری که در آن مایع به ‌کمک یک پمپ وارد مبدل می‌شود و بخار تشکیل‌شده در پایین برج از مایع جدا می‌شود
جوش‌آوری که در آن ستون مایع (liquid head) به‌عنوان عامل گردش طبیعی برای جوش‌آوری استفاده می‌شود
boil-up/ boilup
جوشاندن خروجی پایینی برج برای بازگرداندن بخش تبخیریافته
ankylosis
سخت شدن یا جوش خوردن مفصل براثر بیماری یا جراحی یا به‌صورت مادرزادی
رشد ناهنجار استخوان در طول مفصل که مانع از حرکت آن می‌شود
artificial ankylosis
← مفصل‌خشکانی
محلولی دارویی که از جوشاندن گیاهان دارویی در آب و صاف کردن محلول به‌ دست می‌آید
قابلیت یک ماده برای انجام جوشکاری بر روی آن
ترمیم شکستگی یا برش استخوان
تورم کوچکی بر روی پوست که ممکن است حاوی چرک باشد و غالباً در رخ‏جوش دیده می‏شود