واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 1450
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
technology attractiveness
اهمیت یک فنّاوری از منظر راهبردی یا عملیاتی برای یک سازمان یا کشور که اولویت‌های سرمایه‌گذاری در بخش مربوط را تعیین می‌کند
absorption 2
[شیمی]‏ فرایندی که در آن مایع یا گاز به درون حفره‌های یک مادۀ جامد کشیده می‌شود [فیزیک]‏ ورود انرژی یا ماده به محیط بی‌آنکه بازتاب یا گسیل داشته باشد متـ . درجذبش
acoustic absorption
فرایندی که در آن انرژی صوتی در برخورد موج با سطح یا عبور از محیط کاهش می‌یابد
cloud absorption
جذب تابش الکترومغناطیسی در اَبر
initial absorption, initial loading, initial uptake, initial retention
مقدارمادۀ نگهدارندۀ جذب‌شده در مرحلۀ اولیۀ اشباع چوب و پیش از اعمال فشار در فرایندهای فشار
percutaneous absorption, cutaneous absorption
جذب شدن داروها و آلرژی‌زاها و مواد دیگر به بدن ازطریق پوست
atmospheric absorption/ atmospheric absorbtion
فرایندی که در طی آن ذرات موجود در جوّ انرژی تابشی جذب می‌کنند
net retention, final absorption, final retention, final uptake, net absorption, net loading/ nett loading, net uptake/ nett uptake
مادۀ نگهدارندۀ باقی‌مانده در چوب بلافاصله پس از تکمیل چرخۀ تیمار در فرایندهای فشار
dielectric absorption
اُفت انرژی در محیط دی‌الکتریکی درحالتی‌که در معرض میدان الکتریکی وابسته به زمان قرار می‌گیرد متـ . پسماند دی‌الکتریکی dielectric hysteresis
rapid intake
تشکیل اولین جلسۀ مشاوره ظرف 48 ساعت پس از اعلام آمادگی مُراجع برای شروع درمان
surface absorption/ surface absorbtion
فرایندی که در طی آن ذرات موجود در سطح انرژی تابشی جذب می‌کنند
trip attraction
تعداد سفرهای انجام‏شده به یک منطقه در زمان معین، به دلیل کاربری‌های مختلف آن
Compton absorbation
بخشی از باریکة پرتو X یا پرتو گاما که براثر پراکندگی کامپتون از باریکه حذف می‌شود
gross absorption, gross loading, gross uptake, gross retention
مقدار کل مادۀ نگهدارندۀ واردشده در فضاهای خالی چوب پیش از فراغت از چرخۀ تیمار در فرایندهای فشار
absorption enhancer
عاملی که عبور دارو از غشای زیستی را افزایش می‌دهد
absorbency
1. جذب ‌شدن تابش در محیطی که تابش از آن می‌گذرد 2. کمیتی که میزان نور یا تابش جذب‌شده در محیطی خاص را معلوم می‌کند
atmospheric absorbance
کسری از تابش که جذب جوّ می‌شود
surface absorbance
کسری از تابش که جذب سطح می‌شود
sorption
فرایندی شامل برجذب و درجذب
sorptive 1
ویژگی ماده‌ای که قابلیت جذب و نگهداری مادۀ دیگر را دارد
absorptance, absorptivity
نسبت انرژی جذب‌شده به انرژی تابشی
atmospheric absorptance, atmospheric absorbtivity
معیاری برای نشان دادن میزان جذب نور توسط مواد شیمیایی مختلف در جوّ
surface absorptance, surface absorbtivity
معیاری برای نشان دادن میزان جذب نور توسط مواد شیمیایی مختلف در سطح
هر ماده با مقطع جذبِ نوترون زیاد که بتوان از آن در تنظیم آهنگ واکنش هسته‌ای استفاده کرد
ماده‌ای که در یک میانا یا ماده‌ای دیگر جذب شده باشد
oral and maxillofacial surgeon
دندان‌پزشکی که در رشتۀ جراحی دهان و فک و صورت تخصص دارد
orthognathic surgery
عمل جراحی برای تغییر رابطۀ قوس‌های دندانی بالا و پایین و استخوان‌های پشتیبان
oral and maxillofacial surgery, OMFS
شاخه‌ای از دندان‌پزشکی که به تشخیص و جراحی و درمان‌های جانبی بیماری‌ها و صدمات و نقص‌های ساختارهای فک و صورت و دهان و دندان می‌پردازد متـ . جراحی فک و صورت maxillofacial surgery
maxillofacial surgery
← جراحی دهان و فک و صورت