واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 3866
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
برجسته کردن نغمات با تغییر شدت یا ارزش زمانی یا زیروبمی
enharmonic 1
ویژگی یکی از سه تتراکورد دانگ‌های موجود در موسیقی قدیم یونان که‏ دو فاصلۀ پایین آن تقریباً ربع پرده است
contemplation
دومین مرحلۀ تغییر رفتار اعتیادی که در آن مُراجع وجود مشکل اعتیادی را پذیرفته است، اما هنوز برای تغییر مصمم نیست متـ . مرحلۀ تأمل contemplation stage
contemplator
فردی که در مرحلۀ تأمل قرار دارد
فراهم آوردن منابع مالی براساس شرایط موردتوافق متقاضی
سیاست تأمین مالی در قالب وام‌های کوچک به افراد نیازمند
مجموعۀ فرایندهای شناسایی و جذب و جمع‌آوری و نگهداری و تخصیص منابع مالی در بخش سلامت
پرداخت پول به صندوقی که فعالیت‌های مربوط به احیای تالاب‌ها را تأمین مالی می‌کند
فراهم آوردن منابع مالی، معمولاً به شکل پول
شخص یا سازمانی که کالا یا خدماتی را، معمولاً درازای دریافت بهای آن، برای استفاده در پروژه فراهم می‌کند
نوعی روش تأمین وجه برای کسب‌‌وکارهای جدید از طریق مشارکت مالی جمع پرشماری از مردم که در آن هر فردبخشی از سرمایه را، هرچند اندک، تأمین می‌کند
affirmation
در بسیاری از اشکال روان‌درمانی، به‌ویژه در رفتاردرمانیِ شناختی، گفته یا عبارت کوتاهی که مُراجع باید آن را برای القای افکار و باورها و رفتار مثبت نزد خود تکرار کند
acknowledgement, ACK
اعلام وصول بسته‏ای از داده‏ها توسط یک رایانه در شبکه به رایانۀ فرستنده
تأیید کردن جای مسافر در هواپیما
فرایندی برای گواهی صلاحیت و اصالت و قابلیت اطمینان
ویژگی آنچه ازلحاظ رعایت استانداردهایِ ازپیش‏تعیین‏شدۀ روش‌ها و روال‌ها و مشخصات فنی کلی مورد تأیید رسمیِ نهاد تأیید اعتبار قرار گرفته باشد
footstep verification
فرایند تهیه و شناسایی و تأیید آثار نقش کف کفش یک فرد
اعلام وصول بستۀ داده‏ها توسط یک رایانه در شبکه به رایانۀ فرستنده
key confirmation
کسب اطمینان هر یک از طر‌ف‌های مشارکت‌کننده در قرارداد از دستیابی طرف‌های مقابل به اطلاعات سری یکسان برای تولید کلید
تأییدنامه‌ای که یک شرکت هواپیمایی برای پروازهای بُردافزودة هواپیماهای دوموتوره از مراجع ذی‌صلاح کشوری دریافت می‌کند اختـ . تبا EROPS
گواهی‌ای که به محصولی اعطا می‌شود که حداقل الزامات قانونی و فنی و ایمنی را دارا باشد
ادامۀ دنباله‏ای بی‏پایان، طبق قاعده‏ای معین، که معمولاً با سه نقطه نمایش داده می‏شود
pitch 2
حرکت زاویه‏ایِ هواگَرد حول محور عرضی
ساختار سه‌بعدی منحصربه‌فرد یک پروتئین که در حالت محلول شکل می‌گیرد
ویژگی فردی که با موقعیت‌های دشوار زندگی و توقعات بیرونی و درونی سازگاری دارد
مدت‌زمانی که یک هواگَرد یا خودروِ زمینی یا شناور می‌تواند در وضعیت خاص، برای مثال بدون سوخت‌گیری مجدد، به عملیات خود ادامه دهد
resilience 2, resiliency
تحمل موقعیت‌های دشوار زندگی ازطریق تطابق رفتاری و روانی و هیجانی و ذهنی و سازگاری با توقعات بیرونی و درونی
توانایی حاصل از مجموعه‌ای از سیاست‌ها که موجب می‌شود اقتصاد به‌طوری انعطاف‌پذیر شود که بتواند با بازتخصیص منابع، تبعات ناشی از شوک را مدیریت کند و مجدداً به سطح مطلوبی از فعالیت اقتصادی بازگردد
هر مشابه پروتئین ساختگی که برای تابیدن و تبدیل شدن به یک ساختار فضایی کاملاً شناخته‌شده و متراکم و ویژه طراحی شده است و در برهم‌کنش دو پروتئین طبیعی دخالت دارد