واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 3435
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
catalytic monoclonal antibody, catmab
← پادتن‌زیم
← جانوران
structure-to-electrolyte potential, pipe-to-electrolyte potential, pipe-to-soil potential
اختلاف پتانسیل بین سازه‌های مدفون یا غوطه‌ور و برق‌کاف اطراف آن که با یک الکترود مرجع اندازه‌گیری می‌شود
anchorage 1
قرار گرفتن گیاه در خاک به‌گونه‌ای‌که بتواند در برابر عواملی مانند باد مقاومت کند
← پاسخ برانگیختۀ شنوایی
← پالایۀ بالاگذر
rail fastener, fastener, rail clip
ابزاری فنری برای محکم کردن پایۀ ریل بر روی زینچه یا ریل‏بند
resilient rail fastening
یکی از مصالح روسازی راه‌آهن که ریل را به ریل‌بند یا ریل‌بند سوزن متصل می‌سازد و ریل را مهار می‌کند
وضعیت گاوی که نزدیک به زایمان است
← پالایۀ پایین‌گذر
پایه‌ای با زائده‌هایی انعطاف‌پذیر، شبیه به پنجة پای مارمولک، که از آن برای نگه داشتن گوشی تلفن همراه و دوربین عکاسی و گرفتن خودعکس استفاده می‌کنند
← پردازش داده‌های توزیعی
← پایشگر باد تایر
counter-attack
نوعـی حرکت تهاجمـی یا تهاجمی ـ تدافعی که برروی حرکت تهاجمی حریف انجام می‌شود
ظرفی با پوشش نسوز که فلز مذاب از کوره در آن ریخته و به‌وسیلۀ آن به قالب‌ها منتقل شود
ambulacrum
نواری شعاعی در سطح بدن خارپوستان که هریک از پاهای لوله‌ای جانور از آن خارج می‌شود
ambulacral groove
فرورفتگی شیاری در سطح دهانی (oral surface) بدن خارپوستان که پاهای لوله‌ای را در بر می‌گیرد
شاخه‏ای که از جوانه‏های نابجای ریشه یا پاهنگ/ طوقه (crown) حاصل می‏شود
برداشتن پاجوش از گیاهانی که تولیدکنندۀ پاجوش‌اند
تولید پاجوش توسط گیاه
شبکه‌ای پلاستیکی یا فلزی که به تیرک راه‌بند متصل می‌شود تا فاصلۀ بین تیرک راه‌بند و سطح زمین را پُر کند
Acanthaceae
گیاهانی از راستۀ نعناسانان با برگ‌های متقابل و جام گل نامنظم پیوسته و میوۀ پوشینه‏ای‌شکل
نوعی بیماری قارچی که به ریشه و پاهنگ/ طوقۀ (crown) غلات حمله می‌کند و علاوه بر کاهش چشمگیر محصول، ممکن است موجب سیاهی ریشه یا کوتولگی (dwarf) یا سفیدخوشگی یا حتی مرگ گیاه می‌شود
crown sheath rot of rice, rice crown sheath rot
نوعی بیماری قارچی که در آن غلاف طوقۀ برنج قهوه‌ای تیره می‌شود و بوتۀ آن می‌خوابد
← پادآماج خورشیدی
solar antapex, antapex
جهت مخالف حرکت خورشید و منظومۀ شمسی نسبت به دستگاه مرجع موضعی متـ . پادآماج
← پادزی‌مایه
← پایگاه‌داده
ترکیبی شیمیایی که مانع تخریب مواد براثر گاز اُزون موجود در هوا می‌شود یا فرایند تخریب مواد را کند می‌کند
← پاداسید معده