واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 2133
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
کارتی که در آن اطلاعات مربوط به مشخصه‌ها و متعلقات مهم هر یک از اتاق‌های مهمان درج می‌شود
برگه‌ای بر روی میز غذاخوری در مراسم رسمی شام شامل فهرست خوراکی‌هایی که ارائه می‌شود متـ . کارت منو
contactless card
کارتی که تراشه‌ای در درون آن تعبیه شده و برای انتقال داده‌های آن کافی است آن را به پایانه نزدیک کرد
← کارت صورت‌غذا
نوعی کارت پلاستیکی که یک ریزپردازنده در آن تعبیه شده است و کاربردهای مختلف دارد ازجمله پرداخت‌های مالی
postcard, postal card, carte postale (fr.)
پست‏نامه‏ای (letter-post) به‌صورت برگۀ مستطیل‏شکل مقوایی یا کاغذی محکم که با توجه به احکام اتحادیۀ جهانی پست می‏توان آن را بدون پاکت ارسال کرد
card reader, CR 2
نوعی افزارۀ الکترونیکی که داده‌های انواع افزاره‌های ذخیره‌سازی حافظه‌ای قابل‌حمل را می‌خواند و انتقال می‌دهد
farecard reader
دستگاهی که میزان اعتبار کارت کرایه را مشخص می‌کند
EFTPOS terminal, pos terminal, credit card terminal, payment terminal
وسیله‌ای که از آن برای پرداخت با کارت اعتباری در سامانۀ پردازه استفاده می‌شود
توافقی برای تنظیم قیمت که به‌صورت رسمی یا غیررسمی بین شماری از بنگاه‌ها شکل می‌گیرد
گُنجایه‌ای مکعب‌شکل، از جنس مقوا و گاه پلاستیک، برای بسته‌بندی و حمل
activity area
مکانی که فعالیت‌هایی ازقبیل ابزارسازی یا سلاخی یا تهیۀ غذا در آن انجام می‌گرفته است
dairy factory, creamery, dairy
واحدی تولیدی که در آن فراورده‌های شیری تولید می‌شود
بازدید گردشگران از کارخانه‌ها برای مشاهدۀ فرایند تولیدات آنها
board mill, board sawmill
کارخانۀ چوب‌بُری که تختۀ خام با ضخامت 2/5 سانتی‌متر تولید می‌کند
sawmill timber, timber sawmill
کارخانه‌ای برای تولید چوب‌هایی ضخیم‌تر از پنج سانتی‌متر
کارخانه‌ای که در آن ریخته‌گری انجام می‌شود
کارخانۀ تولید ریل
کارخانه‌ای که در آن گوشت خام و پخته فراوری و بسته‌بندی می‌شود
سامانه‏ای که در آن کارخواه درخواستی برای کارساز می‏فرستد و کارساز آن درخواست را پردازش می‏کند و نتیجه را به کارخواه بازمی‏گرداند
کارد مخصوصی برای سربازان مستقر در سنگر
ابزارهایی مانند کارد و چنگال و قاشق که جزء وسایل غذاخوری محسوب می‌شوند
← کارساز دادگان
chargé d’affaires, c.d.a.

بالاترین مأمور سیاسی سفارت که در غیاب سفیر یا نبود روابط در سطح سفیر مسئولیت هیئت نمایندگی را بر عهده دارد


permanent chargé d’affaires, chargé d’affaires en titre, chargé d’affaires en pied

بالاترین مأمور دیپلماتی در هیئت نمایندگی، هنگامی که روابط دو کشور در سطح سفیر نیست


‌‌acting chargé d’affaires, chargé d’affaires par intérim, chargé d’affaires ad interim
بالاترین مأمور سیاسی سفارت که در غیاب سفیر به هر دلیل، مسئولیت هیئت نمایندگی را بر عهده دارد
درمان بیماری با فعالیت بدنی
scraper 2
افزاره‌ای که از آن اغلب به همراه توپک (pig) برای زدودن رسوب از خطوط لوله استفاده می‌شود
← کارراهة تحقیق و توسعه
research and development career
مسیر شغلی‌ای که فرد در جهت انجام فعالیت‌های تحقیق و توسعه در سازمـان طی می‌کند متـ . کارراهة ت و ت R&D career