واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 898
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
innocent passage
عبوری که در نتیجۀ آن ضرر و زیان و تهدیدی متوجه امنیت و منافع ملی کشور ساحلی نشود
antique
1. ویژگی شی‏ء متعلق به دوران پیشین و دارای ارزش هنری یا تاریخی 2. شی‏ء متعلق به دوران پیشین و دارای ارزش هنری یا تاریخی
hot running, running hot, running sharp
جلو بودن حرکت از برنامه در سامانه‌های حمل‌ونقل زمان‌بندی‌شده که سبب کاهش مطلوبیت حمل‌ونقل عمومی می‌شود
horizontal equity
یکسانی دسترسی و بهره‌مندی از مراقبت سلامت به شرط یکسان بودن نیاز سلامت
distributive justice
باوری نزد کودکان مبتنی بر اینکه پاداش‌ها و تنبیه‌ها به‌طور برابر و منصفانه توزیع می‌شوند
توزیع امکانات سلامت متناسب با نیازهای جمعیت برای دستیابی به آسایش
immanent justice
باور کودک به اینکه قوانین ثابت و غیرقابل‌تخطی‌اند و هرکس کار نادرستی انجام دهد، صرف‌نظر از اینکه آن را در چه شرایطی انجام داده باشد، خودبه‌خود مجازات خواهد شد
procedural justice
بی‌طرفی در فرایند اتخاذ یک تصمیم
territorial justice
عدالت اجتماعی اعمال‌شده در واحدهای سرزمینی به‌طوری‌که به توزیع عادلانۀ منابع سرزمینی منجر شود
vertical equity
بهره‌مندی از مراقبت متناسب با نیازهای سلامت و مشارکت متناسب با درآمد
threshold odor number
تعداد دفعاتی که نمونه نیاز به رقیق‌سازی دارد تا بوی آن قابل تشخیص نباشد
مجموع یک عدد صحیح و یک کسر
occupation number
تعداد ذراتی که در حالت کوانتومی معینی قرار دارند
cardinal number, cardinality
عددی که بر تعداد اعضای یک مجموعۀ متناهی یا نامتناهی دلالت می‌کند
← مدت گرمامیری
oxidation number
شمار الکترونِ داده یا الکترونِ گرفتۀ یک اتم در هنگام تولید کاتیون یا آنیون
branch number
عددی که به‌عنوان معیاری برای سنجش قدرت پخش یک نگاشت به کار می‌رود
عدد کوانتومی درنظرگرفته‌شده برای ذرات بنیادی به‌این‌ترتیب که به هر باریون عدد 1+ و به پادباریون عدد 1- و به ذره‌های غیرباریونی عدد صفر نسبت داده میشود
Beaufort number
← نیروی بوفورت
Beaufort number 1
← نرم‏وزه
Beaufort number 10
← تندباد کامل
Beaufort number 11
← توفان سخت
Beaufort number 12
← توفند
Beaufort number 2
← نسیم سبک
Beaufort number 3
← نسیم ملایم
Beaufort number 4
← نسیم میانک
Beaufort number 5
← نسیم نیم‏تند
Beaufort number 6
← نسیم تند
Beaufort number 7
← نیم‏تندباد