واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 465
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
صفحۀ ثابتی در ماشین پِرِس که قطعۀ موردنظر را بر روی آن قرار می‌دهند و پِرِس می‌کنند
ناحیه‌ای شامل پلاسمای داغ که از حدود 48000 کیلومتری زمین شروع می‌شود و تا مدار ماه گسترش می‌یابد
dermatome 3, cutis plate
بخش کناری تَن‌پار میان‌پوستی که پوست از آن به وجود می‌آید
parasagittal plane
← صفحۀ پیرامیانی
paramedian plane, planum paramedianum
صفحه‌ای موازی و نزدیک به صفحۀ میانی که بدن را به دو بخش غیرمساوی راست و چپ تقسیم می‌کند متـ . صفحۀ پیراسهمی parasagittal plane
صفحه‌ای فرضی در محور طولی که بدن را به دو قسمت جلو و عقب تقسیم می‌کند متـ . صفحۀ تاجی coronal plane
coronal plane
← صفحۀ پیشانی
صفحه‏ای عمود بر محور دستگاه نوری که تصویر بر روی آن تشکیل می‏شود
plane of symmetry
← صفحۀ آینه‌ای
plane of mirror symmetry
← صفحۀ آینه‌ای
صفحه‌ای اضافی برای افزایش استحکام در نقطۀ تماس آند با سازه
orbitomeatal plane, eye-ear plane
صفحه‌ای افقی که در جلو از کنارۀ زیرین کاسۀ چشم و در عقب از بالاترین نقطۀ دهانۀ خارجی گوش عبور می‌کند متـ . صفحۀ افقی فرانکفورت Frankfort horizontal plane صفحۀ فرانکفورت Frankfort plane
صفحه‌ای عرضی که از حد فاصل زائدۀ خنجری استخوان جناغ و ناف می‌گذرد متـ . صفحۀ باب‌المعده
سطح یک درزه
intercalated disc
محل اتصال بین‌یاخته‌ای در یاخته‌های ماهیچه‌ای قلب که انتقال پیام را تسریع می‌کند
صفحه‏ای که بخشی از مولکول نسبت به آن تصویر آینه‏ای نداشته باشد
twin plane, twinning plane
[زمین‏شناسی] صفحۀ مشترکی که در امتداد آن بلورهای منفرد در یک بلور دوقلو آرایش متقارن دارند [فیزیک]‏ صفحۀ تقارن مشترک بین دو جزء بلور دوقلو
radarscope, radar display, radar screen, radar indicator
نمایشگر رادار که اطلاعات را به‌صورت تصویری عرضه می‌کند تا کاربر به‌سهولت بتواند به ارزیابی آن بپردازد
drift surface
صفحه‌ای که مسیر حرکت ذرۀ باردار در میدان مغناطیسی چنبره‌ای در آن قرار دارد
وسیله‏ای که با حرکت هم‏زمانِ دَورانی و مایل، سبب هدایت بالگَرد به سمت مورد نظر خلبان می‏شود
قطعه‏ای چینی بدون لعاب که در کانی‏شناسی از آن برای گرفتن رنگ خاکۀ کانی استفاده می‏شود
قسمت زیرین یا پشتی جعبۀ صوتی سازهای زهی
صفحه‌ای عرضی که از حد پایینی دندۀ دهم عبور می‌کند
sagittal plane
← صفحۀ میانی
← صفحۀ میانی
سطح یک شکستگی
صفحۀ افقی فرضی در محل تماس هوا و آب و شناور
قسمتی از بدنۀ اغلب زه‏صداها که ارتعاش زه‏ها را به کاسه منتقل می‏کند
transverse plane, transversal plane
← صفحۀ افقی