واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 465
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
polygenic trait, polygenic character
ویژگی رُخ‌نمودی‌ای که تحت ‌تأثیر متقابل چند ژن است
multifactorial trait
هریک از صفت‌هایی که تحت تأثیر یک یا چند ژن و همچنین عوامل محیطی قرار دارند
personality trait
ویژگی درونی نسبتاً ثابت و پایداری که از مجموعۀ رفتارها و نگرش‌ها و احساسات و عادات فرد ناشی می‌شود
← صفت برترین
صفت‌ فعلی برگرفته از ستاک حال فعل
صفت مشتق از فعل
attribute 5
مشخصۀ کیفی یک فرد آماری در مقابل مشخصۀ کمّی آن
positive adjective
در طبقه‌بندی سه‌درجه‌ای صفات، صفتی فاقد تکواژهای تصریفی- تر و - ترین
past participle
صفت‌ فعلی برگرفته از ستاک گذشتة فعل
recessive trait, recessive character
صفتی که فقط در حالت جورتخمی ظاهر می‌شود
مربوط به صفتِ ‌فعلی؛ واجد صفتِ فعلی
adjectival
دارای ویژگی صفت
rotating biological contactor, rotating biological disc, RBC
دستگاهی در تصفیۀ فاضلاب که در آن ریزاندامگان‌ها بر روی صفحات دایره‌ای چرخان رشد می‌کنند
پایی ارگ که در گسترة بم قرار می‌گیرد
diffusion screen,screen shower
بخشی از اسپرسوساز که آب را یکنواخت بر روی بستر قهوه پخش می‌کند
rectiflying plane
صفحة گذرنده بر مماس و قائم دوم در نقطه‌ای از یک خم
هریک از صفحه‌های زیر تیغة سوزن که برای رفع تدریجی اختلاف تراز بین تیغة سوزن و ریل اصلی، از ابتدای تیغة سوزن تا پاشنة آن، به کار می‌رود
صفحة تقارن آینه‌ای در بلور که سرش به‌موازات آن صورت می‌گیرد
capacitive touch screen
صفحه‌ای که در آن محل تماس انگشت کاربر با اندازه‌گیری اختلاف بار الکتریکی مشخص می‌شود
← صفحة محرک مبدل گشتاور
torque converter drive plate, flexplate
صفحة گردی در جعبه‌دندة خودکار که انتهای میل‌لنگ به آن متصل و مبدل گشتاور بر روی آن سوار می‌شود متـ . صفحة محرک drive plate
بخش لولاشدۀ سطح فرمان پرواز که نقش آن ایجاد توازن و کاهش گشتاور لولا و افزایش نیروی فرمان است
anti-balance tab/ antibalance tab
صفحکی که بر روی برخی از سطوح فرمان نصب می‌کنند و هم‌جهت با سطح اصلی حرکت می‌کند تا گشتاور لولای سطح افزایش یابد
trim tab/ trim tabing, trimmer
صفحکی که بر روی لبۀ فرار برخی سطوح فرمان‌ اولیه، مانند سکان افقی و عمودی، برای اصلاح حرکت هواگرد، نصب می‌کنند
صفحک متحرکی بر روی لبۀ فرار برخی از سطوح فرمان که با حرکت درجهت عکس صفحۀ اصلی، خاصیت گشتاوری آن را کاهش می‌دهد و آن را به حالت تعادل درمی‌آورد
صفحکی تنظیم‌کننده که متصل به سکان افقی است
صفحکی متحرک بر روی لبۀ فرار سطوح اولیه شامل شهپر و سکان افقی و سکان عمودی که فرمان اولیۀ خلبان برای حرکت این سطوح به آن وارد می‌شود
کمک‌صفحکی بر روی لبۀ فرار سطح فرمان که با یک فنر فرمان خلبان را برای حرکت سطوح تقویت می‌کند
سطح دوبعدی بدون انحنا
تنظیم صفحه با در نظر گرفتن مقتضیات مطالب درج‏شده