واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 1929
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
ریختن یا تزریق ملاط‌ها یا پیونده‌هایی مانند قیر یا دوغاب سیمان یا چسب شیمیایی یا مواد اپوکسی در داخل سطح روسازی یا سازه یا مواد طبیعی، مانند شکاف طبیعی یک سنگ
grow, lead 3
سمت و سوی زنجیر لنگر در بستر دریا هنگامی که شناور در لنگر است
growing degree day, degree day
مجموع دما‌های بالاتر از صفر پایه (base temperature) در هریک از مراحل رشدونمو گیاه
growing season
بازۀ زمانی بین سردترین روزهای بهار و سردترین روزهای پاییز که در آن گونه‌های خاصی از گیاهان رشد می‌کنند
درختانی که در یک جنگل یا تودۀ جنگلی رشد می‌کنند و معمولاً برحسب تعداد یا حجم در واحد سطح اندازه‌گیری می‌شوند
تایری که ابعاد آن براثر کار کردن بزرگ‌تر شده باشد
growth 1
مجموعه‌ای از دگرگونی‌های جسمی هر موجود به‌سوی بالیدگی
growth 2
نگاه کنید به : economic growth
growth band
نگاه کنید به : band dendrometers
growth channel
منحنی افزایش قد و وزن در دورۀ زمانی مشخصی از رشد که معیار رشد استاندارد است
نموداری برای بررسی رشد فیزیکی کودکان
growth crack
شکاف طولی در پوست درخت براثر کشش (expansion) طبیعی بُن‌لاد و بافت چوبی
growth curve
منحنی‌ای که رشد فیزیکی، عموماً نوزاد، را در طول زمان نشان می‌دهد
growth factor model
روشی برای توزیع سفرهای انجام‌شده بین مبدأ و مقصد بر پایة ضریب رشد سفر در مبدأ و مقصد و تبادل سفر
growth failure, failure to grow
هرگونه نارسایی و خلل در الگوی طبیعی رشد فرد
growth hormone-secreting adenoma, somatotrope adenoma, somatotroph adenoma, eosinophilic adenoma
تودغده‌ای در غدۀ زیرمغزی که هورمون رشد را بیش از اندازه ترشح می‌کند
growth layer
لایه‌ای از چوب یا پوست که ظاهراً در خلال یک دورۀ رشد به ‌وجود می‌آید
growth loss
کاهش رشد درختان براثر عوامل مخرب مانند حشرات و بیماری‌ها و آب‌و‌هوا
growth monitoring
روشی برای برآورد رشد مناسب کودکان که درعین‌حال تأثیر تغذیه و بیماری‌ها را نشان می‌دهد
growth pattern
الگویی کلی که روند رشد جسمی فرد را نشان می‌دهد
growth rate
افزایش اندازۀ بدن در واحد زمان
growth ring
شکل حلقوی لایۀ رشد در برش عرضی درختان
growth spurt
دورۀ 8 تا 24 ماهه در دورۀ بلوغ که در طی آن میزان رشد به حداکثر می‌رسد
growth stage
هر مرحلۀ مشخص از دورۀ زندگی موجود زنده
growth-and-yield model
مجموعه‌ای از روابط که به‌صورت معادلاتی در برنامه‌های رایانه‌ای گنجانده میشود و بر مبنای شرایط ابتدایی تشکیل توده، برآوردی از رشد آن در آینده و نحوۀ مدیریت آن ارائه می‌دهد
growth-ring boundary
محدودۀ بیرونی حلقۀ رشد
groyn
نگاه کنید به : groin 1
Gru
نگاه کنید به : Grus
grub out, grubbing
بیرون کشیدن یا پاک‌سازی زمین از کنده یا ریشه ازطریق نمایان‌سازی و قطع ریشه
دستگاهی مکانیکی شبیه گاوآهن که گیاهان را با ریشه از خاک بیرون می‌آورد