واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 3088
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
fault containment
جلوگیری از انتشار اطلاعات غلط یا زیانبار در سامانه، پس از بروز اولین عیب و پیش از شناسایی آن
fault diagnosis
یافتن و شناسایی پودمان معیوبی که موجب خطایی معین می‌شود متـ . تشخیص عیب
مواد رُسی نرم و سیمانی‌نشده که در امتداد برخی گسل‌ها یا در بین دیواره‌های یک گسل یافت می‌شود
مدت‌زمان بین وقوع عیب و اولین خطا
چراغی زرد یا قرمز در داخل هواگَرد که براثر بروز نقص در یک سامانه روشن می‌شود
پوشاندن و تصحیح هم‌زمان خطاهای ایجادشده
fault recovery
تصحیح سامانه و بازگرداندن آن به وضعیت قابل‌قبول برای تداوم عملیات
fault repair
حذف یا تعویض پودمان معیوب یا کنارگذری (bypass) از آن
سنگ خردشده براثر جنبش گسل و سایش دیواره‌ها بر یکدیگر
fault segment
بخشی از گسل با مرزهای قابل‌تشخیص که معمولاً به‌صورت مستقل گسیخته می‌شود
fault segmentation
تقسیم زون گسل به قطعه‏های کوچک‌تر بر پایۀ تاریخچه گسیخت (rupture) هر قطعه
fault tolerance
توانایی پردازشگر در حفظ کارایی، پس از خرابی برخی از زیرسامانه‌های آن
fault-plane solution, focal-mechanism solution
تعیین هندسۀ صفحۀ گسل و راستای لغزش بر روی آن بر پایۀ تحلیلِ نخستین جنبش امواج p یا دامنۀ امواج درونی و امواج سطحی
fault-tolerant system
سامانه‏ای که بروز عیب سخت‏افزاری یا نرم‏افزاری در آن باعث از کار افتادن فوری نمی‌شود
وضعیتی ناشی از حرکت عمودی نسبی تاوه‌ها در روسازی بتنی در نتیجۀ تغییر شکل ناهمسان
faulting 2
فرایندهای شکستگی یا جابه‏جایی به‏وجودآورندۀ گسل
مجموعۀ گونه‏های جانوری که در یک منطقۀ جغرافیایی و در دوره‏ای معین زندگی می‏کنند
نوعی روش تاریخ‌گذاری نسبی برمبنای همبود باستان‌شناختی موجود در بقایای گونه‌های جانوری منقرض‌شده
نوعی روش تاریخ‌گذاری نسبی مبتنی بر مشاهدۀ تغییرات تکاملی در گونه‌های خاصی از پستانداران که درنهایت یک توالی گاه‌نگاشتی اجمالی از آن به دست می‌آید
هرگونه بوم‏ساخته‏ای که از بقایای جانوران بر جای مانده باشد، شامل استخوان‌ها و دندان‌ها و نظایر آن
faunalpedoturbation/faunalpedturbation
← زیاآشفتگی
faunalturbation
آشفتگی نهشته‌های باستان‌شناختی درنتیجة فعالیت‌های جانوران نیز: زیا‌خاک‌آشفتگی faunalpedoturbation
مربوط به زیاگان
بررسی ترکیب گونه‏های جانوری که در یک منطقۀ جغرافیایی و در دوره‏ای معین زندگی می‏کنند
مکتب گروهی از نقاشان فرانسوی که در آثار خود دورگیری‌های زمخت و رنگ‌های تند و نامتعارف و شکل‌های ساده‏شده به کار می‏بردند و از سه‏بعدنمایی و سایه‏روشن‏کاری پرهیز می‏کردند
ویژگی‌های سطحی با لانه‌زنبوری‌های ریز
favosus, honeycombed
ویژگی سطحی با فرورفتگی‌های منظم گوشه‌دار
یکی از گزینه‏های گزینگان که در آن نشانی وبگاه‌های مورد علاقه نگهداری می‏شود
دستگاهی برای مخابرۀ تصویر نامه و اسناد و آنچه روی کاغذ آماده باشد