واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 3653
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
برنامه‏ای که روابط و معانی نهفته در مجموعه‏ای از داده‏ها را استخراج کند
data item, data element
یک واحد از داده
پیوندی برای انتقال داده از منبع به مقصد
خدماتی که در لایۀ پیوند داده‌ای ارائه می‌شود و انتقال قابل‌اطمینان داده‌ها را در مسیر مخابراتی و بستر شبکه میسر می‌کند
دومین لایه در مدل اتصال متقابل سامانه‌های باز که در ارتباطات داده‌ای به کار می‌رود و گردهم‌آوری پیام‌ها و هماهنگ‌سازی گردش آنها در آن انجام می‌شود
فرایند استفاده از رایانه برای جمع‌آوری داده‌ها از حسگرها و تحلیل داده‌ها و نگهداری آنها و گرفتن خروجی از داده‌ها و تحلیل‌ها
هر فرایند یا رخدادی که باعث شود داده خراب یا حذف یا برای کاربر نرم‌افزار ناخوانا شود
مجموعۀ فعالیت‌هایی که برای بهره‏برداری بهتر کاربران از داده‏ها در یک سازمان انجام می‏شود
شخص یا برنامه‏ای که مسئول انجام مجموعۀ فعالیت‌های مربوط به بهره‏برداری بهتر کاربران از داده‏ها در یک سازمان باشد
توصیف شیوة ارتباط سطرها و ستون‌های یک پایگاه‌داده با یکدیگر
دادگانی که برای نگهداری مجموعه‏هایی مختصر از داده‏ها طراحی شده باشد تا مدیران بتوانند آنها را بازیابی و تحلیل کنند
فرایند مخفی‌سازی و تعویض یا حذف اطلاعات مهم از مجموعه‌داده‌هایی مشخص
هرنوع پیام که به شکل داده‏های رقمی با وسایل الکترونیکی یا نوری یا فنّاوری‌های جدید اطلاعات تولید، ارسال، دریافت، ذخیره یا پردازش می‏شود
وضعیت یکپارچه بودن پیام داده‏ای
data migration, database migration
فرایند تبدیل داده از قالبی به قالب دیگر یا جابه‌جایی آن از مخزنی به مخزن دیگر
اصلی که در آن دولت نهادهای گردآورندة داده‌های شخصی را ملزم می‌کند تا به کمترین حد ممکن از داده‌های ضروری اکتفا کنند
[آمار]‏ فرایند کشف روابط بین متغیرها در مجموعة بزرگی از ‌داده‌ها [رایانه و فنّاوری اطلاعات] استخراج اطلاعات با الگوهای خاص، از حجم زیادی از داده‏های ذخیره‏شده
مدلی که رابطة منطقی داده‌ها و جریان گردش آنها را در بین قلم داده‌های مختلف نشان می‌دهد
ساخت مدلی مفهومی که نمایانگر داده‌ها و ارتباط‌شان با یکدیگر باشد
data obfuscation, DO
نوعی داده‌پوشی که در آن داده‌ها به‌عمد درهم می‌شوند تا از دسترسی غیرمجاز به اطلاعات حساس جلوگیری شود
نوعی ساختار داده‌ای در پایگاه‌داده که از آن برای نگهداری داده یا ارجاع به داده استفاده می‌شود
سند فراداده‌ای جست‌وجوپذیری که در آن مجموعه‌داده یا گروهی از مجموعه‌داده‌ها تشریح می‌شود و به‌صورت مقالة بررسی‌شده توسط همتایان در مجله‌ای علمی منتشر می‌گردد
مدارک باستان‌شناختی موجود در قلمرو داده‌ها که تحت روندهای رفتاری و گشتاری شکل گرفته است
دستکاری داده‌ها و تبدیل آنها به قالبی مناسب برای تحلیل‌ها و پردازش‌های آینده نیز: پیش‌پردازش داده data preprocessing
← آماده‌سازی داده
data privacy
نگاه کنید به : information privacy
مرحله‌ای در پژوهش یافته‌های باستان‌شناختی که معمولاً شامل تمیز کردن و محافظت و برچسب‌زنی و یافته‌نامه‌نویسی (inventorying) و داده‌نامه‌نویسی (cataloging) می‌شود
محافظت از اطلاعات سامانه در برابر دستیابی غیرمُجاز به داده‏ها و تغییر عمدی یا سهوی آنها به دلیل خطاهای کاربری و خرابی‌های رایانه‏ای
data publication
نگاه کنید به : data publishing
data publishing, data publication
اطلاعات‌گیری از منابع موجود و ایجاد مجموعه‌ای از صفحات وب براساس این اطلاعات و انتشار آنها در رایانة خدمات‌دهندة وب