واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 701
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
uteralgia
نگاه کنید به : hysteralgia
uterine factor infertility
ناباروری زنان ناشی از وجود اشکالات کالبدشناختی در زهدان یا در درون‌زه‌لاد متـ . ناباروری رحمی
uterography, hysterography
← پرتونگاری از زهدان
پرتونگاری از درون زهدان و لوله‏های فالوپ
uteroscope
نگاه کنید به : hysteroscope
utilisation factor/ utilization factor
شاخصی که نشان می‌دهد چه مقدار از کل ظرفیت رسانۀ انتقال مخابراتی برای حمل اطلاعات بین گره‌ها به کار می‌رود
مکتبی که در آن ارزش اخلاقی عمل براساس میزان رضایت خاطر و خشنودی و لذت عموم افراد از آن عمل ارزیابی می‌شود
نظریه‌ای اخلاقی مبنی بر اینکه عمل درست آن است که بیشترین خشنودی یا خوشحالی را برای افراد متأثر از آن عمل به بار می‌آورد
utilitarianist
کسی که قاتل به فایده‌گرایی است
سنجه‌ای برای نشان دادن رضایت‌مندی از مجموعه‌ای از کالا‌ها و خدمات
هواگَردی با توانایی جولان محدود و ظرفیت حمل بارِ مفید کم، برای انجام مأموریت‌های متنوع
بخشی از حدنگاری که موضوع آن خدمات شهری است
utility worker
شخصی که به امور خدمات فنی ساده، مانند تعویض و تعمیر وسایل اتاق‌ها و فضاهای عمومی مهمان‌خانه/ هتل، می‏پردازد
میزان افراد برخوردار از هر برنامۀ سلامت در مقایسه با کل افراد مشمول آن برنامه در یک دورۀ‌ زمانی خاص
حداکثر تعداد مسافری که وسایل نقلیۀ عمومی یک خط از یک نقطۀ مشخص، در یک جهت، در هر ساعت جابه‌جا می‌کنند
تصویری خیالی و آرمانی از جامعۀ بهتر در برابر جامعه‌ای که هست
توصیفی هنجاری و آرمانی و فراتر از واقعیت دربارۀ آیندۀ جوامع گوناگون
نوعی سوسیالیسم مبتنی بر این باور که جامعۀ سوسیالیستی ازطریق صلح‌آمیز تحقق‌پذیر است
Utopian1
نگاه کنید به : Utopianist
utopian2, utopic
منسوب به آرمانشهر متـ . آرمانی
باور به امکان دستیابی به جامعه‌ای مطلوب و آرمانی
Utopianist, Utopist, Utopian1
کسی که قائل به آرمانشهرگرایی است
utopic
نگاه کنید به : utopian2
utopism
نگاه کنید به : utopianism
Utopist
نگاه کنید به : Utopianist
utricle 1, utriculus 1
1. کیسه‏ای کوچک یا اندامی کیسه‏مانند که در علف دریایی وجود دارد و پر از هواست 2. پیرابَری با غشا یا پوستۀ نازک
utricle 2, utriculus 2, utriculus vestibuli
یکی از دو کیسۀ غشایی داخل دهلیز گوش که بزرگ‌تر از دیگری است
utricular, utriculate
مربوط به کیسَک
سرده‌ای از علف‌انبانیان با 224 گونه که در آب‌های شیرین یا بر سطح خاک‌های مرطوب می‌رویند و جام آنها شبیه به ارکیده است
utriculate
نگاه کنید به : utricular