واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 3270
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
truck side bearer
نگاه کنید به : truck side bearing
truck side bearing, truck side bearer
صفحه یا قطعۀ ارتجاعی که در طرفین کاسۀ بوژی به سطح بالای گهواره متصل است
truck spring
انواع فنرهای مورد استفاده در سامانۀ تعلیق بوژی برای ایجاد نرمی لازم در حرکات قائم وسیلۀ نقلیۀ خط‌نورد
غذاخوری در داخل یا در نزدیکی یک مجتمع خدمات بین‌راهی که در آن خدمات فنی ویژۀ کامیون‌ها هم ارائه می‌شود و به‌این‌ترتیب، رانندگان کامیون را به خود جذب می‌کند
تایری با قطر رینگ (rim) بیشتر از 20 اینچ یا 50/8 سانتیمتر
truck wheel base, bogie wheel base
فاصلۀ افقی بین مراکز اولین و آخرین محور یک بوژی
trucking shot
نگاه کنید به : traveling shot
true airspeed
سرعت هوایی‏ای که اختلاف چگالی هوای محیط و چگالی واسنجی در آن تصحیح شده است
true airspeed indicator
ابزاری که سرعت هوایی حقیقی را نشان می‏دهد
true anomaly, anomaly 2
زاویۀ قرار گرفتن جسم در مدار که اندازۀ آن برابر است با میزان انحراف بُردار شعاع (radius vector) از محور اصلی مدار
true azimuth
زاویه‌ای که در صفحۀ افقی نسبت به صفحۀ قائم گذرنده از قطب سماوی و صفحۀ قائم گذرنده از شیء مشاهده‌شده اندازه‌گیری شود متـ . سمت نجومی astronomical azimuth
زاویۀ افقی بین خط نصف‌النهار و یک خط بر روی زمین
true centrifugal casting, just centrifugal casting
ریخته‌گری مرکزگریزانه‌ای که در آن اندازه‌های قطعه نسبت به محور چرخش تقارن کامل دارد
true density, powder density
نسبت جِرم ماده به حجم واقعی آن
true fresco
نگاه کنید به : fresco 2
true horizon, geometric horizon/ geometrical horizon
در تصویرسنجی، صفحه‌ای افقی که از نقطۀ دید یا مرکز تصویر (perspective centre) می‌گذرد
فهم واقعیت عینی یک وضعیت که با نیروی برانگیزاننده و هیجانی برای تسلط بر وضعیت یا تغییر رفتار همراه است
true negative
1. نتیجۀ منفی آزمون در افراد سالم 2. افراد سالمی که نتیجۀ آزمون منفی داشته‌اند
true positive
1. نتیجۀ مثبت آزمون در افراد بیمار 2. افراد بیماری که نتیجۀ آزمون مثبت داشته‌اند
مقاومت‌ویژه یا اثر قطبش القایی محدوده‌ای از یک محیط همگن
حجم مادۀ جامد بدون در نظر گرفتن حجم تخلخل آن
true wind direction
سمت وزش باد نسبت به شمال واقعی
true-boiling-point analysis, true-boiling-point distillation
روش استاندارد آزمایشگاهی برای پیش‌بینی کیفیت پالایش برش‌های (cuts) نفتی و نفت خام اختـ . تنجو TBP
true-boiling-point distillation
trump
نگاه کنید به : jew's harp
ویژگی برگی که به نظر می‏رسد نوک آن بریده شده است
داده‌هایی که مقدارهای بزرگ‌تر (بریده‌شده از راست) یا کوچک‌تر (بریده‌شده از چپ) از مقداری ثابت، از آنها حذف شده یا اصلاً مشاهده نشده است
truncated distribution
توزیع حاصل از حذف مقادیر بزرگ‌تر یا کوچک‌تر از مقداری معین از تکیه‌گاه یک توزیع مفروض
truncation method
در نظریة احتمال، روشی که در آن مقادیر متغیر تصادفی در داخل بازه‌ای معین حفظ می‌شود و به‌جای مقادیر خارج از آن بازه، یک یا دو عدد ثابت قرار می‌گیرد
تختی که از زیر تخت دیگر بیرون کشیده می‌شود