واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 3270
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
tactical air officer, afloat
افسر هوایی تحت فرماندهی نیروی آب‌خاکی که برنامه‌ریزی همۀ مراحل مشارکت هوایی عملیات آب‌خاکی و عملیات پشتیبانی هوایی نیروها را در مسیر و در داخل منطقۀ هدف هماهنگ می‌کند
منطقه‌ای عموماً خارج از تیررس توپ‌خانۀ سبک دشمن که در آنجا واحدها اقدامات مربوط به آماده‌سازی نهایی را انجام می‌دهند و پیش از حرکت استراحت می‌کنند
tactical call sign
شناسه‌ای که به نیروهای خودی امکان می‌دهد تا فرماندهی راهکنشی یا تأسیسات ارتباطی راهکنشی را شناسایی کنند
tactical combat force, TCF
واحدی رزمی با پشتیبانی رزمی مناسب و برخوردار از امکانات پشتیبانی خدمات رزمی که وظیفۀ مقابله با تهدیدهای سطح سوم، یعنی نیروی پشت جبهۀ دشمن را بر عهده دارد
شرح وضعیتی اجمالی که مبنای پذیرفته‌ای است برای بسط و تکمیل رهنامۀ راهکنشی در آینده
tactical deception group
سازمانی رزمی که عملیات فریب دشمن را به روش‌های الکترونیکی و ارتباطاتی و بصری برای ارائۀ اطلاعات غلط به دشمن طراحی می‌کند
tactical diameter
قطر نیم‌دایره‌ای که در نتیجۀ گردش 180 درجه‌ای شناور با ثابت نگه داشتن سرعت و زاویۀ سکان نسبت به راه اصلی به وجود می‌آید
tactical intelligence, TACINTEL
اطلاعاتی که برای طرح‌ریزی و سازماندهی و اجرای عملیات راهکنشی لازم است
tactical warning
نگاه کنید به : early warning
فردی که متخصص جابه‌جایی نیروها و بهکارگیری آنها در میدان نبرد است
وقوع نظم در پیکربندی بسپارهایی که واحدهای تکرارشوندۀ آنها قابلیت ایجاد نظمی فضاشیمیایی دارند
1. نحوۀ بهکارگیری نیروها در رزم 2. استفاده از حداکثر توان رزمی یگان‌ها با آرایش و جابه‌جایی هماهنگ و منظم آنها در برابر دشمن
ناتوانی در شناسایی اشیا یا اَشکال ازطریق حس لامسه
گونه‌ای یادزدودگی که موجب اختلال حس لامسه در تشخیص اشیا یا اشکال هندسی می‌شود
گونه‏ای از تیرۀ خفاش‏دم‏آزادیان و راستۀ خفاش‏سانان که دمی شبیه به دم موش، موهای کرکی قهوه‏ای و گوش‌های پهن مربع‏ دارد
گونه‏ای از تیرۀ خفاش‏دم‏آزادیان و راستۀ خفاش‏سانان که بال‌هایی بسیار بلند و باریک دارد و صورت آن شبیه به سگ بول‏داگ است و رنگ آن از قهوه‌ای مایل به قرمز تا تقریباً سیاه است
← مرکز مدیریت هوایی راهکنشی
نمودار تغییرات پتانسیل الکترود برحسب لگاریتم چگالی جریان، زمانی که الکترود نسبت به پتانسیل مدارباز خود، هم درجهت کاتدی و هم درجهت آندی، قطبیده می‌شود
Tafel slope
بخشی از نمودار تافل در محدودۀ مثبت و منفی پنجاه میلی‌ولت به پتانسیل مدارباز که شکل نمودار در آن بخش خطی است
taffy
نگاه کنید به : toffee
tag question
نوعی ساخت پرسشی که به پایان جمله افزوده می‌شود تا نظر انکاری یا تأییدی مخاطب به‌ دست آید
1. هر اِفراز بازة بستة [a,b] به همراه نقطه‌ای از هر زیربازة آن افراز 2. اِفرازی از یک بازة بسته به همراه نقطه‌ای از هر زیربازة آن اِفراز
فردی که نشان‏گذاری می‏کند
عملی که به‌واسطۀ آن کشتی یا بار کشتی را متمایز سازند؛ این عمل یا ازطریق چسباندن برچسب بر روی کالا یا ازطریق تزریق دِنای مصنوعی به خَن کشتی حاصل می‏شود
بافۀ اضافۀ متصل به سر هر بافۀ استوانه‌ای (drum line) برای گسترش حوزۀ عمل متـ . کابل ضمیمه
tagline
عبارت کوتاهی در تبلیغات تلویزیونی و اینترنتی که در ضمن معرفی یک سازمان یا محصول به‌آسانی در یاد می‌ماند و باعث می‌شود مخاطبان محصول یا محصولات شرکت را به یاد بیاورند
سازه‌ای لوله‌ای که دُم هواگَرد را به بدنه یا بال‌ها متصل می‌کند
tail bumper
برآمدگی یا سازۀ تقویت‌شده‌ای در زیر دُم هواگَرد که از وارد آمدن صدمه به بدنه در حین برخورد با زمین جلوگیری می‌کند
نوعی راهکنش رزم هوایی که در آن جنگندۀ خودی با جنگندۀ دشمن، درحالی‌که درحال دور شدن از آن است، درگیر می‌شود