واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 3270
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
مربوط به نویسه‌نگاری
هنر و فنی که در آن طراح با تغییر عناصر متن، مانند اندازه و فاصله و شکل حروف، زبان بصری خاصی برای حروف‌نگاری به وجود می‌آورد
مربوط به رده‌شناسی
typological change
نگاه کنید به : typological shift
طبقه‌بندی زبان‌ها برمبنای شباهت یا ارتباط منطقی
تداوم تولید عناصر فرهنگی بدون هرگونه تغییر در شکل آن
میزان تفاوت رده‌شناختی دو زبان به‌ویژه زبان‌های مجاور
همسویی مشخصه‌های ساختاری هر زبان با طبقه‌بندی رده‌‌شناختی آن
خطی که تفاوت‌های رده‌شناختیرا بر روی نقشة گویشی مشخصمی‌کند
typological shift, typological change
هرنوع تحول اساسی در ویژگی‌های رده‌شناختی یک زبان مانند تبدیل یک زبان از پیوندی به تصریفی
typologically based reconstruction
رویکردی در بازسازی زبان مبتنی بر رده‌شناسی
طبقه‌بندی زبان‌ها برمبنای ویژگی‌های ساختاری آنها متـ . رده‌شناسی زبان language typology
طبقه‌بندی مجموعه‌ای از دست‌ساخته‌های هم‌دوره در گونه‌ها و زیرگونه‌ها براساس شاخصه‌های کیفی و کمی و ریخت‌شناختی و فنّاورانه و کارکردی
تیره‌ای از راستۀ گنجشک‌سانان با جثۀ کوچک تا متوسط و منقار صاف و پهن و بدنی به رنگ خاکی ساده
tyre balance, balance 4
وضعیتی که در آن توزیع جِرم درون تایر و چرخ حول محور چرخش تایر یکنواخت است
← طوقه
حداقل فاصلۀ لازم بین دیواره‌های دو تایر کنار هم بر جفت‌چرخ خودروهای باری
tyre designation, tyre numbering, tyre size designation
شـناسـه‌ای حرفی ـ عددی بر روی دیوارۀ تایر که توصیف‌کنندۀ اندازۀ تایر شامل پهنا، نسبت منظری، قطر رینگ (rim)، شاخص بار و شاخص سرعت تایر است
tyre marking, tyre size markings
مجموعه‌ای از اعداد و شناسه‌های بین‌المللی که برای شناساندن ساختار تایر، ابعاد و کاربردهای اصلی آن بر دیوارۀ تایر درج می‌شود
tyre numbering
نگاه کنید به : tyre designation
tyre ply
نگاه کنید به : ply
tyre puncture, puncture
سوراخی ناشی از ورود جسم خارجی به بدنۀ تایر که به از دست رفتن فشار هوای آن منجر شود
تغییر جای چرخ‌های خودرو از یک محور به محور دیگر
tyre siping
نگاه کنید به : regrooving
tyre size designation
نگاه کنید به : tyre designation
tyre size markings
نگاه کنید به : tyre marking
tyre size markings
نگاه کنید به : tyre marking
افزاره‌ای برای باز کردن طوقه‌های تایر به‌منظور بازدید و معمولاً تعمیر آن
tyre uniformity,TU 2, uniformity
یکنواختی توزیع نیروهای جانبی و شعاعی در تایر درحال‌چرخش
tyre/ tire
قطعه‌ای لاستیکی که بر روی چرخ وسیلۀ نقلیه سوار میشود به‌نحوی‌که با سطح زمین همواره در تماس است و با کاستن از شدت ضربات ناشی از عوارض جاده و تحمل بار واردشده، حرکت چرخ و جابه‌جایی وسیلۀ نقلیه را بسیار آسان می‌کند