واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 326
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
مجموعۀ نشانه‌هایی که به ترتیب معینی پس از کلید درج می‌شوند و مایه را تعیین می‌کنند
گونه‌ای گیاهی‌ که در یک مرتع به مقدار فراوان می‌روید و براثر چرای دام آسیب جدی نمی‌بیند
key stream
نگاه کنید به: keystream
key stream
نگاه کنید به : keystream
روشی برای افزایش امنیت رمز قالبی/ بستکی (block cipher) که در آن قبل از دور اول و بعد از دور آخر رمزگذاری، داده با بخشی از کلید ترکیب می‌شود
key-opening can, Packer's can
نوعی قوطی کنسرو که با استفاده از کلید مخصوصی که بر روی آن است باز می‏شود
key-stream
نگاه کنید به: keystream
key-stream
نگاه کنید به : keystream
keyboard 1
نگاه کنید به : keyboard instrument
مجموعۀ شستی‌های سازهای شستی‌دار
[رایانه و فنّاوری اطلاعات] مجموعه‏ای از کلیدهای نمایشگر حروف الفبا و نشانه‏های دیگر که بر روی یک صفحه قرار گرفته‏اند و به رایانه متصل می‏شوند و از آن برای ورود اطلاعات به رایانه استفاده می‏کنند [موسیقی] مجموعۀ شستی‌های سازهای شستی‏دار
keyboard instrument, keyboard 1
سازی که برای نواختن آن از یک یا چند ردیف شستی استفاده می‏شود
تعیین جایگاه کلید حروف و نشانه‏ها روی صفحه‏کلید
سحابی‌ای تاریک در کنار روشن‌ترین بخش سحابی اِتاشاه‌تخته که به ‌شکل سوراخ ‌کلید رصد می‌شود
نصب کلید در یک ابزار رمزنگاری
keyless entry system, keyless entry, remote keyless system, remote keyless entry system, RKE, remote central locking
سامانه‌ای الکترونیکی که، بدون استفاده از کلید مکانیکی سنتی، ازطریق امواج رادیویی امکان باز و بسته کردن درهای خودرو را فراهم می‌کند
keyless ignition system, keyless go, keyless start, remote keyless ignition system, RKI
سامانه‌ای الکترونیکی که، بدون نیاز به کلید، روشن و خاموش کردن خودرو را، معمولاً ازطریق فشردن یک دکمه، برای راننده امکان‌پذیر می‌کند متـ . استارت دکمه‌ای push-button start, push-to-start, keyless push-button start
مجموعه‌ای از کلیدها یا دکمه‌ها که بر روی صفحه‌کلید و تلفن و تندپز و سایر افزاره‌ها نصب می‌شود تا استفاده از آنها را آسان کند
چَفته‌ای، معمولاً تخت یا کم‌خیز، که در وسط تاج‌مهره دارد
keystone species
گونه‌ای که موجب افزایش یا کاهش تنوع در بوم‌سازگان می‌شود
keystone, key block, clavis, sagitta, mensole, key 1
مهره‌ای که در تاج چَفته قرار می‌گیرد و سبب استحکام سازه‌ می‌شود یا صرفاً نقش تزیینی دارد
keystream/ key stream/ key-stream
دنباله‌ای که در رمزهای جریانی نماد به نماد با دنبالۀ متن ساده ترکیب می‌شود تا دنبالۀ متن رمز به دست ‌آید متـ . کلید جریانیrunning-key
مجموعۀ کلیدهای سازهای بادی و سازوکار آنها
فرمان حرکت به جلو با کمترین دورِ ممکن موتور برای لحظه‌ای کوتاه
فرمان حرکت به عقب با کمترین دورِ ممکن موتور برای لحظه‌ای کوتاه
ورزشکاری که به پامشت‌زنی می‌پردازد
kick boxing
نوعی مشت‌زنی که در آن ورزشکاران مجازند هم با دست‌های دستکش‌دار و هم با پاهای برهنه ضربه بزنند متـ . پامشت‌زنی مشت‌زنی تایلندی Thai boxing
kick volleyball
نگاه کنید به : sepak takraw
نخستین جلسة همة دست‌اندرکاران پروژه برای روشن‌سازی اهداف و مسئولیت‌ها و گسترة کار و برنامة ایمنی
kidney diet, renal diet
تجویزها و پرهیزهای غذایی برای مبتلایان به بیماری‌های کلیوی باتوجه‌به شدت و ضعف بیماری