واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 326
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
ستبرای مازة کشتی
تختالی که برای تقویت استحکام مازه به دو پهلوی طُره‌‌مازه پرچ می‌شود
در شناورهای چوبی، منگنه‌ای مسی که الوارهای بالای مازه را به مازه وصل می‌کند
اتصال کوچکی در انتهای مازه که آن را در جای خود محکم و تثبیت می‌کند
keel-track ram
الواری شبیه به دژکوب که از آن برای خارج کردن خرک مازه از زیر کشتی استفاده می‌کنند
عوارضی که در ازای اشغال فضا در بندرگاه از کشتی دریافت می‌شود
keelson angle bar
هریک از نبشی‌هایی که در دو طرف مازک قرار دارد و ورق‌های بدنه را به آن متصل می‌کنند
keelson board
تخته‌ای که آن را بر روی سطح زبرین زهوار مازه نصب می‌کنند و لبه‌های تخته‌های دیگر و پایه‌های نیمکت قایق بر روی آن سوار می‌شود
keelson bracket
اتصالی سه‌گوش که مازک را به قاب‌ها (frames) وصل می‌کند
keelson casing
در کشتی‌های چوبی، جعبه‌ای در اطراف مازک که برای نمک‌دار کردن مازک به کار می‌رود
هریک از اتصالات چوبی که از آن برای وصل کردن تخته‌های قایق به مازک استفاده می‌کنند
keelson timber
الواری که برای تقویت بخش میانی شناور، بر روی الوار مازک محکم می‌شود
keelson/kelson
تیری در امتداد طول کشتی که بر روی مازه قرار دارد و قاب‌های (frames) شناور به آن وصل می‌شوند
نوشیدنی گازدار و اسیدی که از تخمیر آب‏پنیر به کمک مخمری موسوم به دانه‏های کفیر به دست می‏آید
نوعی بشکة باریک با ظرفیت تقریبی 5/113 لیتر، برای حمل‌ و نگهداری مایعات و موادی مانند میخ و باروت
keirin race
نگاه کنید به : keirin
keirin, keirin race
یکی از مسابقات راهه که در آن یک موتورسوار مسافت معینی را در پیشاپیش دوچرخه‌سواران حرکت می‌کند تا سرعت آنها را تنظیم کند و سپس با خروج موتورسوار از راهه رقابت بین دوچرخه‌سواران آغاز می‌شود
نوعی جلبک بزرگ قهوه‌ای که در مناطق معتدل و سرد رشد می‌کند
kelson
نگاه کنید به : keelson
Kennelly-Heaviside layer
نگاه کنید به : E layer
سه قانونی که حرکت سیارات را به دور خورشید توصیف می‌کنند
Keplerian orbit
← مسیر کپلری
Keplerian trajectory
مسیری فضایی که در آن جسم تنها تحت گرانش یک جسم مرکزی حرکت می‌کند نیز: مدار کپلری Keplerian orbit
برداشتن بخشی از قرنیه با جراحی
keratinization
تکوین یافتن کراتین یا تبدیل شدن به کراتین
keratocele, descemetocele
بیرون‏زدگی لایۀ عمقی قرنیه موسوم به غشای دِسِمِه
keratoglobus, megalocornea
نابهنجاری تکاملی و معمولاً دوطرفۀ قرنیه که سبب می‏شود قطر قرنیه تا بزرگسالی گاه به بیش از 18 میلی‌متر برسد
جدا کردن لایۀ شاخی (horny layer) پوست
عاملی که باعث جدا شدن لایۀ شاخی پوست می‌شود
ابزاری برای اندازه‏گیری انحنای قرنیه