واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 5385
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
abdominalgia
احساس درد در شکم
abdominocentesis, celiocentesis, celioparacentesis
تخلیۀ مایع غیرطبیعی از حفرۀ شکم
مربوط به شکم و اندام تناسلی
abdominohysterectomy
نگاه کنید به : abdominal hysterectomy
abdominopelvic cavity
فضایی شامل حفرۀ شکم و حفرۀ لگن که بین آنها دیواره‌ای وجود ندارد
مربوط به شکم و میان‌دوراه (perineum)
abdominoscopy, laparoscopy, celioscopy, peritoneoscopy
بررسی و دیدن حفرۀ شکم با درون‌بین
مربوط به شکم و کیسۀ بیضه
مربوط به شکم و قفسۀ سینه متـ . سینه‌ای ـ شکمی thoracicoabdominal, thoracoabdominal
مربوط به شکم و زهراه
مربوط به شکم و مثانه متـ . مثانه‌ای ـ شکمی vesicoabdominal
abducens, abducent
ویژگی ماهیچه یا عصبی که در دور کردن اندامی دخیل است
abducent
نگاه کنید به : abducens
ایجاد فاصله بین یک اندام و صفحۀ مرکزی بدن یا بین انگشتان و خط محوری دست یا پا
abductio
نگاه کنید به : abduction 2
رسیدن از اصلی کلی به موردی جزئی که غالباً درست نیست
abduction 2, abductio
عمل دور کردن یا وضعیتی که در آن اندام دور شده است
ماهیچه‌ای که اندام را دور می‌کند
abeam, on the beam
موقعیت یا جهتی عمود بر میان‌خط (centreline) شناور
فرمول‌دار
فرمول‌دار
فرمول‌دار
Abelian category
یک رستۀ جمعی که هر ریختار آن دارای هسته و هم‌هسته است و همه ریختارهای Coim f → Im f مربوط به آن یکریختی هستند
Abelian group
هر گروه که عمل دوتایی آن جابه‏جایی باشد متـ . گروه جابه‏جایی 1 commutative group
abend, abnormal end
متوقف شدن برنامه‏ریزی‌نشدۀ اجرای برنامه براثر مواجهۀ رایانه با دستور یا فرایندی ناشناس
نابه‌روال بودن
ویژگی آنچه در حوزة زبان از الگوی متداول پیروی نمی‌کند
واحد واژگانی جدیدی در یک زبان که به شیوه‌ای سامان‌گریز و متفاوت با الگوهای معمول واژه‌سازی آن زبان ساخته شده باشد
زبانی که به‌روشنی به خانوادة زبانی خاصی تعلق دارد، اما، در نتیجة تحول‌های پیچیده، مراحل آغازین آن فعلاً قابل شناسایی نیست
aberration 1
ناتوانی سامانۀ اپتیکی در تشکیل تصویر کامل متـ . اَبیراهی اپتیکی optical aberration