واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 1114
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
rear fog light, rear fog lamp
هریک از چراغ‌های قرمز با شدت نور کافی در عقب خودرو که در هوای مه‌آلود برای دیده شدن خودرو آن را روشن می‌کنند
indicator light
هریک از چراغ‌های روی صفحۀ نشانگر که برای هشدار یا آگاهی از عملکرد سامانه‌ای در خودرو روشن می‌شود
در چراغ جلوهای دوقلو چراغی که در کاسه‌چراغ درونی نصب شده است و از آن برای وسعت دید بیشتر راننده در شب استفاده می‌شود
در چراغ جلوهای دوقلو چراغی که در کاسه‌چراغ بیرونی نصب شده است و از آن برای دید محدود راننده در شب استفاده می‌شود
headlight flasher
چراغی که با کشیدن دسته‌راهنما به سمت راننده به‌سرعت روشن و خاموش می‌شود و از آن برای هشداردهی به رانندگان دیگر استفاده می‌شود
gaffer grip, bear trap
میله‌ای سبک‌ اما محکم که با نیروی فنر در بین دو دیوار قرار می‌گیرد و از آن برای نصب و آویزان کردن چراغ استفاده می‌شود
اجاق کوچک شمع‏دار که برای گرم نگه‌داشتن غذا به کار رود
rigging gaffer, rigger 2
شخصی که مسئول پیاده کردن طرح‌های نوری سربرق‌کار و استقرار چراغ‌ها یا ساختن واحدهای نوری یا تهیۀ وسایل نوری مورد نیاز سرصحنه است
چراغ‌هایی که در ابتدای باند پرواز نصب شده‏اند
چراغ‌های زردی در اتاقک خلبان که در صورت بروز نقص روشن می‌شوند و خلبان باید با مشاهدۀ آنها برای رفع نقص اقدام کند
چراغ‌های کوچک غالباً قرمزی در اتاقک خلبان که نشان‏دهندۀ وضعیت غیرعادی سامانه‏های هواگَردند
چراغ‌هایی که در انتهای باند پرواز نصب شده‏اند
چراغ‌هایی که محدودۀ باند پرواز را برای نشست‌وبرخاست هواگَردها مشخص می‌کنند
← مسیرنمای تقرب دقیق
چراغ سبزی در طرف راست (starboard side) و چراغ قرمزی در طرف چپ (port side) کشتی درحال‌حرکت که هریک نور ممتدی را به شعاع 112/5 درجه در سطح افق می‌تابانند و به‌نحوی تعبیه شده‌اند که نور آنها از جلوی کشتی تا 22/5 درجۀ پس‌ورگه در طرف مربوط قابل رؤیت است
wing bar, W-BAR, wing bar runway lights
ردیفی از چراغ‌های تقرب (approachlights)، عمود بر محور باند که خارج از لبۀ باند قرار گرفته‌اند
چراغ‌های سفیدی که در ردیف‌های عمود بر خط مرکزی باند پرواز برای تقرب هواپیما قرار دارند
چراغ‌هایی که در کنارۀ باند پرواز نصب شده‏اند
runway guard lights, runway guard
سامانۀ روشنایی با هدف هشدار دادن به خلبان یا رانندۀ وسایل نقلیۀ زمینی برای جلوگیری از ورود آنها به باند فعال
navigation lights, position lights
چراغ‌هایی با نور قرمز در بال چپ و نور سبز یا آبی در بال راست و نور سفید روی دُم که در ساعات تاریکی جهت هواپیمای درحال‌حرکت را نشان می‏دهد
چند چراغ راهنمایی که برای روان‏سازی عبور از تقاطع‌های متوالی با یکدیگر هماهنگ شوند
← شیب‌نمای تقرب ‌چشمی
runway centreline lights
چراغ‌هایی که بر روی محور مرکزی باند پرواز نصب شده‏اند
rough grazing, unimproved grazing
چراگاه در وضعیت طبیعی و دست‌نخورده
grazing allotment, range allotment
محدودۀ معینی از یک مرتع که به شمار مشخصی از دام‌های متعلق به فرد دارای مجوز اختصاص یافته است
deferred grazing
جلوگیری موقت از ورود دام به مرتع با هدف فراهم کردن شرایط رشد گیاهان علوفه‌ای تا مرحله‌ای مشخص
rotation grazing/ rotational grazing, cyclic grazing
نوعی چرای دوره‌ای که در آن دوره‌های تناوب از الگویی منظم تبعیت می‌کند
periodic grazing, intermittent grazing
چرایی که به‌صورت متناوب در هر مرتع انجام بشود
deferred and rotational grazing
ترکیب چرای تأخیری و چرای دوره‌ای
premature grazing
چرا پیش از رسیدن گیاهان مرتعی به رشد فصلی کافی