واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 1450
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
assortative mating
روشی که در آن جفت‌ها براساس تشابهات و تفاوت‌های رخ‌نمودی و ژن‌نمودی معین برای آمیزش انتخاب می‌شوند
جورابی که زیر گچ بسته می‌شود
atmospheric duct
لایه‏ای از جوّ که در آن نمایۀ شکست به گونه‏ای تغییر می‏کند که انتشار بخش عمده‏ای از تابش پربسامد در آن محدود می‏شود
assortment
جور شدن فام‌تن‌ها در تقسیم کاستمانی
independent assortment
جور شدن مستقل‌ازهم ژن‌هایی که بر روی فام‌تن‌های دگرساخت قرار دارند
isomerous
ویژگی چرخه‌های متفاوتی که پارگان همسان دارند
نوعی اسباب‏بازی فکری که با کنار هم چیدن قطعات آن، تصویر یا پاسخی واحد به دست می‏آید
homozygote 3
موجودی دارای یک جفت دِگرۀ مشابه برای تولید کامه‌های مشاب متـ . جورتخم 1
homozygous 4
مربوط به موجود جورتخم متـ . جورتخم 2
homozygosis 2, homozygosity 2
برخورداری از دِگره‌های مشابه در یک یا چند جایگاه از قطعات فام‌تنی هم‌ساخت متـ . جورتخمی
matching 1
فرایند همگن‌سازی دو گروه از واحدهای آزمایش ازلحاظ عوامل تأثیرگذار بیرونی
روشی تفسیری مبتنی بر مقایسۀ مشاهدات با سرمنحنی‌ها
بیان گستره‌ای از دانه‌ها با اندازه‌های مشخص در یک رسوب
فام‌تن‏های غیرجنسی هر یاخته
مربوط به جورفام‌تن
isogamous
مربوط به جورکامی
کامه‏ای که ازنظر ریخت‏شناسی مشابه یاخته‏های جنسی نر و ماده است و نمی‏توان آن را تنها ازطریق شکل تشخیص داد
مربوط به جورکامه
تولیدمثل جنسی ازطریق ترکیب کامه‏هایی که ازنظر شکل و اندازه همانندند
تشابهی که منشأ آن هم‌ساختی یا نیای مشترک نیست، بلکه حاصل از تغییر مستقل تکاملی است
ویژگی آن دسته از ترکیبات فلزات واسطه یا گروه‌های اصلی که تنها یک نوع لیگاند دارند
نمونة دوم تام‌مونه‌ که هم‌زمان، از همان جمعیت، جمع‌آوری شده است
product assortment
وضعیت کسب‌وکار یا بنگاهی که در آن مجموعة کالاها و خدمات قابل‌ارائه به مشتری، ازنظر ویژگی‌های اصلی، شامل شمار محصولات و خطوط تولید و تنوع محصولات و نحوة ارتباط و سازواری فراورده‌ها، در سطح خرده‌فروشی است
Gemini, Gem, Twins
صورت فلکی منطقه‏البروج بین دو صورت ثور و سرطان
بثورات موقتی بر روی پوست که معمولاً با سرخی یا خارش همراه باشد متـ . دانه 3
← جوش دادن
جوشی در سوراخ دایره‌شکل یک قطعه که با ذوب دیوارۀ سوراخ و نیز ذوب قطعۀ دیگر باعث اتصال دو قطعه می‌شود