واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 3866
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
source time function
شکل تپ‌های موجِ حجمی ناشی از فرایند گسلش
loss function
تابعی که مقادیر آن زیان‌های ناشی از یک تصمیم آماری است
subadditive function
تابعی مانند f به‌گونه‌ای که به‌ازای هر y ، x در دامنۀ f(x+y) ≤ f(x) + f(y) ،f
subharmonic function
فرمولدار
هریک از توابع مرتبط با مطالعۀ داده‌های طول عمر
structure function
رابطه‏ای که تفاوت پراکندگی از هدف غیرنقطه‏ای را با هدف نقطه‏ای نشان می‌دهد و اطلاعاتی از ساختار هدف به دست می‌دهد
velocity function
رابطه‌ای ریاضی که بیانگر ارتباط سرعت با عمق یا زمان رسید امواج بازتابی است
quasicontinuous function
فرمول‌دار
supply function
رابطۀ میان مقدار یک کالا یا خدمات عرضه‌شده و قیمت آن
distance function
تابعی برای سنجش فاصلة بین مشاهدات متـ . اندازه‌های فاصله distance measures
work function, Helmholtz free energy, Helmholtz fuction
کمینۀ انرژی لازم برای کندن الکترون از سطح فلز در اثر فوتوالکتریک
concave function
در یک بازه، تابعی که خط واصل بین هر دو نقطۀ واقع بر نمودار آن در زیر نمودار تابع قرار گیرد متـ . تابع مقعر
تابعی که برد آن مجموعه‏ای کران‌دار باشد
convex function
در یک بازه، تابعی که خط واصل بین هر دو نقطۀ واقع بر نمودار آن در بالای نمودار تابع قرار گیرد متـ . تابع محدب
فرمول‌دار
فرمول‌دار
Langevin function
تابعی ریاضی برای توصیف کلاسیک پذیرفتاری پارامغناطیسی مجموعه‌ای از دوقطبی‌های مغناطیسی
تابعی که لگارتیم آن تابعی کوژ/ محدب است
← تابع لگاریتمی‌کوژ
discriminant function
تابعی که مبین معادلۀ مفروض باشد
homothetic function
تبدیل یکنواختی تابعی همگن که در آن نسبت کالاهای تقاضاشده صرفاً تابعی از نسبت قیمت‌ها و نه درآمد یا متغیر مقیاس است
transcendental function
تابعی که جبری نباشد
تابعی که دامنۀ آن خانواده‌ای از مجموعه‌هاست
additive set function, finitely additive set function
یک تابع مجموعه‏ای که در آن مقدار تابع در اجتماعی متناهی از مجموعه‏های مجزا برابر با مجموع مقادیر تابع در هریک از آن مجموعه‏هاست
expenditure function
کمترین هزینۀ مصرف‌کننده برای دستیابی به سطح مشخصی از مطلوبیت متـ . تابع هزینه
برای یک تابع تصمیم مشخص، امید ریاضی تابع زیان متناظر با مقادیر مختلف این تابع تصمیم
characteristic function
تابعی متناظر با یک مجموعۀ مفروض که مقدارش به ازای هر عضو از آن مجموعه برابر یک و در خارج آن مجموعه برابر صفر است
absolutely continuous function
تابعی حقیقی یا مختلط بر بازۀ [a, b]، با این ویژگی که به ازای هر عدد مثبت ε عدد مثبت δ یافت شود، به‌طوری‌که به ازای هر گردایۀ (collection) متناهی از زیربازه‏های باز و مجزای [a, b]، اگر مجموع طول این بازه‏ها از δ کمتر باشد، آنگاه مجموع قدر مطلق‌های تفاضل مقادیر تابع در نقاط انتهایی این بازه‏ها از ε کمتر باشد