واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 3866
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
بزرگ‌ترین قمر زحل به قطر5150 کیلومترکه جوّ غلیظی از نیروژن و متان دارد
arrow 3
پرتابۀ میله‌ای نوک‌تیزی که از کمان به‌سوی هدف پرتاب می‌شود
beam 2
عضوی از سازه که نقش اصلی آن تحمل خَمش است
equalizer beam
تیر متقاطعی که به زیر بینه‌گیرها (logstringer) اضافه میشود تا تعادل آنها را در جهت عمودی برقرار کند
تیری افقی که تیرهای مورب سقف به آن متصل می‏شود
تیری که ارتفاع جان آن نسبت به تیرهای معمولی زیاد است
box girder, box beam
تیری که مقطع آن به‌صورت مربع ساخته شود
تیری سراسری که تعداد تکیه‏گاه‌های آن یکی بیشتر از تعداد دهانه‏های آن باشد
sandwich beam, flitch beam, flitch girder
تیری که از لایه‏های چوبی و فلزی ساخته شده باشد
تیر طولی و اصلی بال هواگَرد که از سر یک بال تا سر بال دیگر امتداد دارد
تیری دایره‏شکل
تیری که با استفاده از میله‏های مهاری فولادی تقویت می‏شود تا خیز (deflection) آن کاهش یابد
تیری افقی که بالای هر بازشو مانند در و پنجره برای تحمل وزن قسمت بالادست کار گذاشته شود متـ . نعل‏درگاه
fixed-end beam, built-in beam
تیری که دو سر آن گیردار است
hatch stopper, hatch-side girder
سازه‌ای در دیوارة انبار و متصل به در انبار که در هنگام باز و بسته کردن درِ انبار، بخشی از فشار واردشده را تحمل می‌کند
simple supported beam
تیری که روی دو تکیه‏گاه ساده قرار گیرد و خَمش و برش را تحمل کند
continous beam
تیری یکپارچه که روی چند تکیه‏گاه قرار گیرد
تیری با سطح مقطع متغیر
cantilever beam, cantilever
تیری که یک‏ سر آن گیردار و سر دیگر آن آزاد باشد متـ . تیرطُره
هر یک از تیرهایی که در طول سازة کشتی قرار دارد
side girder,longitudinal
هر یک از تیرهای طولی که در چپ و راست شناور قرار می‌گیرد
intercostal side girder
هر یک از تیرهای طولی جانبی یکپارچه و ممتد که از میان قاب‌ها و اتصالات دیگر عبور می‌کند
center girder,vertical keel
تیری طولی که در میانای (middle-line) شناور قراردارد
auxiliary beam
تیری که بار کف را به تیرهای اصلی منتقل کند
outside sill
هر یک از تیرهایی که به‌صورت طولی در دو طرف قاب واگن قرار دارند
تیری که یک سر آن کاملاً گیردار و سر دیگر آن بر روی تکیه‏گاه ساده قرار گیرد
تیری فلزی که جان آن دارای بازشوهای منظم باشد
تیری که سطح مقطع آن در محل‌های مورد نیاز افزایش داده شود
تیر شیب‌دار در سقف ساختمان‌های صنعتی