واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 1778
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
horizontal pass point
نقطه‏ای در ناحیۀ پوشش مشترک عکس‌ها که طول و عرض آن معلوم می‏شود
melismatic passages
نوعی گذر که شامل نغمه‏هایی است که بر روی یک هجای متن خوانده می‌شود
transit 4
بخشی از جابه‏جایی مسافر و کالا بین مبدأ و مقصد که مستلزم عبور از کشور ثالث باشد متـ . گذر 5
forgiveness
کنار گذاشتن ارادی احساس رنجش از کسی که به فرد آسیب رسانده است متـ . بخشش
بررسی تاریخی گذشته‌های محتمل و بدیل و تحلیل علل رویدادها
نما یا صحنه‏ای که نشان‏دهندۀ رویدادی است که در گذشتۀ روایت فیلم اتفاق افتاده است
آهنگ تغییر دما در سنگ و خاک‌ از سطح زمین به داخل آن
velocity gradient
مشتق میدان سرعت یا تغییر آن در راستای افقی و قائم
گرادیان قائم مغناطیسی یا گرانی‌ای که در طول برداشت اندازه‌گیری نمی‌شود، اما با استفاده از خوارزمی‌ها/ الگوریتم‌های متنوع محاسبه می‌شود
مشتق جزئی شتاب گرانی نسبت به فاصله در راستای خاص
وسیله‏ای برای اندازه‏گیری مؤلفه‏های گرادیان میدان پتانسیل
← مغناطیس‌سنج پروتونی
← مغناطیس‌سنج سزیمی
نوعی روش و سنج‌افزارش برای گردآوری و پردازش اندازه‌گیری‌های گرادیان میدان‌های گرانی یا مغناطیسی زمین
اندازه‌گیری سه‌بعدی گرادیان‌های میدان گرانشی زمین با استفاده از سامانه‌های داده‌برداری جداگانه و با کمک گرانی‌سنج‌های افقی و قائم
نوعی روش و سنج‌افزارش برای گردآوری و پردازش اندازه‌گیری‌های گرادیان‌های قائم و افقی میدان مغناطیسی زمین
اندازه‌گیری مستقیم مشتق دوم قائم میدان مغناطیسی با استفاده از سامانه‌ای مجهز به دو حسگر مغناطیسی قائم جداگانه
graph 1
مجموعه‏ای ناتهی از نقطه‏ها به نام رأس که بعضی از آنها با پاره‏خط‌هایی به نام یال به هم وصل شده‏اند
گرافی که دور نداشته باشد
undirected graph
گرافی که در آن جهتی برای یال‌ها در نظر گرفته نشده است
unicyclic graph
گراف همبندی که تنها یک دور دارد
partial graph
گراف حاصل از یک گراف مفروض با حذف برخی از یال‌های آن
bipartite graph
گرافی که مجموعۀ رأس‌های آن را بتوان به دو مجموعۀ مجزا چنان بخش کرد که هیچ دو رأسی که به یکی از این مجموعه‌ها متعلق‌اند، به یکدیگر وصل نشوند
vertex-transitive graph
گرافی که عمل گروه خودریختی‌های آن بر مجموعۀ رأس‌هایش ترایا است
digraph, directed graph
گرافی که یال‌های آن جهت‌دار باشد
directed graph
گرافی که برای هر یال آن جهتی در نظر گرفته شده است
complete graph
گرافی بی‌سو و بدون طوقه که به ازای هر دو رأس متمایز آن مانند a و b یال {a,b} وجود داشته باشد
complement graph, complement of a graph
برای گراف G، گرافی که رأس‌های آن همان رأس‌های G است و دو رأس متمایز آن مجاورند، هرگاه در G مجاور نباشند