واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 1749
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
international index of erectile function, IIEF
شاخصی چندبُعدی برای ارزیابی کژکاری نعوظی
Ryzner stability index, RSI
شاخصی کیفی برای پیش‌بینی تمایل کلسیم‌کربنات به رسوب‌دهی یا انحلال در آب‌خنک‌کن
acoustic comfort index
معیاری برای نشان دادن میزان نوفۀ موجود در داخل هواپیما
← پردازندگی
شاخصی برای ارزیابی وضعیت بهداشت دهان و دندان ازطریق اندازه‌گیری مقدار پُژک دندان که در نواحی مجاور لثه جمع شده است
پَسار نیم‌رخی محاسبه‌شده در سرعت 110 کیلومتر در ساعت تقسیم بر سطح بادخور کل (wetted area)
Peter's index
شاخص ساختاری مورد استفاده در روش نیم‌شیب پیتر برای برآورد ژرفای چشمة بی‌هنجاری مغناطیسی
tolerance index
شاخصی برای اندازه‏گیری تحمل گیاه نسبت به تنش‌های زنده و غیرزنده
شاخصی که از آن برای ارزیابی وضعیت تراز عرضی در یک طول مشخص استفاده می‌کنند
stand density index
شاخصی برای بیان تراکم نسبی توده ازطریق مقایسۀ مقادیر اندازه‌گیری‌شدۀ توده با مقادیر استاندارد
diversity index 1
رابطۀ بین تعداد آرایه‌ها و تعداد افراد هر آرایه در هر اجتماع
aggressive index, AI
مقیاسی برای اندازه‌گیری میزان خورندگی آب مطابق با استاندارد سی‌ـ 400 انجمن امور آب امریکا (AWWA)
gender development index, GDI
شاخصی که سازمان ملل متحد آن را ارائه کرده است و نابرابری میان مردان و زنان ازنظر طول عمر و سلامت و دانش و سطح زندگی با عزت در آن مد نظر قرار می‌گیرد
مقیاسی برای اندازه‌گیری نرخ جرم که برای مقایسۀ جغرافیایی و تاریخی جرم به کار می‌رود
ponderal index
شاخص بافت چربی که با تقسیم قد بر کعب وزن بدن محاسبه می‌شود
silt density index
شاخصی تجربی برای سنجش امکان گرفتگی غشا با لای
diversity index 2
معیاری برای پراکندگی کیفی جامعه‌ای از عناصر که به چندین رستة مختلف کیفی تعلق دارند
sludge volume index, SVI
حجمی که یک گِرم لجن، پس از ته‌نشینی به‌ مدت سی دقیقه، در یک استوانۀ مدرج اشغال می‌کند
burning index
عددی نسبی که نوع رفتار حریق و میزان تلاش لازم برای مهار حریق را بیان می‌کند
پهنای استاندارد حلقۀ سالانۀ درخت باتوجه‌به سن آن
corrosion index
میزان خورندگی یا رسوب‌گذاری آب
Riddick's corrosion index
شاخصی برای تعیین میزان خورندگی آب‌های سبک با اندازه‌گیری مشخصه‌هایی مانند حل‌پذیری کلسیم‌کربنات و غلظت یون کلرید و اکسیژن محلول و سختی غیرکربناتی و غلظت سیلیس در آنها
therapeutic index
نسبت مقداری که اثر سمی دارد به مقداری که اثر درمانی دارد
عددی که مقدار آن تابعی است از میزان دسترس‌پذیری در یک گسترۀ عددی محدود
riding index
ملاک میزان رفاه مسافران که با توجه به ارتعاشات نور و سروصدا و تهویۀ واگن‌های مسافری تعیین می‏شود
flow behaviour index
نوعی شاخص شارش در معادلۀ قانون توانی
colour index
اختلاف قدر ظاهری اجرام نجومی در دو ناحیۀ طیفی مختلف
معیاری کمّی که میزان ثمردهی رویشگاه را نشان می‌دهد
time marker/ time-marker
گروهی از دست‌ساخته‌ها که باتوجه‌به برخورداری از مجموعه‌ای از شاخصه‌های همگن، اهمیت زمانی دارند
geomagnetic index, magnetic index
برآورد توصیفی آشفتگی‌های زمین‌مغناطیسی