واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 100
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
ویژگی هر داده یا اطلاعاتی که در حافظه انباشته شده باشد متـ . ذخیره 3
ناحیه یا بخشی از زمین یا اراضی، که برای اهداف خاص و غیرتجاری، معمولاً در حمایت از گونه‌های گیاهی و جانوری، به‌طور مجزا مدیریت می‌شود متـ . اندوختگاه
بخشی از جنگل که به دلیل وجود گونه‏های باارزش یا رویشگاه‌های خاص یا برخوردار بودن از منابع ژنی بااهمیت، تحت حفاظت دائم یا درازمدت قرار گیرد
محدودة حمایت‌شدة بزرگی از یک زیستگاه طبیعی که سازمان یونسکو آن را، در چارچوب برنامة انسان و زیست‌کره، برای حفظ ویژگی‌های طبیعی و فرهنگی، تحت حفاظت قرار داده است
منطقه‌ای که گیاهان و جانوران و محیط‌زیست آن حفاظت می‌شود
طبقة یکم الف از طبقات محدوده‌های حمایت‌شده، که محدوده‌ای کاملاً حمایت‌شده است و هر نوع فعالیت انسانی در آن محدود شده است
شمار و کیفیت تخمک‌‌‌های موجود در تخمدان زن در سن باروری
شمار انبانک‌های در‌حال‌رشد در هر دوره
total ovarian reserve, TOR
← خزانۀ انبانکی تخمدان
reservation
نگهداری جا در هواپیما از طرف شرکت هواپیمایی براساس درخواست مسافر
polymetallic deposit
ذخیرۀ معدنی دارای سه یا چند فلز که ازنظر اقتصادی اهمیت داشته باشد
sedimentogenic deposit
ذخیرۀ حاصل از انتقال عناصر فلزی از یک منشأ رسوبی به سنگ میزبان
sedimentary-exhalative mineral deposit
ذخیرۀ چینه‌سان نهشته‌شده که از شوراب‌های خارج‌شده از گسل‌های زیردریایی حاصل شده ‌است
← کانسار ماگمایی
mineral deposit
توده‌ای از مواد معدنی طبیعی اعم از کانه‌های فلزی یا کانی‌های غیرفلزی که معمولاً ارزش اقتصادی دارند
primary particles
← پرتوِ کیهانی اولیه
secondary particles
← پرتوِ کیهانی ثانویه
albedo neutrons, albedo particles
نوترون‌ها یا ذرات بنیادی دیگر که پس از تولید ازطریق برهم‏کنش‌های هسته‏ای ذرات پرانرژی در درون جوّ زمین، آن را ترک می‏کنند
← ذرات معلق در هوا
SPM 2, suspended particulate matter
هرنوع ذرۀ معلق در هوا متـ . ذرات معلق
non-hygroscopic particles
ذرات فاقد ویژگی جذب و نگهداری مقدار قابل‏توجهی از رطوبت هوا
hygroscopic particles
ذرات دارای ویژگی جذب و نگهداری مقدار قابل‏توجهی از رطوبت هوا
delayed alpha particle
ذرة آلفایی که یک هستة برانگیخته مدت‌زمانی طولانی پس از بتازایی از خود گسیل می‌کند
supersymmetric particle
هریک از ذره‌هایی که در نظریة اَبَرتقارن ذرات بنیادی ظاهر می‌شود
charged particle
هر ذره‌ای که دارای بار الکتریکی مثبت یا منفی باشد
ذرة جرم‌داری که در برخورد با فوتون در فرایند پراکندگی کامپتون بخشی از انرژی جنبشی را با خود به همراه دارد
Dirac particle
هر ذره با اسپین ۱/۲ که رفتارش با معادلة دیراک قابل توصیف باشد
accelerated particle
ذره‌ای که بُردار سرعت آن در طول زمان پیوسته تغییر می‌کند
nonbaryonic particle
هر ذره‌ای که ساختار کوارکی ندارد
نوعی ذرت که تاجِ دانۀ آن به علت از دست دادن رطوبتِ خورش مقعر است