واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 4822
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
irrigation
استفادۀ سازمان‏یافته از آب ‏در کشاورزی برای تولید گیاه
sprinkler irrigation, overhead irrigation
نوعی آبیاری که در آن آب از بالای سطح خاک با آب‌پاش‌های مخصوص به‌صورت قطره‏های باران پاشیده می‏شود
contour irrigation
روشی در آبیاری زمین‌های شیب‌دار که در آن جویچه‌ها بر روی خطوط تراز کنده می‌شوند تا فرسایش خاک براثر آبیاری به کمترین میزان برسد
supplemental irrigation
جبران کمبود باران در دیم‏کاری‌های مناطق خشک و نیمه‏خشک
نوعی آبیاری که در آن آب در داخل جوی‌های کوچک باریک به جریان درمی‌آید
نوعی آبیاری که در آن زمین کشاورزی غرق آب می‏شود
drip irrigation, trickle irrigation
نوعی آبیاری که در آن آب با فشار نسبتاً کم و قطره‏قطره در پای گیاه می‏چکد
نوعی آبیاری جویچه‏ای که در آن، جریان ورودی آب به داخل جویچه براساس برنامۀ زمان‏بندی‏شده و به‌صورت ماشینی قطع‏ووصل می‏شود
basin irrigation
نوعی آبیاری غرقابی که درآن زمین را در قطعاتی با پشته محصور می‏کنند و آب را در آنها رها می‏سازند
یکی از انواع نادر سه‌رنگ‌بینی بی‌هنجار که در آن حساسیت یاخته‌های مخروطی حساس‌به‌آبی کاهش یافته است
blueing/ bluing
قرار دادن سطح زنگارزدایی‌شدۀ آلیاژ آهنی در معرض هوا یا بخار آب، یا مواد دیگر در دمای مناسب و درنتیجه تشکیل لایۀ آبی‌رنگ اکسیدی نازک در سطح آن که شکل ظاهری آن را بهبود می‌دهد و بر مقاومت آن در برابر خوردگی می‌افزاید
فرد مبتلا به آبی‌کوری
اختلال نادری در تشخیص رنگ که در آن شخص مبتلا، به نور آبی حساس نیست و آبی و سبز را با هم اشتباه می‏کند
← آینده‌پژوهی نقادانه
← آموزش پرواز پایه
captcha
نوعی آزمون تورینگ مبتنی بر طرح پرسش‌هایی که انسان به‌راحتی می‌تواند پاسخ دهد، اما رایانه نمی‌تواند ص.ک. آزمون عمومی کاملاً خودکار تورینگ برای تشخیص رایانه از انسان completely automated public Turing test to tell computers and humans apart
continuous fire
آتشی که با آهنگ یکنواخت و بدون هیچ توقفی برای تنظیم یا تصحیح آتش اجرا می‌شود
distributed fire
آتشی که در منطقۀ هدف پخش می‌شود تا بیشترین کارایی را در پی داشته باشد
flanking fire
آتشی که عمود بر پهلوی دشمن گشوده می‌شود
covering fire, suppressing fire
آتشی که برای حمایت از سربازانی تدارک دیده می‌شود که در محدودة سلاح‌های سبک دشمن هستند
grazing fire
آتشی که تقریباً موازی با سطح زمین اجرا میشود و مرکز مخروط آن از یک‌متری سطح زمین تجاوز نمی‌کند
friendly fire
آتشی که براثر آن نیروهای خودی به‌صورت اتفاقی یا اشتباهی کشته یا زخمی شوند
on-call fire, on-call
آتش طرح‌ریزی‌شده‌ای که با درخواست یگان‌های پشتیبانی‌شونده بر روی هدف‌های معین اجرا میشود
suppressive fire
آتشی که سامانۀ سلاح دشمن یا اطراف آن را نشانه میرود تا عملکرد آن‌ را تحت‌الشعاع قرار دهد
آتشی که از پیش برنامه‌ریزی و علیه اهداف یا منطقۀ هدفِ مشخص در زمان تعیین‌شده و برای مدت معین اجرا میشود
searching fire
آتشی که با تغییر پی‌درپی ارتفاع لولۀ توپ در عمق مواضع دشمن اجرا میشود