واژه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی


واژه‌گزینی از کارهای کلیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. شورای این فرهنگستان پس از بررسی،‌ گفت‌وگو، و رای‌زنی‌های بسیار، اصول و ضوابط واژه‌گزینی را بر پایه 60 سال پیشینه واژه‌گزینی در ایران، در نشست پنچاه و هشتم (1373/7/11) و یکصد و پانزدهم (1376/4/2) در نه اصل به تصویب رساند. بر این پایه، تاکنون 13 دفتر با نام «فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان» منتشر شده است. این واژه‌ها که تا پایان دفتر سیزدهم به نزدیک 45 هزار می‌رسند، با اجازه فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نامه شماره 306 / 1120 تاریخ 1395/2/6) در اینجا ارائه شده‌اند. در این فرهنگ، تعریف واژه، مترادف، ارجاع،‌ صورت اختصاری واژه بیگانه،‌ و صورت اختصاصی واژه فارسی با قابلیت جست‌وجو در دسترس کاربران است.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 4822
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 65413
August, août (fr.)

هشتمین ماه سال میلادی، بعد از ژوئیه و قبل از سپتامبر


← اوج خورشیدی
← اوج زمینی
climax
[زیست‏شناسی] مرحلۀ نهایی یک توالی/ پی‏آیی که به تعادل و پایداری نسبی رسیده است [سینما و تلویزیون، هنرهای نمایشی] لحظه‌ای که کنش نمایش به بالاترین حد خود می‌رسد و سرنوشت قهرمان داستان مشخص می‌شود متـ . نقطۀ اوج 2
peak 1
بالاترین حدّ هر متغیر متـ . قله
دورترین نقطۀ مدار بیضوی پیرامون یک ستاره نسبت ‌به مرکز آن ستاره
plagioclimax
وضعیتی در تکامل یک بوم‌سازگان گیاهی پایدار ناشی از عوامل خارجی
climatic climax
اوجی که عوامل اقلیمی بر آن حاکم است
peak load
بیشینه‌مقدار بار در یک دورۀ زمانی معین
پوشش گیاهی کاملی که براثر شرایط ویژۀ خاک به‌ وجود می‌آید
موقعیتی در مدار زمین یا هر جِرم گردان دیگر به دور خورشید که در آن، جرم مورد نظر در دورترین فاصله از مرکز خورشید قرار گیرد متـ . اوج 2
1. دورترین نقطۀ مدار ماه یا ماهواره نسبت به‏ مرکز زمین 2. دورترین نقطۀ مسیر ظاهری حرکت سیاره به دور زمین در الگوی زمین‌مرکزی متـ . اوج 3
biotic climax
مجموعه‌ای از گیاهان و انواع خاک و جانداران که با هم برهم‌کنش دارند و در ناحیه‌ای خاص در طول زمان براثر شرایط اقلیمی و محیطی به‌ وجود می‌آیند
peak height gain velocity
سریع‌ترین میزان رشد در دورۀ جهش رشد
peak ground acceleration, peak acceleration
بیشینه‌دامنه در شتاب‌نگاشتِ جنبش نیرومند زمین در هر زمین‌لرزه اختـ . اَش‌‌زم PGA متـ . اوج‌ شتاب زمین
← اوج شتاب جنبش زمین
peak plasma concentration, Cmax, peak plasma drug concentration
بالاترین حد غلظت دارو در خوناب معمولاً پس از چند بار مصرف دارو متـ . قلۀ غلظت خونابی
نقطه‌ای در مدار بیضوی، در دورترین فاصله از مرکز جِرم سامانۀ مداری نظیر ستارۀ دوتایی یا یک ستاره و قمرش
پوشش گیاهی کاملی که در نتیجۀ وضعیت ناهمواری پدید می‌آید
نقاطی در مدار بیضوی جِرمی به دور جِرم دیگر، هنگامی که آن دو در دورترین یا نزدیک‏ترین فاصله نسبت به هم باشند
خروج ادرار در زمان رسیدن فرد به اوج‌کامش
بالاترین نقطه برانگیختگی جنسی که با احساس لذت شدید و اغلب با انزال و خروج منی در جنس مذکر و انقباضات زهراهی در جنس مؤنث همراه است
odynorgasmia, painful ejaculation
نشانگان جسمی با علامت احساس درد یا سوزش در پیشاب‌راه یا دیوارۀ زهراه در ‌حین انزال یا پس از آن
افزایش ارتفاع پرواز هواگَرد با استفاده از نیروی موتور
صعود مستقیم هواگرد به سطح پرواز افقی پایاسیر
دارایی‌های‌ کاغذی، ازجمله بدهی‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت دولتی و شرکتی و نیز سهام
general obligation bonds, GO
نوعی اوراق قرضة شهرداری که منبع تأمین مالی آن به‌جای درآمد یک طرح مشخص، اعتبار و قدرت مالیات‌ستانی مرجع صادرکننده است
نوعی اوراق قرضة سوداگرانه که به‌دلیل خطر بالا، برای سرمایه‌گذاری مناسب نیستند
نوعی اوراق بهادار یا قرضه با جریان درآمدی ثابت و بدون سررسید
نوعی سند بدهی که یک دولت یا بنگاه به‌منظور تأمین مالی برای دورۀ زمانی فراتر از یک سال صادر می‌کند