واژه‌نامه تعاريف قانونی


واژه‌نامه تعاریف قانونی، تعریف قانون‌گذار ايراني را از واژه‌هايي که در متن قوانين و مقررات به کار رفته‌اند، ارائه می‌کند. تعاریف در این واژه‌نامه از زبان قانون‌گذار و بنابراین قابل استناد هستند. واژه‌نامه تعاریف قانونی در اینجا تنها‌ واژه‌هایی را که با حرف‌ «الف» و «ب» آغاز می‌شوند،‌ در بر دارد. این واژه‌ها از چاپ دوم کتابی با نام فرهنگ تعاریف قانونی، نوشتة صفر بیگ‌زاده از انتشارات کلک صبا (1394) بر گرفته شده‌اند.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 570
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 757
کسانی هستند که براساس گواهی ستاد رسیدگی به امور آزادگان در اسارت دشمنان انقلاب اسلامی ایران بوده‌اند
(، ص 328، قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون بین‌المللی مبارزه با زورافزایی (دوپینگ)، مصوب 21/7/1388، متن کنوانسیون، پیوست 2، بند 1-3، پاراگراف بیست و یکم).
بررسی صرفاً علمی صفات مختلف موجود زنده تغییر شکل‌یافته در شرایط محصور و بدون امکان رهاسازی می‌باشد
آزمایشگاه تجزیه خاک و گیاهواحدی است که برای استفاده مناسب از کودهای شیمیایی و سایر مواد افزودنی به خاک و بهینه‌سازی اراضی مزروعی، همچنین افزایش عملکرد محصولات زراعی در واحد سطح، نمونه‌های خاک، آب، گیاه و کود راتجزیه کرده و براساس نتایج آزمایش‌ها، توصیه‌های لازم را ارائه می‌کند
آزمایشگاه تشخیص آفات و بیماری‌های گیاهیواحدی است که آفات، عوامل بیماری‌زا و سایر عوامل زیان‌آور برای محصولات کشاورزی و فراورده‌های آن را تشخیص و ابزار و روش‌های مبارزه با آن را توصیه می‌کند
آزمایشگاه تشخیص دامپزشکی، مکانی با فضای مناسب -طبق نقشه‌های موجود در سازمان دامپزشکی کشور- و مجهز به لوازم و وسایل فنی و مواد آزمایشگاهی است که در آن، آزمایشگاه‌های [=آزمایش‌های] مجاز تشخیص دامپزشکی انجام می‌شود
ابزاری است برای اندازه‌گیری و سنجش آموخته‌های دانش‌آموزان در قالب سؤالات کتبی، شفاهی و موقعیت‌های عملی
منظور از «آزمون سراسری» در این قانون عبارت است از کلیه آزمون‌هایی که جنبه ملی و همگانی دارد و توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی یا وزارت آموزش و پرورش یا دانشگاه آزاد اسلامی برگزار می‌گردد، از قبیل آزمون ورودی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی کشور
آزمونی است که توسط معلم صورت می‌گیرد و ناظر بر مشاهده و عمل دانش‌آموزان در انجام تکالیف محوله یا داوطلبانه استابزاری است که به وسیله آن عملکرد، تلاش و فعالیت‌های دانش‌آموز در موقعیت‌های عملی و قابل مشاهده سنجیده می‌شود
آزمونی است که توسط معلم صورت می‌گیرد و ناظر بر مشاهده و عمل دانش‌آموزان در انجام تکالیف محوله یا داوطلبانه است
مجموعه سؤالات کتبی است که توسط دانش‌آموزان به صورت نوشتاری پاسخ داده می‌شود
منظور از «آسیاب»، ماشینی است که ذرات ریز مواد خشک یا مرطوب در آن به صورت پودر درمی‌آید
«آسیب جدی» یعنی خسارت قابل ملاحظه به تولیدکنندگان داخلی محصولات مشابه یا شبیه ناشی از افزایش قابل توجه واردات مشمول رفتار ترجیحی، در اوضاع و احوالی که موجب ضررهای قابل توجهی از نظر درآمد، تولید یا اشتغال گردد که در کوتاه‌مدت غیرقابل تحمل باشند. بررسی تأثیر بر صنعت داخلی مورد نظر، از جمله باید شامل ارزیابی سایر عوامل و شاخص‌های اقتصادی مربوطه باشد که بر وضعیت صنعت داخلی آن محصول تأثیرگذارند
«آسیب جدی» یعنی خسارت عمده به تولیدکنندگان داخلی محصولات مشابه یا همگن به علت افزایش قابل توجه واردات مشمول رفتار ترجیحی، در حالاتی که موجب زیان‌های قابل توجهی از نظر درآمد، تولید یا اشتغال شود که در کوتاه‌مدت غیرقابل تحمل باشد
منظور از آفاتکلیه موجودات زنده‌ای هستند که در مزارع و باغات یا انبارها و اماکن کشاورزی به طور مستقیم یا غیر مستقیم موجب تقلیل کمّی و کیفی محصولات و فراورده‌های کشاورزی و دامی می‌شوند
آفاتی که برای منطقه در معرض خطر دارای اهمیت اقتصادی بالقوه است و هنوز در آن‌جا وجود ندارد یا این‌که وجود دارد ولی پراکندگی گسترده ندارد و به طور رسمی تحت کنترل است
هرگونه استرین (نژاد یا اصل) یا بیوتیپ گیاهی (زیست‌گروه گیاهی)، عامل‌های حیوانی یا پاتوژنی (عامل بیماری‌زایی) خسارت‌زا به گیاهان یا تولیدات گیاهان
آفت قرنطینه‌ای یا آفت غیر قرنطینه‌ای تحت کنترل
آفت غیر قرنطینه‌ای که وجود آن در گیاهان برای کاشت، استفاده مورد نظر از آن گیاهان را متأثر از اثر اقتصادی غیر قابل قبول می‌کند و بنابراین در قلمرو طرف متعاهد واردکننده تحت کنترل قرار گرفته است
آفتی با پتانسیل مهم اقتصادی برای منطقه در معرض خطر که هنوز در آن منطقه وجود ندارد یا این‌که وجود دارد، ولی پراکندگی گسترده نداشته و رسماً تحت کنترل باشد
هر ماده یا مخلوط ویا هر موجود زنده که برای پیشگیری، نابودسازی ویا کنترل ناقلین بیماری انسانی یا حیوانی، گونه‌های ناخواسته نباتات یا حیوانات ایجادکننده خسارت در عرصه‌های طبیعی، تولید، فراوری، انبارداری، حمل و نقل، محصولات کشاورزی، چوب و فراورده‌های چوبی یا خوراک دام ویا جهت مبارزه با حشرات و آفات داخل ویا روی پوست بدن حیوانات مورد استفاده قرار می‌گیرد و مصادیق آن عبارتند از: عوامل و فراورده‌های بیولوژیکی، مواد شیمیایی، دورکننده‌ها، جذب‌کننده‌ها، هورمون‌ها و مواد مشابه
فراخوان عمومی که با رعایت بندهای «ب» و «ج» ماده 13 قانون به منظور توزیع اسناد مناقصه آگهی می‌شود
«آلات جرم» به اموالی اطلاق می‌شود که در رابطه با ارتکاب یک جرم مورد استفاده قرار گرفته یا استفاده از آن در نظر بوده است
آلایش به کلیه ضمائم به دست آمده از دام پس از کشتار گفته می‌شود و ممکن است خوراکی یا غیرخوراکی باشد
وجود یک آفت زنده گیاهی یا تولید گیاهی در یک کالای مربوطه
آلودگی دریا ناشی از هر نوع منبع مشخص یا نامشخص که از خشکی، از طریق آب یا هوا یا مستقیماً از ساحل به محیط زیست دریایی وارد می‌شود یا دفع از خشکی به دریا از طریق تونل، خطوط لوله یا دیگر وسایل
ورود مستقیم یا غیر مستقیم مواد یا انرژی به محیط زیست توسط انسان که اثرات زیانبخش دارد یا ممکن است داشته باشد، به گونه‌ای که به منابع زنده و حیات آبزیان آسیب برساند، برای سلامت انسان خطر داشته باشد، یا مانع استفاده مشروع از دریای خزر شود
آلودگی آب عبارت است از تغییر مواد محلول ویا معلق ویا تغییر درجه حرارت و دیگر خواص فیزیکی و شیمیایی و بیولوژیکی آب در حدی که آن را برای مصرفی که برای آن مقرر است مضر یا غیر مفید سازد
آلودگی آب آشامیدنی عبارت است از تغییر خواص فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی آب، به گونه‌ای که آن را برای مصرف انسان زیان‌آور سازد
مقصود از «آلودگی دریایی» داخل کردن مواد یا انرژی در محیط زیست دریایی به وسیله انسان به طور مستقیم یا غیرمستقیم می‌باشد که اثرات زیان‌بخش مانند آسیب به منابع زنده و خطر برای سلامت انسان و ایجاد مانع در فعالیت‌های دریایی از جمله ماهیگیری و لطمه به کیفیت از لحاظ استفاده از آب دریا و کاهش وسایل رفاهی به بار آورد یا احتمال ایجاد این‌گونه خطرات را دربر داشته باشد