واژه‌نامه تعاريف قانونی


واژه‌نامه تعاریف قانونی، تعریف قانون‌گذار ايراني را از واژه‌هايي که در متن قوانين و مقررات به کار رفته‌اند، ارائه می‌کند. تعاریف در این واژه‌نامه از زبان قانون‌گذار و بنابراین قابل استناد هستند. واژه‌نامه تعاریف قانونی در اینجا تنها‌ واژه‌هایی را که با حرف‌ «الف» و «ب» آغاز می‌شوند،‌ در بر دارد. این واژه‌ها از چاپ دوم کتابی با نام فرهنگ تعاریف قانونی، نوشتة صفر بیگ‌زاده از انتشارات کلک صبا (1394) بر گرفته شده‌اند.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 570
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 757
تطبیق ساختمان، تأسیسات و تجهیزات فضاهای موجود و تازه ساخته‌شده آموزشی و پرورشی با ضوابط طراحی فضاهای آموزشی (نشریه شماره 232 سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور) و سرانه‌های مصوب و رعایت آیین‌نامه 2800
استخدام عبارت است از پذیرفتن شخص به خدمت سازمان برای انجام وظایفی که به موجب قانون به عهده دارد و بر دو نوع است: ثابت و موقت
استخدام ثابت عبارت است از پذیرفتن شخص به خدمت سازمان برای تصدی مشاغل مستمر به موجب حکم رسمی بالاترین مقام اجرایی سازمان طبق تشکیلات مصوب برای مدت نامحدود
عبارت است از پذیرفتن شخص حقیقی جهت انجام خدمت مستمر و تمام‌وقت که به موجب حکم رسمی در یکی از پست‌های سازمانی ساختار شرکت منصوب می‌شود
استخدام در ارتش عبارت است از پذیرفته شدن شخص برای انجام خدمت موظف در یکی از مشاغل پیش‌بینی‌شده در این قانون
استخدام دولت عبارت از پذیرفتن شخصی به خدمت دولت در یکی از وزارتخانه‌ها یا مؤسسات دولتی است
منظور از «استخدام غیررسمی» مذکور در تبصره 60 قانون بودجه سال 1364 هرگونه استخدام به صورت پیمانی، قراردادی، خرید خدمت، روزمزد و کارگری و عناوین مشابه می‌باشد
عبارت است از پذیرفتن شخص حقیقی جهت انجام خدمت موقت تمام‌وقت در شرکت برای مدت پیمان و استقرار در یکی از پست‌های سازمانی
استخدام موقت عبارت است از پذیرفتن شخص به خدمت سازمان، طبق قرارداد به طور موقت برای انجام کار مشخص در مدت معین
عبارت است از پذیرفتن شخص حقیقی جهت انجام کار مشخص در یکی از پست‌های موقت سازمانی برای مدت معین و طبق شرایط مندرج در قرارداد استخدامی مربوط
مجموعه عملیاتی که به منظور جدا کردن کانه از کانسار و انتقال آن به سنگر مواد انجام می‌گیرد
اِسترمقدار هیزمی است که یک متر مکعب فضا را اشغال نماید و هر اِستر معادل 06/0 متر مکعب محسوب می‌شود
استراتژی در اصل به مفهوم هنر ایجاد تحول در ارتش در صحنه عملیات و در فرایند نبرد با دشمن برای دستیابی به پیروزی است.
- استراتژی یعنی مجموع عملیات هماهنگ‌شده و فعالیت برای دستیابی به یک پیروزی (هدف نهایی) است.
- استراتژی عبارت است از تدابیر و تمهیداتی که بر روی جنبه عرصه اقتصاد اثر می‌گذارد و در یک چشم‌انداز بلندمدت به تأمین رشد و رقابت‌پذیری اقتصاد کمک می‌کند.
- استراتژی به معنای تعیین هدف‌های بلندمدت یک سازمان از طریق گزینش مجموعه اقدامات و تخصیص منابع لازم برای دستیابی به این هدف‌ها است.
- استراتژی چیزی نیست جز پیش‌بینی آینده‌ای مطلوب و برنامه‌ریزی و تدوین راهکاری علمی و عملی برای خلق آن.
- استراتژی در حقیقت تعیین‌کننده فعالیت‌هایی است که برای تحقق و دستیابی به اهداف، ضروری به نظر می‌رسند.
- استراتژی الگویی برای منظورها، مقاصد، اهداف، خط مشی‌های اصلی و طرح‌هایی جهت دستیابی به اهداف است.
- استراتژی الگوی به جریان انداختن تصمیمات است.
- استراتژی عبارت است از تلاش برای درک این مطلب که در جهان امروزی، چه جایگاهی را به خود اختصاص داده‌ایم، نه این‌که آرزو داشتیم در چه جایگاهی باشیم؛ باید ببینیم به کجا می‌خواهیم برویم.
- استراتژی به ارزیابی تغییرات بازار پرداخته، پتانسیل‌های سرمایه‌گذاری شرکت برای رسیدن به مقصود را در شرایط واقعی مشخص می‌کند.
- استراتژی یعنی ایجاد یک مزیت منحصر به فرد برای تمایز سازمان از رقبا. اساس استراتژی «مدیریت این تمایز» است
استراتژی توسعه صادرات عبارت است از مجموعه تدابیر و تمهیداتی که برای دستیابی به اهداف توسعه صادرات طراحی و اجرا می‌شود
استعداد برتر به فردی اطلاق می‌شود که به صورت بالقوه نخبه بوده، ولی هنوز زمینه‌های لازم برای شناسایی کامل ویا بروز استعدادهای ویژه او فراهم نشده است
استعفا، وضع کارمندی است که براساس این آیین‌نامه از خدمت شرکت مستعفی شده است
کاربرگ‌هایی که به منظور ارزیابی کیفی بین مشاوران فهرست بلند (موضوع ماده 7) توزیع و اطلاعات مورد نیاز از آن‌ها دریافت می‌شود
به‌کارگیری، بلعیدن، تزریق کردن یا مصرف به هر وسیله‌ای از مواد ممنوعه یا روش ممنوعه-
هرگونه مصرف مواد دخانی، از قبیل دود کردن، مکیدن، جویدن یا استنشاق از راه بینی و دهان
اتومبیلی که برای حمل انسان ساخته شده و ظرفیت آن با راننده حداقل 7 نفر و حداکثر 16 نفر باشد
اشخاص مفصله ذیل حق تقاضای استیناف دارند: 1) متهم، 2) اشخاصی که محکوم به تأدیه ضرر و زیان مدعی خصوصی شده‌اند، 3) مدعی‌العموم بدایت، 4) مدعی خصوصی از حیث ضرر و زیان. مدت استیناف، ده روز است و این مدت در احکام حضوری از تاریخ اعلام حکم و در احکام غیابی از تاریخ انقضای مدت اعتراض شروع می‌گردد. در هرگونه موردی که یکی از اشخاص فوق عرضحال استیناف دهد هریک از اصحاب دعوا نیز می‌توانند در ظرف یک مهلت اضافی ده روز که از تاریخ تقدیم عرضحال مزبور شروع خواهد شد تقاضای استیناف نماید و این استیناف «تبعی» نامیده می‌شود
اسرار تجاری الکترونیکی، داده پیامی است که شامل اطلاعات، فرمول‌ها، الگوها، نرم‌افزارها و برنامه‌ها، ابزار و روش‌ها، تکنیک‌ها و فرایندها، تألیفات منتشرنشده، روش‌های انجام تجارت و داد و ستد، فنون، نقشه‌ها و فراگردها، اطلاعات مالی، فهرست مشتریان، طرح‌های تجاری و امثال این‌ها است که به طور مستقل دارای ارزش اقتصادی بوده و در دسترس عموم قرار ندارد و تلاش‌های معقولانه‌ای برای حفظ و حراست از آن‌ها انجام شده است
اسرای آزادشده به کسانی اطلاق می‌گردد که به سبب مأموریت محوله در طول جنگ تحمیلی و در جهت دفاع از انقلاب اسلامی و استقلال و تمامیت ارضی کشور جمهوری اسلامی توسط عوامل دشمن در داخل یا خارج از کشور اسیر گردیده و پس از مقاومت دلیرانه، آزاد شده باشند
اعمال تغییرات فیزیکی بر روی خودروی فرسوده، به صورتی که خودرو و قطعات آن غیرقابل استفاده مجدد در چرخه حمل و نقل باشد و مطابق قانون و مقررات، شرایط لازم برای ابطال اسناد آن فراهم شود
کسانی که بخواهند اسلحه سرد جنگی را که عبارت است از: شمشیر، خنجر، دشنه، نیزه، قمه، قداره بسازند
اسمی است که برای نامیدن شخص معین یا جای معین یا چیز معین به کار می‌رود
در این موافقتنامه، «اسم مبدأ» به اسم جغرافیایی کشور، منطقه یا محلی اطلاق می‌شود که محصولِ نشأت‌گرفته از آن‌جا و کیفیت و مشخصات آن، منحصراً یا اساساً به خاطر محیط جغرافیایی از جمله عوامل طبیعی و انسانی است
اسناد خزانه، اسناد بی‌نامی است که برای تأمین احتیاجات مالی خزانه‌داری کل در جریان سال مالی انتشار می‌یابد
منظور از «اسناد خلاف واقع»، اسناد و سیاهه‌ای است که در آن، خصوصیات کالایی ذکر شده باشد که با نوع جنس و خصوصیات کالای اظهارشده، تطبیق ننماید
اسناد دولتی عبارتند از هر نوع نوشته یا اطلاعات ثبت یا ضبط‌شده مربوط به وظایف و فعالیت‌های وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و شرکت‌های دولتی از قبیل مراسلات، دفاتر، پرونده‌ها، عکس‌ها، نقشه‌ها، کلیشه‌ها، نمودارها، فیلم‌ها، میکروفیلم‌ها و نوارهای ضبط‌صوت که در مراجع مذکور تهیه ویا به آن مراجع رسیده باشد. «اسناد دولتی سری»، اسنادی است که افشای آن‌ها مغایر با مصالح دولت ویا مملکت باشد. «اسناد دولتی محرمانه» اسنادی است که افشای آن‌ها مغایر با مصالح خاص اداری سازمان‌های مذکور در این ماده باشد