« اتحاديه ي بين المللي فروشندگان كتاب هاي قديمي » ( آيلب ) ، سازماني است كه بيست انجمن ملي را ( كه فروشندگان كتاب هاي قديمي را در 30 كشور نمايندگي مي كنند ) زير پوشش دارد ، و براي حفاظت و بهبود استانداردهاي بازار كتاب هاي قديمي ، ترويج سلوك شرافتمندانه در كار ، و كمك به درك بهتر از هنر و تاريخچه ي كتاب ، در سال 1947 در آمستردام پايه گذاري شد . براي اتصال به سراصفحه ي « آيلب » اينجا را كليك كنيد .

---

اسمي كه از كلمه ي يوناني isos ( به معناي برابر ) گرفته شده . « آيسو » ( سازمان بين المللي استاندارد ) كه در سال 1947 در لندن پايه گذاري شد و مقر آن در ژنو مي باشد ، يك فدراسيون غيردولتي متشكل از سازمان هاي استاندارد در 130 كشور ، و متعهد به استقرار استانداردهاي بين المللي براي تسهيل در بازرگاني ، و همكاري در تلاش هاي علمي ، فني ، و اقتصادي مي باشد . « آيسو » در قالب قريب به 160 كميته ي فني و 2300 كميته ي فرعي كه استانداردها و خط مشي هاي استاندارد كردن را به كشورهاي عضو پيشنهاد مي كنند فعاليت مي كند . براي اتصال به سراصفحه ي « آيسو » اينجا را كليك كنيد .

---

« آي آر آر تي » ميزگردي وابسته به « انجمن كتابخانه هاي امريكا » است كه در سال 1949 ايجاد شد و علائق كتابداران به فعاليت ها و مشكلات مرتبط با روابط بين المللي كتابخانه اي را ازطريق پذيرش ديداركنندگان از ايالات متحده كه از جوامع كتابخانه اي خارج آمده اند ، و نيز تسهيل در ارتباط بين « كميته ي روابط بين الملل » ( « انجمن كتابخانه هاي امريكا » ) و هر يك از اعضاي « انجمن كتابخانه هاي امريكا » گسترش مي دهد . براي اتصال به سراصفحه ي « آي آرآرتي » اينجا را كليك كنيد .

---

شبكه اي بين دولتي كه با حمايت يونسكو براي ايجاد و نگهداري يك اداره ي ثبت بين المللي از انتشارات پيايندي كه حاوي اطلاعات لازم براي شناسايي و كنترل كتابنگاشتي ( از جمله شماره ي استاندارد بين المللي پيايندها ( شابپ ) و « كليد - عنوان » ) باشد ، تأسيس شده . مركز « شابپ » ايالات متحده ، ( « برنامه ي ملي داده هاي پيايندها » ) است كه توسط كتابخانه ي كنگره اداره مي شود . براي اتصال به مركز بين المللي « نظام بين المللي داده هاي پيايندها » كه در پاريس واقع شده ، اينجا را كليك كنيد .

---

مجموعه اي از استانداردها كه در سال 1971 توسط ايفلا تدوين شده اند ، و نحوه ي توصيف كتابنگاشتي فقره هاي گردآوري شده توسط كتابخانه ها را مشخص مي كنند . « استاندارد بين المللي عمومي در توصيف كتابنگاشتي » ( ISBD ( G ) ) به عنوان راهنمايي براي توصيف همه ي انواع مواد كتابخانه اي عمل مي كند . براي قالب هاي خاص هم استانداردهايي ايجاد شده اند ( ISBD ( CM ) براي مواد نقشه نگاشتي ، ISBD ( PM ) براي موسيقي چاپي ، ISBD ( S ) براي پيايندها ، . . . ) . « آي اس بي دي » ها با چندين اصل فهرستنويسي در سراسر جهان ، از جمله « قواعد فهرستنويسي انگلو - امريكن » تلفيق شده اند .

---

« شماره ي استاندارد بين المللي كتاب » ( شابك ) يك كد ده رقمي منحصربه فرد است كه به منظور شناسايي ، به ويراست بخصوصي از يك كتاب يا ديگر اثر تك نگاشتي ( قبل از نشر ) اختصاص مي يابد ، و معمولاً بر پشت صفحه ي عنوان و بر پشت روپوش يك كتاب سخت جلد ، يا ( در ويراست جلد كاغذي ) در بخش پايين پشت جلد ، چاپ مي شود . در « قواعد فهرستنويسي انگلو امريكن - ويراست 2 » ، « شابك » در ناحيه ي « شماره ي استاندارد و شرايط دسترسي » ( از ركورد كتابنگاشتي ) ارائه مي شود . « شابك » داراي چهار قسمت است كه با فاصله يا خط تيره از هم جدا مي شوند . مثلاً در 5 - 65267 - 340 - 0 ، قسمت اول ( صفر ) ناحيه ي كشوري ، زباني ، جغرافيا ، يا ناحيه ي ديگري را كه فقره در آن منتشر شده مشخص مي كند؛ قسمت دوم ( 340 ) ناشر را مشخص مي كند؛ قسمت سوم ( 65267 ) عنوان ، جلد ، يا ويراست اثر را شناسايي مي كند ، و قسمت آخر رقم كنترل است كه امكان مي دهد هر گونه خطايي كه در ارقام قبلي بروز كرده تشخيص داده شود . مي توان از حرف X به عنوان رقم كنترل استفاده كرد ، اما در سه قسمت ديگر فقط از اعداد عربي 9 - 0 مي توان استفاده نمود . پيشوندهاي « شابك » براي ناشران در Publishers' International ISBN Dictionary ذكر مي شود . مقايسه كنيد با : ISSN نيز نگاه كنيد به : standard number

---

« شماره ي استاندارد بين المللي پيايندها » ( شابپ ) ، شماره ي استاندارد هشت رقمي يگانه اي است كه براي شناسايي يك نشريه ي پيايندي بخصوص و توسط « نظام بين المللي داده اي پيايندها » تعيين مي شود ( مثلاً 0277 - 0363 براي Library Journal ) . شابپ معمولاً در « سرصفحه ي ثابت » هر شماره درج مي شود . وقتي عنوان يك پيايند تغيير كند ، « شابپ » جديدي به آن تخصيص داده مي شود . در « قواعد فهرستنويسي انگلو امريكن - ويراست 2 » ، « شابپ » در ناحيه ي « شماره ي استاندارد و شرايط دسترسي » ( در ركورد كتابنگاشتي ) ارائه مي شود . مقايسه كنيد با : ISBN

---

شبكه ي پرسرعت فيبر نوري ( متشكل از شبكه هاي گوناگون ) كه براي اتصال شبكه هاي رايانه اي سراسر دنيا از پروتكل « تي سي پي/ آي پي » استفاده مي كند و كاربران را قادر مي سازد با استفاده از شيوه اي ابداعي به نام « بستارگرداني » ، از طريق پست الكترونيكي ارتباط برقرار كنند ، به طريقه ي « اف تي پي » به انتقال داده ها و فايل هاي برنامه بپردازند ، اطلاعات موجود بر روي وب جهانگسترد را بيابند ، و به آساني و بدون زحمت به سامانه هاي رايانه اي دوردست ( مثل فهرست هاي درونخطي و داده پايگاه هاي الكترونيكي ) دسترسي پيدا كنند . اينترنت در سال 1969 با عنوان « آرپانت » ( يكي از پروژه هاي وزارت دفاع ايالات متحده ) شروع شد و اكنون صدها ميليون كاربر هميشگي در جهان دارد . براي مطالعه ي « تاريخچه ي كوتاهي از اينترنت » اينجا را كليك كنيد . مترادف با : Net نيز نگاه كنيد به : backbone domain name به بيان كلي ، « اينترنت » به هر گروه از شبكه هاي به هم متصل ( اما از نظر منطقي مستقل ) گفته مي شود . مقايسه كنيد با : internet extranet

---

كد يگانه اي كه به هر رايانه ي متصل به اينترنت اختصاص داده مي شود تا به عنوان فرستنده و/ يا گيرنده در ارسال فايل هاي برنامه يا داده ، شناسايي شود . دو گروه نشاني مورد استفاده قرار مي گيرند : نشاني پست الكترونيكي افراد ( مثلاً presleyelvis@aol . com ) و « ميم » پايگاه هاي « اف تي پي » ، پايگاه هاي تل نت ، و پايگاه هاي وب ( مثال : www . aol . com ) . شكل نشاني هاي اينترنتي توسط « دي ان اس » ( سامانه ي نام قلمروها ) كنترل مي شود . نيز نگاه كنيد به : IP address

---

از پيشه هاي خرده پا كه متصدي آن به فروش قهوه ، خوراكي هاي ساده و غذاهاي سبك مي پردازد ، و در حالي كه مشتريانش در حال صرف غذا هستند ، تجهيزات رايانه اي و دسترسي اينترنتي را به رايگان يا با مبلغ معقولي در اختيارشان مي گذارد . بعضي از كتابخانه هاي بزرگ عمومي و آكادميك چنين تأسيساتي را در ساختمان خود نصب كرده اند تا مراجعان بتوانند بدون اشغال تجهيزاتي كه در جاي ديگري براي پژوهش كتابخانه اي مورد نياز هستند ، نامه هاي الكترونيكي شان را بخوانند . براي ديدن نمايه اي از پيوندهاي مربوط به كافه هاي اينترنتي بر اساس كشور و منطقه در « ياهو! » ، اينجا را كليك كنيد . نيز نگاه كنيد به : cybercafe

---

نگاه كنيد به : Web browser

---

سند رقومي ( صفحه ي وب ، فايل « اف تي پي » ، پيام پست الكترونيكي ، . . . ) كه مي توان آن را از خدمتگر دوردستي در اينترنت ، فروفرستي كرد . قواعد فهرستنويسي منابع اينترنتي ، به صورت درونخطي در « فهرستنويسي منابع اينترنتي : راهنماي دستي و عملي » موجود است . بيش تر شيوه نامه هاي نگارش ، روزآمد شده اند و شامل بخشي درباره ي استناد به منابع الكترونيكي ( شيوه ي الكترونيكي ) هستند .

---

شركتي كه كارش فراهم آوردن دسترسي اينترنتي براي آن دسته از كاربران رايانه است كه ارتباط مستقيم ندارند ، و معمولاً از طريق يك كانال مخابراتي ( در برابر پرداخت مبلغ ماهانه ي معقولي ) انجام مي شود . اكثر فراهم آورندگان خدمات اينترنتي براي تسهيل در استفاده از اينترنت ، نرم افزار انحصاري تهيه مي كنند . مقايسه كنيد با : dial - up access

---

---

دوره ي محدودي از آموزش نظارت شده كه در يك كتابخانه يا ديگر نهاد اطلاعاتي ، با هدف تسهيل در به كارگيري نظريه در فرايند عمل انجام مي شود و پس از پايان دروس رسمي ، در راستاي كسب درجه ي فوق ليسانس در علم اطلاع رساني و كتابداري به آن اقدام مي شود . « كارورز » ( intern ) ممكن است بر اساس ساعات كارش دستمزد هم بگيرد و/ يا كارش جزو واحدهاي تحصيلي اش محسوب شود . نيز نگاه كنيد به : M . L . S M . L . I . S

---

قابليت يك سامانه ي سخت افزاري يا نرم افزاري براي ارتباط و كار مؤثر با سامانه ي ديگر ( معمولاً سامانه اي از نوع متفاوت ، كه توسط فروشنده ي ديگري طراحي و توليد شده ) در مبادله ي داده ها .

---

اطلاعاتي كه توسط فهرستنويس به توصيف كتابنگاشتي يك فقره افزوده شده ، و بطور صريح در فقره قيد نشده است؛ مثلاً تعداد صفحات كتابي كه شماره ي صفحه ندارد ، يا تاريخ نشري كه در فقره ارائه نشده اما بنا به تحقيق ، عقيده بر آن است كه صحيح مي باشد . در ركورد كتابنگاشتي ، مواد الحاقي را در داخل راست كمانك ها قرار مي دهند ( مثل : [32] ص . و [؟1974] ) . مقايسه كنيد با : extrapolation به واردكردن موضوعي جديد در هر نقطه اي از نظام رده بندي موجود كتابخانه نيز اطلاق مي شود . نيز نگاه كنيد به : hospitality

---

امانت فقره اي توسط يك كتابخانه به كتابخانه اي ديگر در درون يك نظام كتابخانه اي واحد ، يا مستقيماً به مراجعه كننده اي از كتابخانه اي ديگر در همان نظام ( بر اساس درخواستي كه به عمل آمده ) ؛ معمولاً اگر نظام ، داراي خدمات تحويل مدرك باشد ، اين كار سريع تر از امانت بين كتابخانه اي انجام مي گيرد . در بعضي از فهرست هاي درونخطي ، كاربر مي تواند بدون كمك كارمندان ، اين نوع مبادله را انجام دهد .

---

پايگاه وب درون سازماني كه فقط براي استفاده ي كارمندان يا كاركنان يك سازمان ، مؤسسه ، يا بنگاه بازرگاني طراحي شده است . اينترانت از پروتكل هاي فرامتن و « تي سي پي/ آي پي » مشابه با اينترنت استفاده مي كند ، اما راه دسترسي كاربران غيرمجاز معمولاً توسط يك « ديواره ي قرمز » مسدود مي شود . در معناي عام تر براي اشاره به هر گونه شبكه اي اطلاعاتي محلي ( LAN ) يا سامانه ي خدمتگير - خدمتگر نيز به كار مي رود . مقايسه كنيد با : extranet

---

نگاه كنيد به : archival value

---

نگاه كنيد به : introduction

---

بخشي از كتاب كه در آن ، موضوع و هدف اثر به طور خلاصه بيان شده اند ، و خواننده براي رويكرد موضوعي كه در متن ( كه معمولاً توسط پديدآورنده يا يك فرد مسئول و شناخته شده در آن حوزه نوشته شده ) دنبال مي شود ، آماده مي گردد . مقدمه معمولاً در پيش مطلب ، پس از پيشگفتار يا پيش درآمد مي آيد ، اما ممكن است گاهي به عنوان فصل اول هم بيايد . در هر صورت ، بخش محوري اثر محسوب مي شود و برخلاف مثلاً پيشگفتار ، لزوماً در ويراست هاي بعدي تغيير نمي كند . كوته نوشت : introd . مقايسه كنيد با : prologue به كتابي كه براي اشخاص ناآشنا با يك موضوع نوشته شده ( تا اطلاعاتي را در سطح ابتدايي فراهم كند ) نيز گفته مي شود ، و عنوان آن غالباً با كلمات " Introduction to… " آغاز مي شود ، يا با كلمات " : An Introduction " پايان مي يابد .

---

وسيله اي تبليغي كه توسط باشگاه هاي كتاب براي جذب مشتركان جديد به كار مي رود ، به نحوي كه مشتري را قادر مي سازد تعداد معيني كتاب را با قيمت بسيار اندك ( و گاهي به رايگان ) ، معمولاً از سياهه اي از عنوان هاي رايج انتخاب كند ، و در برابر تعهد نمايد كه تعداد حداقلي از همان عنوان ها را در مدت معيني ( معمولاً يك سال ) خريداري كند . در نشر مجلات عمومي ، به ابزار تبليغاتي مشابهي گفته مي شود كه در آن ، تخفيف زيادي در قيمت ها ( معمولاً براي اشتراك يك يا دو ساله ) به مشتركان جديد پيشنهاد مي شود و پس از آن ، نرخ هاي معمولي براي مشترك ، مورد محاسبه قرار مي گيرند .

---

قيمت پاييني كه توسط ناشر يك كتاب جديد يا اثر انتشاراتي ديگر ، پيش از تاريخ نشر اعلام شده ( يا براي مدت محدودي قبل و بعد از انتشار ) پيشنهاد مي شود تا موجب تشويق به پيش خريد نسخه هايي از كتاب شود و بعد از آن ، فقره با قيمت اعلام شده به فروش مي رسد . بسته به تعداد پيش سفارش ها ، مدت زماني كه در طي آن قيمت مقدماتي پيشنهاد مي شود ممكن است تمديد شود - بر خلاف قيمت پيش فروش كه در تاريخ تعيين شده از سوي ناشر ، منتفي مي شود .

---

نگاه كنيد به : lead - in title

---

فرايند كنترل همه ي فقره هاي موجود در قفسه هاي كتابخانه با سياهه ي موجودي ها ، به منظور شناسايي و سپس جايگزيني يا حذف آن هايي كه به امانت نرفته ، ولي مفقود شده اند . روند مشابهي براي كنترل ديگر دارايي هاي كتابخانه ( مثل اثاثيه و تجهيزات ) با استفاده از يك سياهه ي اموال براي شناسايي فقره هاي مفقود به كار مي رود . به خود سياهه ، كه ممكن است توصيف ها ، مقادير ، قيمت هاي پرداختي ، و . . . را شامل شود نيز اطلاق مي گردد . در بازار كتاب ، به كل موجودي موادي كه يك ناشر ، كارگزار ، يا سوداكار در مقطع خاصي از زمان دارد ، اطلاق مي شود . در ايالات متحده ، ناشران تلاش مي كنند حجم چاپ خود را تا حد امكان نزديك به تقاضاي برآوردشده نگه دارند تا از پرداخت ماليات اموال پرهيز كنند؛ در نتيجه كتاب ها بسيار سريع تر از زماني كه بر دارايي ها و اموال ، ماليات بسته نمي شد كمياب مي شوند . نيز نگاه كنيد به : out of stock

---

در نمايه سازي ، سرعنوان چندكلمه اي كه در آن ، ترتيب متعارف كلمات جابه جا مي شود تا مهم ترين كلمه به جايگاه كلمه ي اول آورده شود .

---

عنواني كه توسط كتابنگار يا نمايه ساز به دو قسمت تقسيم شده و جابه جا گرديده تا كلمه ي مهم را ( براي استفاده به عنوان مدخلي در يك كتابنگاشت ، يا به عنوان سرعنوان در نمايه ) به جايگاه كلمه ي اول بياورد ( مثال : « زبان و زبانشناسي ، لغتنامه ي » ) .

---

سند يا فرمي كه توسط فروشنده براي خريدار فرستاده مي شود و شماره ي سفارش ، توصيف ، مقدار ، قيمت ، شرايط فروش ، شيوه ي تحويل ، هزينه ي ارسال ، و مقدار كل بدهي براي فقره هاي ارسال شده و/ يا خدمات ارائه شده را نشان مي دهد . اكثر كتابخانه ها به منظور كسب مجوز پرداخت ، درخواست صورتحساب مي كنند . مقايسه كنيد با : packing slip purchase order نمادها و كوته نوشت هاي مورد استفاده و رايج در صورتحساب هاي ناشران ( invoice symbol ) بدين قرارند : BO سفارش قبلي ( back order ) CWO مبلغ نقدي كه همراه با سفارش لازم است ( cash required with order ) NE/NEP ويراست جديد در حال آماده شدن ( new edition pending ) NOP از انتشارات ما نيست ( not our publication ) NR برگشت ناپذير ( غير قابل مرجوعي ) ( nonreturnable ( no returns allowed ) ) NYP هنوز منتشر نشده ( not yet published ) OC سفارش فسخ شده ( order canceled ) OP كمياب ( out of print ) OPP در حال حاضر كمياب ( out of print at present ) OS موجود نيست ( out of stock ) OSC موجود نيست فسخ شد ( out of stock , canceled ) OSI تا تاريخ نامحدود ، موجود نيست ( out of stock indefinitely ) TOP فعلاً كمياب ( temporarily out of print ) TOS فعلاً موجود نيست ( temporarily out of stock ) XR غيرقابل مرجوعي ( nonreturnable )

---

نگاه كنيد به : invoice

---