فرايند ، روش ها ، و روندهايي كه براي فراخواني گزينشگرانه ي اطلاعات از يك فايل داده ها به كار مي روند . در كتابخانه ها و آرشيوها ، كاوش ها معمولاً براي يافتن يك فقره ي شناخته شده ، يا براي يافتن اطلاعات درباره ي موضوعي بخصوص هستند ، و فايل مورد كاوش معمولاً يك فهرست يا نمايه ي قابل خواندن براي انسان ، يا يك سامانه ي رايانه مبناي ذخيره و بازيابي اطلاعات ( مثل يك فهرست درونخطي يا داده پايگاه كتابنگاشتي ) است . در طراحي چنين سامانه هايي بايد بين سرعت ، دقت ، هزينه ، و كارآمدي ، توازن برقرار باشد .

---

تحليل و مطالعه ي نظام مند منابع اطلاعاتي و توسعه ، گردآوري ، سازماندهي ، اشاعه ، ارزيابي ، كاربرد ، و مديريت اطلاعات در همه ي قالب بندي ها ، از جمله كانال ها ( ي رسمي و غيررسمي ) و فناوري مورد استفاده در انتقال اطلاعات . مقايسه كنيد با : informatics library science نيز نگاه كنيد به : information theory

---

اين مركز نمايه سازي و چكيده نويسي در سال 1966تأسيس شد و چكيده هاي كتاب ها ، مجموعه مقالات كنفرانس ها ، و مقالاتي از افزون بر 450 مجله ي تخصصي و نشريه ي تجاري در حوزه ي علم اطلاع رساني را ارائه مي كند . موضوعاتي كه « ايزا » زير پوشش مي گيرد عبارت اند از چكيده نويسي و نمايه سازي ، كتابسنجي ، فهرستنويسي ، رده بندي ، نشر الكترونيكي ، مديريت اطلاعات ، صنعت اطلاعات ، موتورهاي كاوش اينترنتي ، و بازيابي درونخطي اطلاعات . « ايزا » كه 9 بار در سال به صورت چاپي منتشر مي شود ، نمايه هاي پديدآورنده و موضوعي را در آخرين شماره از هر دوره ي سالانه ارائه مي كند . اين خدمت به صورت درونخطي و از طريق « ديالوگ » نيز در دسترس است . براي كسب اطلاعات بيش تر درباره ي « ايزا » اينجا را كليك كنيد .

---

عمليات هايي كه ، هر گاه كاربر از يك سامانه براي يافتن اطلاعات مرتبط با يك موضوع خاص پرس وجو كند ، توسط نرم افزارها و سخت افزارهاي مورد استفاده در نمايه سازي و انبارش يك فايل از ركوردها انجام مي شوند . براي يافتن ركوردهايي كه بايد بازيابي شوند ، عبارت كاوش بايد با نحو و تركيبي بيان شود كه براي رايانه قابل اجرا باشد .

---

واژه اي بسيار كلي كه همه ي وجوه مديريت و پردازش اطلاعات توسط رايانه ، از جمله سخت افزار و نرم افزار مورد نياز براي دسترسي به اطلاعات را دربرمي گيرد .

---

بيان نظام مند اصول مرتبط با پديد ه ي اطلاعات و انتقال آن ، بر مبناي گردآوري و تحليل داده هاي كمـّي و كيفي به عنوان ابزاري براي آزمودن فرضيه هايي كه درباره ي ماهيت و ويژگي هاي اطلاعات است . مقايسه كنيد با : informatics

---

نگاه كنيد به : archival value

---

چكيده اي كه مقدار هر چه بيش تري از محتواي اصلي اثر را ، در قالب يك پاراگراف خلاصه مي كند . مقايسه كنيد با : critical abstract indicative abstract

---

واژه اي مشترك كه از كلمات نظاميان وام گرفته شده و تمام اجزايي را كه از فعاليتي خاص پشتيباني مي كنند ( بخصوص سامانه ها و ساختارهاي دائمي كه اساس آن را تشكيل مي دهند ) شامل مي شود . در فناوري نوين اطلاعات ، عبارت است از همه ي سخت افزارها و نرم افزارهايي كه به منظور تداوم كاركرد ثابت يك سامانه ي ارتباطي ( بزرگ يا كوچك ) ايجاد و نگهداري مي شوند . وضعيت زيرساختاري يك جامعه ، تعهد آن جامعه به سرمايه گذاري براي آينده را نشان مي دهد .

---

استفاده ي بدون اجاره از مواد تحت حفاظت قانون حق تكثير يا ثبت اختراعات ، به شيوه اي كه طبق قانون ، فقط براي دارنده ي حقوق مربوط به آن اثر ، در نظر گرفته شده است . چنين استفاده اي ممكن است مستوجب اقدام قانوني ، بسته به رأي و اختيار دارنده ي حق تكثير گردد . نيز نگاه كنيد به : all rights reserved fair use

---

يك حرف آغازين در نسخه ي خطي تذهيب شده كه در داخل خطوط ترسيمي آن ، اَشكال تزييني از انسان ، حيوان ، و موجودات خيالي رسم شده اند كه لزوماً ربطي به محتواي متن ندارند و اغلب از سر خيالپردازي ترسيم شده اند . مقايسه كنيد با : figure initial historiated initial نيز نگاه كنيد به : foliate initial

---

اشكال در تركيب فيزيكي يا شيميايي يك سند يا شيء ديگري كه باعث مي شود به مرور زمان ، از درون فاسد شود؛ مثل اسيد در ليگنين موجود در كاغذ هاي ساخته شده از خمير چوپ فراوري نشده ، يا بي ثباتي شيميايي فيلم نيترات سلولز . اگر ملاك هاي حفاظتي رعايت نشوند ، محافظت از فقره ممكن است به قالب بندي مجدد محتواي آن نياز داشته باشد .

---

حرف تعريفي ( معمولاً a ، an ، يا the ، يا معادل آن ها در زبان هاي ديگر ) كه در جايگاه كلمه ي اول در عنوان يا نام تنالگاني مي آيد و در نمايه سازي از آن چشمپوشي مي شود . در ركورد مارك ، دومين « جايگاه نشانگر » كه به دنبال برچسب مي آيد ، نشان مي دهد كه در هنگام مرتب كردن يا بايگاني كردن اسم يا عنوان در فيلد ، قرار است از چند نويسه چشمپوشي شود .

---

بزرگحرف درشتي در ابتداي كلمه ي اول يك فصل يا پاراگراف . در دستنوشته هاي قرون وسطايي ، حروف آغازين اغلب تزيين و تذهيب مي شدند . در نسخه هاي چاپي قديمي ، يك « سُرواتنويس » اين « آغازين حرف » ها را در فضاهايي كه در هنگام چاپ ورق ها ، خالي گذاشته شده بودند وارد مي كرد . نيز نگاه كنيد به : drop initial faceted initial figure initial foliate initial historiated intital inhabited initial raised capital

---

شكل كوتاه شده ي يك عبارت يا واژه ي مركب ، كه از حروف آغازين كلمات يا قسمت هاي تشكيل دهنده ي آن واژه يا عبارت ساخته مي شود ، و به جاي اين كه به صورت يك كلمه تلفظ شود ، حرف به حرف بيان مي گردد ( مثل آي پي اُ در تلفظ IPO ( initial public offering ) به جاي « آيپو » ) . مقايسه كنيد با : abbreviation acronym

---

شروع يك برنامه ، سامانه ، ديسك رايانه اي ، از ابتدا - عملياتي كه معمولاً مستلزم پاك كردن همه يا قسمتي از داده هاي ذخيره شده در حافظه مي باشد . در رايانه هاي « اَپل مكينتاش » ، آغاز به كار ديسك باعث قالب بندي آن خواهد شد . در برنامه نويسي رايانه ، وقتي اولين بار به يك متغير ارزش دهي مي شود ، شروع به كار مي كند .

---

مايع رنگي كه براي نوشتن و در چاپ براي ايجاد نقش بر روي يك سطح صاف ( معمولاً يك ورق يا يك طاقه ي كاغذ ) به كار مي رود . تا اواخر قرن نوزدهم ، مركب به شكل سنتي از دوده ي چراغ ( كربن خالص ) مخلوط با يك پايه ي روغن بُزَرُك ساخته مي شد . براي توليد رنگ ها ، دوده ي چراغ جاي خود را به ديگر مواد ( مثل رنگيزه ي شنگرفي براي توليد رنگ قرمز ) داد . كيفيت مركب چاپ به كيفيت پايه ي روغن بستگي داشت ، كه چون تا اواسط قرن نوزدهم اكثر چاپچي ها ، مركب مصرفي شان را طبق دستورالعمل هايي كه از استاد به شاگرد رسيده بود درست مي كردند ، متغير بود . گرچه دوده ي چراغ هنوز هم يكي از عناصر اصلي مركب سياه چاپ است ، اما فرمول هاي پيچيده اي كه امروزه به كارمي روند محصول فناوري شيميايي هستند . چاپچي بايد با دقت تمام ، مركب انتخابي را با كيفيت كاغذ تطبيق دهد . نيز نگاه كنيد به : permanent ink show through

---

يك بالشتك بزرگ مْدُوّر از پوست آهو يا گوسفند كه با پنبه يا پشم پْر شده و به دسته ي چوبي كوتاهي متصل گرديده بود و در چاپ دستي ، توسط كارگر چاپ براي ماليدن جوهر به حروف چيده شده در فورم هاي چوبي مورد استفاده قرار مي گرفت .

---

تصوير يا عنصر تزييني با رنگ متفاوت ، كه در جلد كتاب ( كه معمولاً از جنس چرم ، با يا بدون قلمكاري است ) قرار داده شده . همچنين تصويري كه در خط حاشيه يا در كادر كاغذ قرار داده شده و لبه هاي همپوشان ، بريده و كم قطر شده اند تا ضخامت ورق ، افزايش نيابد . مقايسه كنيد با : onlay در صحافي ، نواري از كاغذ سنگين كه بين لبه هاي داخلي صفحه ها قرار مي گيرد و وقتي پوسته با پارچه ، كاغذ ، يا ماده ي محافظ ديگري پوشانده شود ، به شيرازه استحكام مي بخشد . نيز نگاه كنيد به : backstrip

---

داده هايي كه براي پردازش به سامانه ي رايانه اي منتقل يا وارد مي شوند - بر خلاف نتايج پردازش ، كه به نام برونداد شناخته مي شوند . رايج ترين « وسايل برونداد » ( input devices ) كه در رايانش شخصي مورد استفاده قرار مي گيرند عبارت اند از صفحه كليد و موشواره . اسكنرها نيز رواج هر چه بيش تري مي يابند ، و اخيراً در فناوري تشخيص صدا هم پيشرفت هاي قابل توجهي صورت گرفته است .

---

« اُ سي ال سي » مجموعه استانداردهاي زير را براي واردكردن داده هاي كتابنگاشتي به فهرستگان درونخطي اش تعيين كرده : SS - System - supplied ( تدارك شده در سامانه ) : داده هاي توليدشده توسط سامانه ي فهرستنويسي ، كه فهرستنويس نمي تواند تغييرشان دهد . M - Mandatory ( اجباري ) : داده هايي كه فهرستنويس ( به منظور تأمين استاندارد تعيين شده براي يك سطح رمزگذاري بخصوص ) بايد آن ها را وارد كند . R - Required if applicable or readily available ( الزامي ، اگر موجود باشد يا مصداق داشته باشد ) : در صورتي كه بر طبق « قواعد فهرستنويسي انگلو امريكن - ويراست 2 » بجا باشد و در فقره ي ذكرشده يا از ركوردهاي ديگر قابل اخذ باشد ، بايد وارد شود . O - Optional ( اختياري ) : مواردي كه فهرستنويس مي تواند به تصميم خود ، آن ها را وارد كند يا نكند . C - From copy only - ( فقط از روي رونوشت ) : داده هايي كه از روي كپي هاي فهرستنويسي ( كه معمولاً توسط كتابخانه ي كنگره ، كتابخانه ي ملي پزشكي ، . . . ارائه مي گردند ) وارد مي شود . X - Obsolete ( منسوخ ) : بي استفاده ( ركوردهاي قديمي تر ممكن است حاوي داده عنصرهايي باشند كه ديگر مورد استفاده قرار نمي گيرند ) .

---

نگاه كنيد به : inscribed copy

---

نسخه اي از كتابي كه ( به عنوان يادبود اهدا ) حاوي نام دريافت كننده ، و گاهي اظهار نظر يا عبارت مناسبي مي باشد و امضاي اهداكننده ( كه ممكن است خود پديدآورنده باشد ) به دنبال آن مي آيد . يادبود معمولاً بر روي رُهابُرگ نوشته مي شود . كوته نوشت : insc . مقايسه كنيد با : presentation copy

---

اهدائيه ي كوتاه و غيررسمي كه در داخل كتاب ، معمولاً بر روي رُهابُرگ نوشته مي شود . همچنين ، كلمات كنده كاري شده در سنگ يا ديگر سطحِ سخت ، معمولاً به عنوان تبريك يا همدردي در يك واقعه يا با يك شخص مهم ( مثل Rosetta Stone ) . نيز نگاه كنيد به : inscribed copy

---

هر گونه ماده ي چاپي ( مثل نقشه ، تصوير ، فرم اشتراك ، آگهي هاي ضميمه ، . . . ) كه به صورت آزادبرگ ( صحافي نشده ) در يك كتاب يا ادواري قرار داده شده ، و بخش اصلي اثر انتشاراتي نمي باشد . مترادف با : loose insert throw - in نيز به عبارت ، جمله ، يا پاراگرافي گفته مي شود كه به متن نمونه ي چاپي ناشر افزوده شده و قبل از اين كه اثر به چاپخانه برود ، در نمونه ي چاپي نهايي يا بازنگري شده ، گنجانده شده است .

---

در صحافي كتاب ، جزوكي دو يا چند برگي كه داخل جزوك ديگري قرار داده مي شود - به نحوي كه تاي عطف هر دو جزوك با يك كوك از نخ دوخته مي شوند . جزوك اندرگذاشت ممكن است وجه بيروني جزوك اصلي را بپوشاند ( و « روي افزوده » ( outsert ) ناميده شود ) ، يا در مركز آن ، يا جايي در ميانه ي آن قرار گيرد . براي گنجاندن كليشه ها ( بدون استفاده از فرايند وقتگير « توچسباني » ) از « اندرگذاري » استفاده مي شود . به نمودار ، نقشه ، يا تصوير كوچكي كه در محدوده ي يك تصوير بزرگ تر چاپ شده ( و معمولاً با حاشيه اي از خط هاي راست محصور گرديده ) نيز اطلاق مي شود . نيز نگاه كنيد به : inset map

---

نقشه ي كوچكي كه در داخل يك نقشه ي بزرگ تر ، ترسيم يا چاپ شده و معمولاً جزئيات يك بخش خاص يا عارضه ي بخصوصي از نقشه ي بزرگ تر ، را به صورت دقيق تر نشان مي دهد؛ مثل ناحيه اي از يك كلانشهر در داخل يك نقشه ي استاني يا ايالتي . نقشه ي مْعين ( ancillary map ) كه خارج از چهارچوب نقشه ي اصلي ، ولي روي همان صفحه يا ورق چاپ مي گردد نيز براي همين منظور مورد استفاده قرار مي گيرد .

---

نگاه كنيد به : binding margin

---

نگاه كنيد به : desk copy complimentary copy

---

بخشي از يك اثر ادبي كه براي انتشار در شماره هاي پياپي يك ادواري ، به قسمت هايي تقسيم شده ، يا يك بخش يا دفتر از چنين اثري كه معمولاً در فواصل زماني منظم ، به صورت جداگانه منتشر مي شود . در قرن نوزدهم ، رمان ها اغلب به اين شيوه منتشر مي شدند . نيز نگاه كنيد به : original parts

---