واژه‌نامه اطلاع‌رسانی





a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 87
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 5180
نهادي در دولت فدرال ايالات متحده كه مسئول اجراي قانون حق تكثير مي باشد و يكي از واحدهاي كتابخانه ي كنگره است . براي اتصال به سراصفحه ي « اداره ي حق تكثير ايالات متحده » اينجا را كليك كنيد .
U . S . Government Printing Office
نگاه كنيد به : GPO
نگاه كنيد به : Universal Machine - Readable Cataloging ( UNIMARC )
UCC
نگاه كنيد به : Universal Copyright Convention
UDC
نگاه كنيد به : Universal Decimal Classification
UF
نگاه كنيد به : used for
پيايند مرجع سالانه اي كه از سال 1932 توسط انتشارات « باوكر » منتشر مي شود و اطلاعات كتابشناختي و قيمت 000 , 164 ادواري را كه به صورت منظم و نامنظم ، در حال حاضر در ايالات متحده و در دنيا منتشر مي شوند ( شامل عناوين قابل دستيابي به صورت الكترونيكي ) ، در قالب يك سياهه ي رده بندي شده ارائه مي دهد . اين فهرست راهنما بر مبناي عنوان و شابپ نمايه مي شود ، و بخش هاي جداگانه اي براي عناوين قطعي ، تغييرات عنوان ، مجلات تخصصي داوري شده ، و عناوين قابل دستيابي در قالب بندي هاي گوناگون رقومي دارد . « اولريخ » بر روي سي دي رام و به صورت درونخطي ( از طريق « توافق صدور مجوز » ) نيز موجود است . نيز نگاه كنيد به : Serials Directory , The
ريزنمود شفافي به شكل يك كارت با « ضريب فروكاست » بسيار بالاتر از ريزبرگه يا خُرد برگه ي استاندارد ( با نزديك به 3000 كادر در هر صفحه ي 15*10 سانتيمتري ) . براي مشاهده ي فراريزبرگه و تهيه ي سخت نسخه از اسناد ذخيره شده در اين رسانه ، به دستگاه خواننده - چاپگر بخصوصي نياز است .
ultraviolet ( UV )
پرتو الكترومغناطيسي فراتر از طيف قابل مشاهده براي انسان به عنوان نور ، كه طول موج آن از نور بنفش كوتاه تر و از اشعه ي ايكس بيش تر است . خورشيد منبع اصلي پرتو طبيعي فرابنفش مي باشد . از آنجا كه پرتو فرابنفش موجب آسيب ديدگي عكس ها و تسريع در فساد انواع بخصوصي از كاغذ مي شود ، از قراردادن طولاني مدت مواد كتابخانه اي در معرض نور مستقيم خورشيد بايد پرهيز كرد و در هر جا كه حفاظت مواد اهميت دارد ، بايد در صورت امكان در محوطه ي انبارش از نور الكتريكي استفاده كرد . براي كاهش اثر اين پرتو مي توان از فيلترهاي فرابنفش استفاده كرد .
umbilicus
در آثار عتيقه ، به ميله ي چوبي دوسر گره داري گفته مي شد كه به يك سرِ طومار پاپيروس متصل مي شد و طومار را به دور آن مي پيچيدند . معمولاً يك برچسب از جنس كاغذپوست به يك سر اين نافه متصل ، و حاوي يادداشتي بود كه عنوان يا محتواي طومار در آن ذكر مي شد .
روايتي از يك اثر مكتوب كه كوتاه نشده و بنابراين كامل شمرده مي شود . اين نكته كه يك ويراست ، نامختصر است گاهي در صفحه ي عنوان آثار بلندي كه با جلد كاغذي منتشر مي شوند ذكر مي گردد ، ولي آْثار منتشرشده معمولاً نامختصر شمرده مي شوند ، مگر اين كه توضيح ديگري دراين باره در اثر آمده باشد . لغتنامه ي نامخلـّص ، روايتي از لغتنامه است كه حاوي بيش ترين تعداد واژه ها باشد . مقايسه كنيد با : abridgment
لغتنامه اي كه تلاش شده همه ي كلمات يك زبان را دربرگيرد . در زبان انگليسي ، از اين نوع لغتنامه فقط سه عنوان موجود است : Webster's Third New International Dictionary ( 1961 ) Random House Unabridged Dictionary ( 1993 ) Oxford English Dictionary ( 1989 ) عنوان آخري بيش تر از تعاريف ، به ريشه شناسي لغات مي پردازد . عنوان نخستين ، ابتدا در سال 1909 منتشر شد و در حدود 000 , 450 مدخل ( 000 , 600 مدخل از ويراست دوم به بعد ) را دربرمي گرفت . عنوان دوم داراي كلمات كم تر ، ولي تصاوير بيش تر است . مقايسه كنيد با : desk dictionary
اثر زندگينگاشتي كه بدون رضايت « صاحب شرح حال » ( biographee ) يا ( اگر او درگذشته باشد ) خانواده ي وي نگاشته شده و گاهي در تحليل ( نسبت به يك زندگينگاشت مجوزدار ) ، عيني تر است؛ زيرا « زندگينگارنده » ( biographer ) مجبور نيست براي كسب دسترسي به منابع محرمانه ، امتياز بدهد و كوتاه بيايد . اما زندگينگاشت بي مجوز ، اگر پديدآورنده از اطلاعات مهم محروم بماند ، چه بسا ناقص ، و همراه با جزئيات كم تري باشد .
unauthorized edition
ويراستي كه بدون رضايت پديدآورنده ، نماينده ي قانوني وي ، يا ناشر اصلي ، اما بدون نقص قانون جاري حقوق تكثير ، به چاپ مي رسد . مقايسه كنيد با : authorized edition نيز نگاه كنيد به : pirated edition
unbacked
آنچه كه فقط بر يك طرف برگ سفيد كاغذ چاپ مي شود ، مانند پوسترها .
اثر انتشاراتي چاپي كه بدون صحافي يا جلد ، يا در حالتي كه جلد آن كنده شده ، منتشر مي شود . پيش از قرن نوزدهم ، كتاب ها به شكل جْزوُك هاي چاپي فروخته مي شدند ، تا بنا به دلخواه و نظر خريدار ، صحافي شوند . نيز به شماره اي از يك ادواري يا بخشي از يك پيايند گفته مي شود كه نهايتاً ( همراه با شماره ها يا بخش هاي ديگر ) صحافي خواهد شد و به شكل يك مْجلد در خواهد آمد . مقايسه كنيد با : disbound loose
از واژه ي لاتين uncialis به معناي « يك اينچي » يا « به بلندي يك اينچ » . الفبايي از بزرگحرف ها كه در كادكس هاي انجيلي اوليه ، و به عنوان خط كتابي در نسخه هاي خطي كه در حدود سال هاي 300 تا 700 ميلادي نوشته يا نسخه برداري مي شدند ، مورد استفاده قرار مي گرفت . در اين خط ، حروف بزرگ گرد مي شدند و تغيير شكل مي يافتند ، به گونه اي كه به حروف كوچك ( كه بعدها پديد آمدند ) شبيه بودند . علت اين امر شايد افزايش سرعت نوشتن بود . از قرن ششم به بعد ، خط « نيم اينچي » ( به عنوان خط كتابي ) جايگزين خط اينچي شد . به نسخه هاي خطي كه با اين خط نوشته شده باشند نيز گفته مي شود .
مجلدي كه در آن ، « لب تا » ها در هنگام صحافي برش نخورده اند و قطع يكسان ندارند ، و خود مالك كتاب بايد برگ هاي كتاب را ، با استفاده از يك كارد كاغذبْري يا ابزار تيز ديگر ، با دست از هم باز كند . مترادف با : untrimmed
سازمان ، مؤسسه ، يا پروژه اي كه براي تحقق اهداف و آرمان هايش ، پول ناكافي به آن تخصيص يافته . كسر بودجه ي مزمن ممكن است منجر به كاهش كيفيت خدمات گردد و روحيه ي كاركنان و مديريت را تضعيف كند .
كتابخانه ي جداگانه اي كه توسط يك دانشگاه پايه گذاري ، پشتيباني ، و اداره مي شود تا نيازهاي اطلاعاتي و پژوهشي دانشجويان دوره ي ليسانس ، و مقتضيات آموزشي برنامه هاي درسي دوره ي ليسانس را تأمين كند . اين كتابخانه گاهي به صورت يك كتابخانه ي شاخه اداره مي شود . مقايسه كنيد با : graduate library نيز نگاه كنيد به : college library
ناشري كه انتشارات چاپي را به طور غيررسمي يا پنهاني ( معمولاً براي اعضاي يك گروه يا سازمان مخالف با خط مشي هاي حكومت موجود يا قدرت ديگر ) منتشر مي كند . اين شيوه بيش از دوران صلح و شكوفايي ، در زمان ناآرامي هاي مدني رواج دارد . در نهايت ، بيش تر ناشران زيرزميني يا از هم مي پاشند و منحل مي شوند يا به سازمان هاي انتشاراتي « روزميني » تبديل مي گردند .
كلمات ، عبارات ، يا قطعاتي از متن كه توسط خواننده ي قبلي ( معمولاً به منظور ارجاعات بعدي ) زير آن ها با مداد يا قلم ، خط كشيده شده است . بنا به يك قاعده ي عام ، كتابخانه ها كتاب هاي اهدايي را كه حجم قسمت هاي زيرخط كشي شده در آن ها زياد باشد ، به مجموعه ي خود نمي افزايند . نيز اشاره دارد به گزينه اي براي قالب بندي كه در نرم افزارهاي واژه پردازي وجود دارد و مي توان براي كشيدن خط در زير يك نويسه ، كلمه ، عبارت ، سطر ، يا كل قطعه اي از يك متن ، از آن استفاده كرد . مقايسه كنيد با : highlighting
يك نوبت چاپ كه در طي آن ، تعداد نسخه هايي كم تر از تعداد سفارش شده توليد مي شود ، و اين امر گاهي موجب بروز كمبود در موجودي ناشر مي گردد . متضاد : overrun
اشخاصي در يك ناحيه ي جغرافيايي ، يا خدمتگيران يك كتابخانه يا نظام كتابخانه اي كه به دلايل مختلف ( از جمله كم آگاهي از منابع و خدمات قابل دستيابي ، ناآشنايي با زبان ملي ، بيسوادي ، نقص سلامت ، نبود وسايل آمد و رفت ، . . . ) از خدمات كتابخانه اي ، كم استفاده مي كنند . برنامه هاي معاضدتي به پركردن اين شكاف ها كمك مي كنند .
داراي تعداد كارمندان ناكافي براي انجام كارهاي لازم . نشانه هاي كار بيش از حد ( ازپاافتادگي ، كارگريزي ، پس افتادگي كارها ، . . . ) ممكن است نتيجه ي كمً كارمندي باشد . مترادف با : short - staffed short - handed متضاد با : overstaffed نيز نگاه كنيد به : skeleton staff underfunded
يك فقره ، منبع ، يا خدمت كتابخانه اي كه ( معمولاً به اين دليل كه همگان از سودمندي آن باخبر نيستند ، يا همچون ديگر موارد جايگزين ، دسترس پذير نيست ) كم تر از انچه كه بايد ، مورد استفاده قرار مي گيرد؛ مثل مجموعه ي رسالات و پايان نامه ها در برخي از كتابخانه هاي آكادميك .
undo
نگاه كنيد به : cut - and - paste
فاقد اوراق رسمي يا شواهد ملموس ديگري كه مؤيد وجود ، هويت ، اعتبار ، اصالت ، مالكيت ، . . . باشد .
متن يا ويراستي كه حاوي قطعاتي است كه ( معمولاً به اين دليل كه براي برخي از خوانندگان ، ناخوشايند شمرده مي شده اند ) از روايت ها يا ويراست هاي ديگر حذف شده اند . مقايسه كنيد با : expurgated نيز نگاه كنيد به : bowdlerize censorship
اثري كه با مرگ پديدآورنده ، آهنگساز ، يا توليدكننده ، ناتمام مانده . آثار ادبي ناتمام گاهي پس از مرگ نويسنده منتشر مي شوند . نيز نگاه كنيد به : continuation redaction