واژه‌نامه اطلاع‌رسانی





a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 229
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 5180
كتاب كوچك و مصوري براي خردسالان كه در قرن نوزدهم در انگلستان و امريكا منتشر مي شد و معمولاً از هشت برگ تصويري شفاف و رنگ آميزي شده با دست ، همراه با متن بسيار اندك ( حروف الفبا و حكايت هاي ساده ) تشكيل مي شد . « بازيچه كتاب » در اصل با جلد كاغذي منتشر مي شد ، ولي بعدها شكل هاي ديگري نيز به آن افزوده شدند؛ مانند كتاب پارچه اي كه روي پارچه ي محكم چاپ مي شد ، كتاب هاي سه بْعدي ، و « جْنباكتاب » . بازيچه كتاب ها غالباً به صورت فَروُست منتشر مي شدند تا خريد و گردآوري هدايا را تشويق كنند .
مجموعه اي از اسباب بازي ، عروسك ، وسيله ي بازي ، و . . . كه ( گاهي براي امانت ) در تالار كودكان كتابخانه ي عمومي موجود است و بويژه براي خانواده هايي كه در جوامع كم درآمد زندگي مي كنند ، سودمند است .
tp .
نگاه كنيد به : title page
ركوردي متشكل از سرعنوان هاي اضافي كه يك فقره ي كتابنگاشتي در فهرست كتابخانه اي ، در زير آن ها ذكر مي شود و معمولاً با يك مدخل اصلي همراه است . نيز سياهه اي از همه ي ارجاعات متقاطعي ( در يك « فايل مستند » ) كه به يك سرعنوان مورد استفاده در يك فايل ركوردهاي كتابنگاشتي و از آن سرعنوان ، ايجاد شده تا هر گاه كه تغيير يا اصلاحي لازم آمد ، يا زماني كه آن فقره از مجموعه ي كتابخانه حذف شد ، فهرستنويس بتواند همه ي مدخل هاي مربوط به آن فقره را رديابي كند .
در ذخيره و بازيابي اطلاعات ، عبارت است از يكي از حلقه ها يا دايره هاي هم مركز بر سطح يك صفحك مغناطيسي ، كه داده ها بر روي آن ذخيره مي شود . فلاپي ديسك استاندارد يا 80 شيار ( در تراكم مضاعف ) يا 160 شيار ( در تراكم بالا ) دارد . در ضبط صوت ، يك يا چند باريكه ي نوري يا مغناطيسي كه در امتداد طولي نوار صوتي ، نوار ويديويي ، يا فيلم قرار دارد و سيگنال هاي صوتي به منظور پخش به صورت صداي همزمان ، بر روي آن ضبط مي شوند .
كتاب يا جزوه اي حاوي مطالب يا گفتاري در يك مقوله ي اجتماعي ، سياسي يا مذهبي ، كه معمولاً به عنوان تبليغات و بنا به اهداف تعليمي منتشر مي شود . نيز به جزوه اي گفته مي شود كه از يك تكبرگ چاپي ( كه يك يا چند بار تاخورده و تبديل به چند صفحه گرديده ) تشكيل مي شود .
سازماني كه مختص ترويج يك خط پيشه گاني بخصوص ( مثلاً بازار كتاب ) مي باشد؛ مثل « انجمن ناشران امريكا » يا « انجمن كتابفروشان امريكا » . بيش تر انجمن هاي صنفي يك مجله ي صنفي منتشر مي كنند تا اعضا را از محصولات و پيشرفت هاي جديدي كه در حيطه ي علائق آن ها است باخبر كنند . اطلاعات راهنما در باب انجمن هاي صنفي كتاب در پيايند مرجع سالانه ي « Literary Market Place » قابل دستيابي است .
trade binding
نگاه كنيد به : publisher's binding
واژه ي عمومي براي شمول بر مواد مرغوب داستاني و غيرداستاني براي بزرگسالان ، كتاب هاي جلدكاغذي همگاني ، و كتاب هاي كودكان كه براي عموم منتشر مي شوند - در برابر كتاب هاي جلدكاغذي بازار انبوه ( كه در روزنامه فروشي ها به فروش مي رسند ) ، كتاب هاي مرجع ، كتاب هاي دانشورانه ، و كتاب هاي درسي كه براي بخش محدودي از بازار انتشار مي يابند . تخفيف استاندارد ناشر براي كتاب هاي بازار همگاني 40 درصد است . نيز نگاه كنيد به : trade bookstore trade publisher
يك كتابفروشي كه كتاب هاي مرغوب را كه براي عموم مردم ( و نه براي بخش محدودي از بازار ) منتشر شده اند به فروش مي رساند . فروشگاه هاي زنجيره اي بزرگ ممكن است به فروش روزنامه ، مجلات موردعلاقه ي عموم ، مضبوطات ويديويي ، دي وي دي ، سي دي موسيقي ، نقشه ي جاده ها ، تقويم ، كارت تبريك ، و . . . نيز بپردازند . كتابفروشي هاي بازار همگاني معمولاً داراي كتاب هاي گرانقيمت مرجع ، كتاب هاي دانشورانه و فني ، و كتاب هاي درسي نيستند . كتاب هاي جلد كاغذي بازار انبوه ، به صورت گزينشي و بسته به شهرت پديدآورنده در اين فروشگاه ها فروخته مي شوند .
سياهه اي از همه ي كتاب ها ( ي موجود ) كه در يك كشور بخصوص ، يا در كشورهاي ديگري كه ناشران محلي به عنوان نماينده ي آن ها عمل مي كنند ، منتشر شده . نيز هر گونه اثر انتشاراتي كه محصولات توليدشده و قابل فروش به وسيله ي يك شركت انتفاعي را فهرست و توصيف مي كند ، همراه با اطلاعات ديگري ( همچون قيمت ، تصوير ، و اطلاعات مربوط به نحوه ي سفارش ) كه در فروش آن محصولات سودمندند . كاتالوگ ناشر كه به وسيله ي پست براي كتابفروشان و كتابخانه ها ارسال مي شود نمونه ي بسيار خوبي است . برخي از كتابفروشان نيز كاتالوگ تجاري خاص خود را ( به منظور توزيع در ميان خريداران جزء بالقوه ) منتشر مي سازند ، يا اطلاعات كاتالوگ خود را به صورت درونخطي در وب ، قابل دستيابي مي كنند ( مانند آمازون ) .
يك انتشارات پيايندي كه معمولاً سالانه منتشر مي گردد و شامل سياهه اي از شركت ها و سازمان هاي دست اندركار خريد ، فروش ، يا مبادله ي گروه خاصي از كالاها و خدمات مي باشد . مدخل هاي اين فهرست راهنما شامل نام رسمي ، نشاني پستي ، شماره تلفن/ فاكس ، كاركنان اصلي ، و ديگر اطلاعات مهم مي باشد .
ويراستي كه به وسيله ي يك ناشر انتفاعي با صحافي تجاري جلدكاغذي و/ يا سخت جلد ، براي فروش به كتابفروشان و كتابخانه هاي معتبر توليد مي شود . ويراست هاي انتفاعي براي عامه ي خوانندگان منتشر مي شوند ، و نه براي بخش بخصوصي از بازار كتاب . مقايسه كنيد با : mass - market paperback scholarly book textbook
يك ادواري كه به اشاعه ي اخبار و اطلاعات مورد علاقه ي يك گروه بخصوص از پيشه يا صنعت مي پردازد و معمولاً به وسيله ي يك انجمن صنفي منتشر مي گردد . برخي از مجلات صنفي علاوه بر نگارش چاپي ، به صورت درونخطي نيز قابل دستيابي هستند .
trade list
نگاه كنيد به : trade catalog
trade mark
نگاه كنيد به : trademark
نامي كه براي مشخص كردن يك بنگاه پيشه گاني بخصوص و شهرتي كه در بازار به دست آورده ، مورد استفاده قرار مي گيرد ( مثل « مايكروسافت » ) - در برابر علامت هاي تجارتي كه نام محصولات آن شركت مي باشند ( مثل « ويندوز » ) . نيز نگاه كنيد به : brand name
ويراست نرم جلدي كه به وسيله ي يك نشر دانشگاهي يا ناشر انتفاعي ، در قالب بندي بزرگ تر و صحافي مرغوب تر از جلد كاغذي بازار انبوه ، براي خرده فروشي در دانشكده ها و در كتابفروشي هاي انتفاعي ، منتشر مي شود . بيش تر ويراست هاي انتفاعي ابتدا با صحافي سخت جلد منتشر مي شوند و پس از تحقق فروش بالقوه ي ويراست سخت جلد ، با همان فيلم و زينك ، با صحافي جلدكاغذي تجديد چاپ مي شوند . در برخي موارد ، حقوق مربوط به ويراست جلدكاغذي از سوي ناشر اصلي به يك ناشر انتفاعي فروخته مي شوند . مترادف با : quality paperback مقايسه كنيد با : mass - market paperback
يك سازمان انتشاراتي كه كتاب هاي مورد علاقه ي خوانندگان تحصيلكرده را براي فروش در دانشكده ها و خرده فروشي هاي معتبر كتاب ، منتشر مي كند . تعداد ناشران انتفاعي بزرگي كه مستقل مانده باشند ، معدود است . مقايسه كنيد با : popular press university press نيز نگاه كنيد به : trade book trade edition
يك حرف ، عدد ، كلمه ، عبارت ، نشان ، ابزار ، طرح ، صدا ، يا نماد ( يا تركيبي از اين ها ) كه در ارتباط با يك محصول يا خدمت براي دلالت ( مستقيم يا غيرمستقيم ) بر هويت مالكِ يك ( معمولاً ) بنگاه انتفاعي مورد استفاده قرار مي گيرد كه استفاده از آن علامت بخصوص را با ثبت آن ، براي خود محفوظ داشته است . علائم تجاري خدمات و محصولات موفق ، توسط مالكان به نحو غيرتمندانه اي محافظت مي شوند تا مانع از تقليد آن ها توسط رقيبان گردند . ثبت علامت كه با درج حرف R در داخل يك دايره ي كوچك ( و حروف TM ، اگر ثبت نام در دست انجام باشد ) پس از نام بنگاه مشخص مي گردد ، به مالك علامت حق مي دهد كه در صورت تجاوز به حقوق خود ، قانوناً طلب خسارت كند . املاي ديگر : trade mark نيز نگاه كنيد به : infringement
اثر ادبي به نثر يا شعر كه در آن ، يك فاجعه يا نگونبختي ناگهاني ، معمولاً به دليل شرايط مهارناپذير ( مانند « مرگ فروشنده » اثر « آرتور ميلر » ) يا در نتيجه ي اشتباه در قضاوت يا نقص جدي شخصيتي ( مانند « مكبث » اثر « شكسپير » ) به شخصيت اصلي اثر روي مي آورد . در نمايش كلاسيك يونان ، آن نقصي كه موجب سقوط قهرمان تراژيك مي شود ، نوعاً « گرانسري » ( غرور ) است . مقايسه كنيد با : comedy tragicomedy
شكلي از نمايش كه ريشه در انگلستان دوره ي اليزابت و ژاكوبن ها دارد ، و معمولاً با دربرگرفتن شخصيت هايي از هر دو قشر بالا و پايين جامعه ، و با بازگشودن وقايع ناميموني كه به صورتي نامنتظره منجر به يك پايان خوش مي شوند ، فرم ها و قراردادهاي معمول تراژدي و كمدي را با هم در مي آميزد ( مثل « تاجر ونيزي » اثر « شكسپير » ) .
فيلم بسيار كوتاهي كه اساساً با اهداف تبليغاتي مورد استفاده قرار مي گيرد ، و از برگرفته هاي منتخب يك فيلم بلندتر كه قرار است در آينده به نمايش درآيد ، تشكيل شده است . در فهرستنويسي كتابخانه اي ، اين واژه ( در توصيف كتابنگاشتي ) پس از « عنوان كامل » ، در داخل دو راست كمانك [پيش پرده] ذكر مي شود تا نوع ماده را مشخص كند . مقايسه كنيد با : film clip نيز نگاه كنيد به : preview نيز به قطعه ي كوتاهي از فيلم بدون تصوير در انتهاي فيلمعكس ، فيلم ، يا حلقه ي فيلم نورنديده گفته مي شود كه براي پيشگيري از آسيب ديدگي آن در جريان جابه جايي ها ، به فيلم افزوده مي شود . مقايسه كنيد با : leader
آموزش هايي كه هدف از طراحي آن ، اين بوده كه به يك شخص يا گروهي از « افراد مهارت آموز » ( trainees ) ، يك يا چند مهارت ( مثلاً چگونگي خارج كردن و تحويل گرفتن كتاب ها و ديگر مواد در ميزگردش كتابخانه ، يا چگونگي بازچيني فقره ها بر مبناي شماره ي راهنما در جاي درست آن ها در قفسه ) آموخته شود . « مهارت آموزي ضمن خدمت » در محل كار و در طي ساعات معمول كاري ، و گاهي در همان بافتار و شرايطي كه آن مهارت ( ها ) مورد استفاده قرار مي گيرند ، انجام مي گيرد .
trans .
نگاه كنيد به : translation
ركورد مستمري از عملياتي كه به وسيله ي كاربران يك سامانه ي خودكار ، در يك دوره ي زماني مشخص ( هفته ، ماه ، سال ) به آن اقدام شده است . در فهرست هاي درونخطي و داده پايگاه هاي كتابنگاشتي ، « تراكنش ها » معمولاً همان كاوش هاي ثبت شده بر مبناي نوع كاوش ( پديدآورنده ، عنوان ، موضوع ، كليدواژه ، . . . ) هستند كه براي روشن شدن الگوهاي كاربرد و تغييرات درازمدت در رفتار كاوشي ، مي توان به تحليل آن ها پرداخت . نيز نگاه كنيد به : peak use نيز به ركوردي گفته مي شود كه بنا به مقاصد آماري ، از تعداد مراجعان به كتابخانه كه از كاركنان كتابخانه در يك خدمتگاه ، كمك دريافت مي كنند ( مثلاً تعداد پرسش هاي پاسخ داده شده از سوي كتابداران در ميز مرجع ) تهيه مي شود و معمولاً بر مبناي نوع سؤال ( ارشادي ، اطلاعاتي ، آموزشي ، ارجاعي ) تقسيم بندي مي شود .
مقالات يا چكيده ي مقالات ارائه شده در كنفرانس يا نشست يك جامعه يا انجمن ، كه معمولاً همراه با ركوردي از آنچه كه رخ داده ، منتشر مي شود . مقايسه كنيد با : proceedings نيز نگاه كنيد به : memoir
تهيه ي يك نسخه ي مكتوب يا تايپي ، معمولاً از يك سخنراني ، برنامه ي پخش شده ، صداي ضبط شده ، يا برنامه ي شفاهي ديگر ، يا نسخه اي از يادداشت هايي كه از محتواي چنين برنامه اي برداشته شده . نيز نگاه كنيد به : transcript همچنين ، اقتباس يا تنظيم يك قطعه موسيقي براي آواز ، ساز ، يا اجراي گروهي ( متفاوت با آنچه كه اثر ، در اصل بدان منظور ساخته شده است ) . در رايانش ، كپي كردن يك فايل برنامه يا داده از يك رسانه ي انبارش بيروني به ديگري ، بدون تغيير محتواي آن .
نسخه اي از اصل ، كه معمولاً با دست يا به شكل تايپ شده تهيه گرديده ، بخصوص يك سند حقوقي يا ركورد رسمي . نيز به ركورد مكتوب سخنان ايرادشده در دعواهاي دادگاهي ، يا در سخنراني ، مصاحبه ، برنامه ي راديويي يا تلويزيوني ، يا در مضبوطات صوتي گفته مي شود . نيز نگاه كنيد به : transcribe
transcription
نگاه كنيد به : arrangement