واژه‌نامه اطلاع‌رسانی





a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 229
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 5180
terms of availability
شرايطي كه قابل دستيابي بودن يك فقره ي كتابنگاشتي در بازار فروش ، منوط به آن ها است ( معمولاً قيمت پشت جلد ، كه در فيلد 020 يا 022 از ركورد مارك ثبت مي شود ) .
در صحافي ، مجموعه ي سرهم شده اي متشكل از سه ورق كاغذ ، پارشمن ، يا كاغدپوست كه يك بار تا مي خورند و شش ورق به دست مي دهند . از « سه گان تا » در برخي كتاب هاي دستنوشت و كتاب هاي چاپي اوليه استفاده مي شد . نيز نگاه كنيد به : quaternion quinternion sextern
اثر مكتوب ( همچون فصلي از يك كتاب درسي يا مدخلي از يك كتاب مرجع ) كه نه بر پژوهش اصيل ( كه مستلزم اسناد دست اول است ) بلكه كلاً بر منابع دست دوم مبتني است . دست دوم يا سوم بودن يك منبع را مي توان با بررسي كتابنگاشت آن ( اگر چنين چيزي داشته باشد ) تشخيص داد . نشانه ي ديگر آن است كه منابع دست دوم تقريباً هميشه به وسيله ي كارشناسان و متخصصان نگاشته مي شوند ، ولي منابع دست سوم را ممكن است كاركناني نوشته باشند كه به آن مقوله علاقه مندند ، ولي در آن موضوع صاحبنظر نيستند .
يك مجموعه ي منابع كتابخانه اي ، متشكل از ابزارهاي ارزيابي مورد استفاده ي پژوهشگران و كاروُران حوزه ي آموزش ، روانشناسي ، مشاوره ، و حوزه هاي وابسته به آن ها . اطلاعات درباره ي مجموعه هاي آزمون در « Mental Measurements Yearbook » ( كه از سوي « انجمن كتابخانه هاي دانشكده اي و پژوهشي » منتشر مي شود ) قابل دستيابي است .
tete - beche
شكلي از صحافي كه در آن ، متن يك اثر در « آغاز » كتاب ، و متن اثر دوم در « پايان » و به حالت وارونه ( سر و ته ) مي آيد ، به صورتي كه آخرين صفحات هر دو اثر تقريباً در ميانه ي مجلد ، در كنار هم قرار مي گيرند . همچنين مجلدي كه با همين شيوه صحافي مي شود ، و حاوي روايت هاي مختلف از يك متن واحد است . مقايسه كنيد با : dos - a - dos
tetrology
نگاه كنيد به : trilogy
در يك ويراست مكتوب ، چاپي ، يا رقومي ، عبارت است از كلمات يا ( در صورت نبود كلمه ، ) علائم يا نمادهاي مورد استفاده براي بيان افكار ، احساسات ، و انديشه هاي پديدآورنده . مقايسه كنيد با : wordless نيز نگاه كنيد به : subtext textual criticism نيز به متن يك كتاب ( به استثناي پيش مطالب ، پس مطالب ، و هر گونه يادداشت ، تصوير ، زيرنوشت ، سرصفحه ، يا ديگر مطالب درشت چاپ و نمايشي ) گفته مي شود . به عنوان شكل كوتاه شده اي براي واژه ي « textbook » ( كتابدرسي ) نيز مورد استفاده قرار مي گيرد . نيز نگاه كنيد به : text block در فهرستنويسي كتابخانه اي ، عبارت است از « تعيين عام نوع ماده » براي آن دسته از مواد چاپي كه انسان مي تواند با چشم و بدون كمك گرفتن از ابزارهاي درشت نمايي ، آن ها را بخواند . همچنين به كلمات يك ترانه ، مجموعه اي از ترانه ها ، يا جْنگي از ترانه ها گفته مي شود ( « قواعد فهرستنويسي انگلو امريكن - ويراست 2 » ) . در پست الكترونيكي ، عبارت است از متن پيام ( متمايز از پاصفحه و سرصفحه ) .
كراسه هاي جمع آوري شده ي يك كتاب ، كه به صورت يك واحد به هم دوخته يا چسبانده شده اند و پيش از چسبانده شدن به پوسته يا جلد ، لب چين شده اند - بدون هر گونه كاغذي ( مانند آسترهاي بدرقه يا آسترهاي تزييني ) كه توسط صحاف اضافه مي شود . در اين معنا ، مقايسه كنيد با : book block نيز در مفهوم خاص تر براي اشاره به برگ هايي از كتاب مورد استفاده قرار مي گيرد كه متن اصلي اثر را - سواي از پيش مطالب ، پس مطالب ، و هر گونه كليشه اي كه جداگانه ( معمولاً بر روي كاغذي از نوع متفاوت ) چاپ مي گردد و در صحافي اضافه مي شود - دربرمي گيرد .
« تي ئي آي » كه در سال 1987 عرضه شد ، يك استاندارد بين المللي بين رشته اي است كه هدف از آن كمك به كتابخانه ها ، موزه ها ، ناشران ، و دانشوران در بازنمايي متون زباني و ادبي به شكل رقومي ، تسهيل در پژوهش و تدريس بوده است . روش كدگذاري براي بيشينه كردن درجه ي گويايي و كمينه كردن درجه ي دشوار فهمي طراحي شده است . « تي ئي آي » به عنوان يك پروژه ي پژوهشي ، مشتركاً به وسيله ي « انجمن رايانه و علوم انساني » ، « انجمن زبانشناسي رايانشي » ، و « انجمن رايانش ادبي و زبانشناختي » سازمان داده شد . براي اتصال به پايگاه وب « تي ئي آي » اينجا را كليك كنيد .
حروف مورد استفاده براي چاپ مواد خواندني ، مثلاً متن يك كتاب يا اثر انتشاراتي ديگر ( در برابر « حروف درشت چاپ » كه براي چاپ سرصفحه ها ، عنوان هاي متكرر ، و . . . ، يا « حروف نقل قول » كه براي چاپ يادداشت ها و نقل قول هاي طولاني مورد استفاده قرار مي گيرند ) . مترادف با : body type نيز نگاه كنيد به : type size
ويراستي از يك كتاب كه مخصوصاً براي استفاده ي دانشجويان ثبت نام شده در يك واحد درسي ، يا به منظور آمادگي آنان براي امتحان در يك درس يا يك رشته ي آكادميك تهيه شده ، و با ويراست تجاري همان عنوان ، كه گاهي همراه با يك كتاب تمرين ، دستورنامه ي آزمايشگاه ، و/ يا راهنماي معلم منتشر مي گردد متفاوت است . همچنين به اثر استانداردي گفته مي شود كه براي يك واحد درسي بخصوص ( چه اين كه در ويراست بخصوصي منتشر شده باشد يا نه ) انتشار يافته است . كتابدرسي ها معمولاً توسط كتابفروشي هاي دانشكده اي با شمارگان بالا و بر مبناي تعداد پيش بيني شده براي ثبت نام در يك درس ، سفارش داده مي شوند . تخفيف استاندارد ناشر براي سفارش كتابدرسي ها 20 درصد است . گاهي نسخه هاي مستعملي كه وضعيت مناسبي داشته باشند دوباره به كتابفروشي فروخته مي شوند تا با قيمتي كم تر از نسخه هاي نو ، مجدداً به فروش برسد . نيز نگاه كنيد به : textbook edition El - Hi Textbooks & Serials Print
يك كتاب بازاري كه در ويراست جداگانه اي ، مخصوصاً براي استفاده ي دانشجوان ثبت نام شده در يك واحد درسي منتشر مي شود . قالب بندي اين كتاب ممكن است تغيير يابد تا ( مثلاً با افزودن پرسش هاي درسي و كتابنگاشت در انتهاي هر بخش يا فصل ) سودمند تر گردد . ويراست هاي كتابدرسي با تخفيف اندك ( معمولاً 20 درصد در سفارش هاي به تعداد زياد ) به فروش مي رسند .
سبكي در صحافي كتاب كه از قرن دوازدهم تا پانزدهم در اروپا رواج داشت . در اين شيوه ، صفحات جلد با مخمل و/ يا ابريشم زربفت پوشيده مي شوند و معمولاً با سگك طلا يا نقره تزيين مي گردند . در قرون شانزده و هفده ، صحافي با ابريشم و مخمل گلدوزي شده رواج داشت . از آنجا كه الياف فاخر ، شكننده هستند و به مرور زمان دچار فساد مي شوند ، نمونه هاي اندكي از اين نوع صحافي كه وضعيت خوبي داشته باشند به جا مانده اند .
textual bibliography
نگاه كنيد به : analytical bibliography
مطالعه ي دقيق و مقايسه ي متون مختلف آثار ادبي به منظور تعيين روايت هايي كه با وفادارانه ترين شكل ، منويات نويسنده را منعكس مي كنند . اين نوع نقد در مورد آثار قديمي تري كه دستنوشت اصلي آن ها موجود مي باشد ، بسيار اهميت دارد . نيز نگاه كنيد به : recension textus receptus
textus receptus
عبارت لاتين به معناي « متن دريافت شده » . نگارشي از يك اثر كه ( در غياب دليل غيرقابل انكار برعليه آن ) متخصصان و كارشناسان ، آن را بيش تر از ديگر روايت هاي موجود ، نشان دهنده ي منويات پديدآورنده مي دانند . نيز نگاه كنيد به : recension textual criticism
TF
نگاه كنيد به : term frequency
TGN
نگاه كنيد به : Getty Thesaurus of Geographic Names
اين انجمن در سال 1937 پايه گذاري شد و اعضاي آن را ( از سراسر جهان ) موزه داران ، كتابداران ، آرشيوداران ، نويسندگان ، تاريخدانان ، طراحان صحنه ، بازيگران ، كتابفروشان ، كلكسيونرها ، و ديگر افراد علاقه مند به پژوهش در هنرهاي نمايشي ، و به گردآوري ، حفاظت ، و به كارگيري متون هنرهاي نمايشي تشكيل مي دهند . اين انجمن كه در نيويورك مستقر است ، وابسته به « انجمن كتابخانه هاي امريكا » مي باشد . براي اتصال به سراصفحه ي « انجمن كتابخانه هاي تئاتر » اينجا را كليك كنيد .
خارج كردن غيرمجاز مواد از محوطه ي كتابخانه . اين مشكل هميشگي كتابخانه با محدودكردن دسترسي به بخش خدمات فني و نصب دروازه ي امنيتي در خروجي همگاني ( با زنگ اخباري كه با نواره ي مغناطيسي الصاق شده به فقره ي خروجي ، به طور خودكار فعال مي شود و در هنگام خارج كردن مجاز مواد ، بايد به وسيله ي كتابدار كتابخانه ، غيرحساس شود ) كنترل مي گردد . متأسفانه سارقان سمج ، نحوه ي گذاشتن و برداشتن نواره را آموخته اند . در بيش تر ايالت هاي ايالات متحده ، سرقت و تخريب مواد كتابخانه اي به عنوان يك بزه ، قابل كيفر است . نيز نگاه كنيد به : crime in the library
كتابي از نقشه ها كه به يك مقوله ، موضوع ، يا زمينه ي ويژه اختصاص يافته و معمولاً مشتمل است بر متن ، تصاوير ، و ديگر مواد ترسيمي كه توضيحگر معنا و اهميت مدخل ها مي باشند .
thematic catalog
سياهه اي از آثار يك آهنگساز ، كه به ترتيب زماني يا بر مبناي نوع اثر مرتب شده اند و در آن ، درونمايه و مضمون اصلي هر اثر ، يا بخشي از يك اثر بلند ( معمولاً در چند خط ميزان ) ارائه مي شود . برخي از فهرست هاي مضموني به آثار موسيقايي يك شكل يا دوره ي خاص اختصاص يافته ، و معمولاً به ترتيب الفباي نام آهنگساز مرتب شده اند . مقايسه كنيد با : thematic index
سياهه اي از درونمايه هاي اصلي در يك اثر ( يا گروهي از آثار ) موسيقايي ، كه معمولاً بر رو يا پشت يك پارتيتور چاپ مي شود ، و به اثري/ آثاري كه هر درونمايه در آن ها تكرار مي گردد اشاره مي كند . در مورد آثار كوتاه ، درونمايه و مضمون معمولاً به صورت چند خط ميزان اوليه ارائه مي شود . مقايسه كنيد با : thematic catalog
نقشه اي كه يك يا چند تا از عوارض يا جوانب يك ناحيه ي بخصوص از سطح زمين يا جرم آسماني ديگر را نشان مي دهد . نقشه هاي مضموني ممكن است « كمـّي » ( quantitative ) و نشانگر داده هاي آماري ( مثل ميانگين سالانه ي بارندگي ) ، يا « كيفي » ( qualitative ) و بيانگر توزيع مشخصه هايي همچون زبان غالب ، گروه هاي نژادي ، وابستگي هاي مذهبي ، . . . باشند .
thesauri
نگاه كنيد به : thesaurus
كتابي از مترادفات و شبه مترادفات در يك زبان نوشتاري ، كه معمولاً به ترتيب مفهومي مرتب مي شود؛ هر چند كه ترتيب لغتنامه اي نيز نادر نيست . نخستين اصطلاحنامه ي زبان انگليسي كه در سال 1852 منتشر شد ، به وسيله ي « پيتر مارك روژه » تدوين گرديد . براي اتصال به اصطلاحنامه ي درونخطي زبان انگليسي لطفاً نگاه كنيد به : Merriam - Webster Online . نيز به واژفرهتگ و كلمات متشكل از واژگان تخصصي يك رشته يا حوزه ي مطالعاتي تخصصي گفته مي شود ، كه روابط منطقي و معنايي بين اصطلاحات ( بويژه سياهه اي از سرعنوان هاي موضوعي يا توصيفگرهاي مورد استفاده به عنوان اصطلاح مرجـّح در نمايه سازي متون آن حوزه ) را نشان مي دهد . در بازيابي اطلاعات ، از اصطلاحنامه مي توان براي مكانيابي اصطلاحات اعم و اصطلاحات مرتبط ( اگر كاربر بخواهد بازيابي را گسترش دهد ) ، يا اصطلاحات اخص ( براي خاص تركردن عبارت كاوش ) استفاده كرد . يك اصطلاحنامه ي خوش ساخت همچنين نمايه ساز را قادر مي سازد كه در تخصيص اصطلاحات نمايه اي به اسناد ، انسجام و يكدستي را رعايت كند . جمع : thesauri نيز نگاه كنيد به : controlled vocabulary lead - in vocabulary
Thesaurus of Geographic Names
نگاه كنيد به : Getty Thesaurus of Geographic Names ( TGN )
مطلبي كه در يك بحث و گفت و گوي رسمي ، مورد استدلال و دفاع قرار گرفته - بويژه به وسيله ي يك داوطلب كه به عنوان بخشي از شرايط آزمون دانشگاهي براي دريافت درجه ي كارشناسي ارشد ( = فوق ليسانس ) به چنين كاري اقدام مي كند . پايان نامه هاي كارشناسي ارشد به صورت سالانه بر مبناي رشته ، موضوع ، و پديدآورنده در « Master's Theses Directories » و در « چكيده نامه ي بين المللي رساله ها » نمايه مي شوند . همچنين مي توان آن ها را از طريق « فست سرچ » در داده پايگاه « فهرستگان جهان » مكانيابي كرد . مقايسه كنيد با : dissertation نيز نگاه كنيد با : praeses respondent در معناي عام تر ، هر گونه مطلبي كه ( معمولاً در سطور يا پاراگراف ( هاي ) آغازين ، مطرح مي گردد و ) در گفتار يا نوشتار توضيحي ، مورد استفاده و دفاع قرار مي گيرد .
اثر نمايشي كه در آن ، نويسنده آگاهانه مي كوشد يك مسئله ي اجتماعي را به تصويربكشد و راه حل احتمالي را به خواننده يا مخاطبان ارائه دهد . نيز نگاه كنيد به : roman a these
يك رايانه ي متصل به شبكه ي خدمتگير - خدمتگر ، كه پردازش مستقلانه ي بسيار اندكي را انجام مي دهد و همه يا بيش تر پردازش هاي كاربردي آن بر روي خدمتگر انجام مي شود . نيز به رايانه ي خدمتگري گفته مي شود كه همچون « پي سي » ، قابليت فروفرستي يك برنامه از خدمتگر و پردازش داده ها را دارد ، اما داده ها را در خود ذخيره نمي كند . مقايسه كنيد با : terminal