واژه‌نامه اطلاع‌رسانی





a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 229
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 5180
واژه اي كه توسط شركت « اِي تي اَندتي » ابداع شد و به مدار رقومي اختصاصي گفته مي شود كه از سوي شركت هاي تلفن ارائه مي شود و قابليت انتقال نقطه به نقطه ي داده ها با سرعت 544/1 مگابيت درثانيه را دارد . اين مدار همچنين مشتمل است بر 24 خط جداگانه ، كه هر يك قابليت انتقال صدا يا داده با سرعت 64 كيلو بيت در ثانيه را دارند . افراد مي توانند در توافقي كه دسترسي « كَسري تي 1 » ( fractional T1 ) ناميده مي شود ، يكي از اين 24 خط را خريداري كنند . مؤسسات پيشه گاني و آكادميك براي اتصال به اينترنت به اجاره ي اين خطوط « تي 1 » مي پردازند و ممكن است براي شبكه هاي محلي نيز از آن ها استفاده كنند . هزينه ي ماهانه معمولاً با مقدار مسافت تعيين مي شود . خطوط « تي 1 » از سوي تأمين كنندگان خدمات اينترنتي نيز براي ارائه ي دسترسي اينترنتي به افراد و پيشه هاي كوچك مورد استفاده قرار مي گيرد . ستون فقرات اينترنت با خطوط پرسرعت تر « تي 3 » ساخته مي شود . مترادف با : DS1 نيز نگاه كنيد به : bandwidth
واژه اي كه توسط شركت « اِي تي اَند تي » ابداع شد و به مدار رقومي اختصاصي گفته مي شود كه از سوي شركت هاي تلفن ارائه مي شود و قابليت انتقال نقطه به نقطه ي داده ها با سرعت 44 . 736 مگابيت در ثانيه را دارد . اين مدارها عمدتاً به وسيله ي تأمين كنندگان خدمات اينترنتي براي اتصال به ستون فقرات اينترنت و به خاطر خود اينترنت مورد استفاده قرار مي گيرد . هر مدار « تي 3 » مشتمل بر 672 خط جداگانه است ، كه هر يك قابليت انتقال 64 كيلوبيت در ثانيه را دارد . مترادف با : DS3 مقايسه كنيد با : T1 نيز نگاه كنيد به : bandwidth
در صحافي كتاب ، به قطعه ي كوچكي از كاغذ ، مقوا ، يا پارچه گفته مي شود كه به پيش لبه ي كتاب مي چسبد و بر روي آن حروف ، كلمات ، اعداد ، يا نويسه هاي ديگر چاپ گرديده يا مـُهر شده كه نشان دهنده ي ترتيب الفبايي ، موضوعي ، عددي ، يا . . . ، به منظور تسهيل در مراجعه است . نيز به بخش برآمده ي يك كارت ، پوشه ، ديواره ، و . . . گفته مي شود كه جاي كافي براي نصب برچسبي درباره ي محتواي آن را دارد و در بايگاني و بازيابي مورد استفاده قرار مي گيرد .
مجموعه اي از برآمدگي هاي كوچك به نام زبانه كه همچون چندين پله ، در پيش لبه ي كتاب واقع شده و شامل حروف ، اعداد ، يا ديگر نويسه هاي پشت سرهم ( گاهي به شكل چاپ شده بر زمينه ي تيره ) مي باشد و ترتيب الفبايي ، موضوعي ، عددي ، يا ترتيب ديگر متن را ، به منظور مراجعه ي سريع نشان مي دهد . مقايسه كنيد با : step index thumb index
سياهه ي فشرده و نظام مندي از داده ها ، مانند فهرست مندرجات كتاب ، كه فصل ها يا تقسيمات اصلي كتاب ، در آن ذكر مي شوند . نيز به ترتيب فشرده ي رخداده ها ، اعداد ، يا ديگر داده ها در رديف ها و ستون هاي عمودي گفته مي شود كه براي تسهيل در مقايسه ( معمولاً همراه با عنواني بر بالا ، يا زيرنوشت يا يادداشت توضيحي مكتوب يا چاپي در پايين ) تهيه مي شود . در كتاب هايي كه حاوي اطلاعات در قالب بندي جدولي هستند ، معمولاً سياهه اي از جدول ها ( همراه با شماره ي صفحه ها به عنوان جاينما ) در پيش مطالب ارائه مي گردد . برخي از آثار مرجع آماري ، يكسره از جدول تشكيل مي شوند . در « رده بندي دهدهي ديويي » ، به يكي از هفت « فرانماي كمكي » اطلاق مي شود كه حاوي اعدادي است كه بازنماياننده ي مفاهيم جغرافيايي ، شكل هاي ادبي ، زبان ، گروه هاي نژادي و غير آن ، و تقسيمات فرعي استانداردي مي باشند كه مي توان براي ساختن شماره ي رده ي متناسب با محتواي يك اثر ، به ديگر نشانه هاي موجود در فرانماها افزود . نيز يكي از مجموعه هاي كوچك اعداد جدول بندي شده كه در تمام فرانماهاي اصلي رده بندي دهدهي ديويي ، در « يادداشت هاي افزايش » ( در زيرِ شماره رده هاي بخصوص ) گنجانده مي شوند .
ويراست فاخر ( معمولاً جلدشده با ابريشم يا مخمل ) كه با هدف نمايش در اتاق پذيرايي خصوصي افراد ثروتمند قرن نوزدهم تهيه مي شد . قرينه ي امروزي آن « كتاب روميزي » است .
سياهه اي از محتويات يك اثر انتشاراتي چاپي به ترتيب ظهور آن محتويات ، معمولاً همراه با شماره ي صفحه به عنوان جاينما . در كتاب ، فهرست مطالب مشتمل است بر سياهه ي پيش مطالب ، فصل ها ، يا ديگر تقسيمات اصلي اثر ، و پس مطالب . در يك جـُنگ يا مجموعه ، فهرست مطالب سياهه ي عنوان آثار گنجانده شده به وسيله ي ويراستار ( ان ) ( داستان ها ، اشعار ، نمايش ها ، جْستارها ، و . . . ) را به ترتيب ظهور در آن جْنگ يا مجموعه دربرمي گيرد . در كتاب ها ، فهرست مطالب در قسمت پيش مطلب ( در نخستين صفحه ي فرد پس از صفحه ي عنوان يا صفحه ي اهدا ) چاپ مي شود . در ادواري ها ، فهرست مطالب در نزديكي روجلد هر شماره ، يا بر پشت جلد مي آيد و در آن ، مندرجات ويرايشي ( مقالات ، ستون هاي هميشگي ، نقد و بررسي ها ، و . . . ) بدون هيچيك از آگهي ها ذكر مي شوند . نيز نگاه كنيد به : current contents
tablet book
نگاه كنيد به : pugillaria
روزنامه اي كه در قالب بندي برابر با نصف قطع يك صفحه ي روزنامه ي معمولي چاپ مي شود و حاوي اخبار كوتاه بسيار مهم و مورد توجه ، و تصاوير بسيار ( معمولاً عكس ) مي باشد ، و در روزنامه فروشي ها و فروشگاه هاي بزرگ به فروش مي رسد . نيز نگاه كنيد به : yellow press نيز به پيش چاپ يك آگهي چهارصفحه اي ( يا بيش تر ) گفته مي شود كه معمولاً برابر با يك دوم قطع روزنامه اي است كه قرار است در آن به چاپ برسد .
مواد خواندني كه در آن ، متن ( همچون در خط بريل ) به صورت مجموعه اي از نمادهاي برجسته ، يا در سطوحي با بافت متفاوت ( براي استفاده ي افرادي كه دچار ضعف در بينايي هستند ) ارائه مي شود . نيز نگاه كنيد به : National Library Service for the Blind and Physically Handicapped
كد عددي سه حرفي در طيف xx9 - xx0 كه ( xx اعداد 01 تا 99 را شامل مي شود و ) در ركورد مارك ، براي مشخص كردن نوع داده هاي مندرج در فيلد ، مورد استفاده قرار مي گيرد . نظام شماره گذاري اين امكان را مي دهد كه فيلدها را بر مبناي كاركردشان ، به دسته هاي صدتايي گروه بندي كرد . در فيلدهايي كه نيازمند كنترل مستند هستند ، جايگاه نويسه هاي دوم و سوم در برچسب ، نشان دهنده ي محتواي همانندمي باشد . به نظر « بتي فيوري » از تمامي برچسب هاي مارك ، تقريباً ده درصد در بيش تر ركوردهاي كتابنگاشتي مورد استفاده قرار مي گيرند و از نود درصد بقيه ندرتاً استفاده مي شود . در مورد كتاب ها ، پركاربردترين برچسب ها عبارت اند از : برچسب 010 شماره ي كنترل كتابخانه ي كنگره ( اِل سي سي اِن ) برچسب 020 شماره ي استاندارد بين المللي كتاب ( شابك ) و شرايط دستيابي برچسب 040 مرجع فهرستنويسي برچسب 050 شماره ي راهنماي كتابخانه ي كنگره برچسب 100 شناسه ي اصلي نام شخصي ( پديدآورنده ي اصلي برچسب 130 شناسه ي اصلي عنوان قراردادي برچسب 240 عنوان قراردادي برچسب 245 عنوان و شرح مسئوليت ( عنوان كامل ، نام بخش/ قسمت از اثر ، باقيمانده ي عنوان ، . . . ) برچسب 246 شكل هاي متفاوت عنوان ( عنوان روي جلد ، عنوان موازي ، عنوان عطف ، بخشي از عنوان ) برچسب 250 ويراست ( شرح مسئوليت ، ديگر اطلاعات درباره ي ويرايش ) برچسب 260 نشر ، توزيع ، . . . ( مشخصات نشر ) برچسب 300 توصيف ظاهري ( ديسه نما ) برچسب 400 شناسه ي افزوده ي « فَروُست نما » ( عنوان ) برچسب 500 يادداشت كلي برچسب 504 يادداشت كتابنگاري برچسب 505 يادداشت محتواي قالب بندي شده برچسب 520 گزارمان ، يا يادداشت خلاصه برچسب 600 شناسه ي افزوده ي موضوع نام شخصي برچسب 610 شناسه ي افزوده ي نام تنالگاني برچسب 650 سرعنوان موضوعي مقوله اي برچسب 651 شناسه ي افزوده ي موضوعي نام جغرافيايي برچسب 700 شناسه ي افزوده ي نام شخصي ( پديدآورنده ي همكار ، ويراستار ، تصويرگر ) برچسب 710 شناسه ي افزوده ي نام تنالگاني ( غير از موضوع يا فَروُست ) برچسب 800 شناسه ي افزوده ي نام شخصي فروست برچسب 830 شناسه ي افزوده ي عنوان قراردادي فروست نيز به زنجيره اي از نويسه ها گفته مي شود كه در يك سند « اچ تي ام ال » ( معمولاً در ابتدا و انتها ) به بخشي از متن الصاق مي شود تا عناصر فايل را مشخص كند ، قالب بندي را معين سازد ، يا پيوندي را برقرار نمايد . براي ديدن برچسب ها در يك سند فرامتني ، در نوار ابزار مرورگر خود بر روي دكمه ي view ( يا معادل آن ) كليك نماييد و سپس گزينه ي " Page Source " يا " View Source " را انتخاب كنيد .
نشانگرهاي سه رقمي محتوا ( موسوم به برچسب ) را كه براي شناسايي فيلدهاي ركورد مارك مورد استفاده قرار مي گيرند ، بر مبناي كاركردشان مي توان به شكل زير به دسته هاي صدتايي گروه بندي كرد ( xx ، طيف 00 تا 99 را دربرمي گيرد ) : برچسب هاي xx0 اعداد كنترل كتابنگاشتي و اطلاعات كدبندي شده برچسب هاي xx1 شناسه هاي اصلي برچسب هاي xx2 عنوان ها ، ويراست ، مشخصات نشر برچسب هاي xx3 توصيف ظاهري ، . . . برچسب هاي xx4 فَروُست نما برچسب هاي xx5 يادداشت ها برچسب هاي xx6 شناسه هاي افزوده ي موضوع برچسب هاي xx7 شناسه هاي افزوده ي غير از موضوع يا فروست؛ فيلدهاي پيونددهنده برچسب هاي xx8 شناسه هاي افزوده ي فروست ، و موجودي برچسب هاي xx9 فيلدهاي داراي مورد استفاده ي محلي نيز نگاه كنيد به : parallel content
لبه ي پاييني يك كتاب ، كه وقتي در قفسه در حالت ايستاده قرار داده مي شود ، بر روي آن لبه مي ايستد . به حاشيه ي پاييني صفحه ( در برابر حاشيه ي بالايي ) نيز گفته مي شود . مترادف با : foot
tail - piece
نگاه كنيد به : tailpiece
tail ornament
نگاه كنيد به : tailpiece
tailband
نگاه كنيد به : headband
tailcap
نگاه كنيد به : headcap
تزييني كه در جاي خالي انتهاي يك فصل ( يا ديگر تقسيمات كتاب ) چاپ مي شود . اين اثر تزييني معمولاً « تزيينات چاپچي » ، يا تصوير كوچكي است كه به وسيله ي يك تصويرگر حرفه اي كار شده است . املاي ديگر : tail - piece مترادف با : tail ornament مقايسه كنيد با : headpiece نيز نگاه كنيد به : frontispiece
فراهم آوردن و گردآوري تمامي حقوق در يك كتاب يا اثر ديگر به وسيله ي يك ناشر جديد ، پس از آن كه ناشر ديگري براي اول بار ، آن را انتشار داده است .
فرايند آماده سازي كتاب براي صحافي مجدد ، با برداشتن صحافي ، جلد ، آسترهاي بدرقه ، نخ هاي دوخت ، و پارچه ي شيرازه ، و نيز هر گونه پاكسازي يا ترميم . هنگامي كه يك مجلد به جْزوُك هاي اصلي خود تقليل مي يابد ، گفته مي شود كه « اوراق » ( taken down ) شده است . نيز نگاه كنيد به : pulling
بيان داستاني از يك رخداد حقيقي يا افسانه اي ، كه معمولاً با صيغه ي اول شخص و از اين شاخه به آن شاخه پريدن نقل مي شود و توجه ، بيش تر به پيرنگ و زمينه است تا به گسترش شخصيت ها . بيش تر قصه ها ، آثار داستاني كوتاه هستند ، اما اين واژه به رمان نيز اطلاق مي شود . در « قصه ي بلند » ( tall tale ) ، پيرنگ تعمداً و دقيقاً بعيد و غيرواقعي است ، و معمولاً به خاطر تأثيرات كميك ، ابداع مي شود . نيز نگاه كنيد به : short story
talking book
نگاه كنيد به : book - on - tape
tape recording
نگاه كنيد به : audiotape
رشته هاي باريكي از مواد پنبه اي با بافت محكم كه در صحافي مرغوب ، جْزوُك هاي كتاب به آن ها دوخته مي شوند . روال معمول ، قراردادن دو نواره ي نيم اينچي با فاصله از هم ، در قسمت لبه ي صحافي است ، ولي در مجلدات بزرگ تر ، تا پنج رشته نيز ممكن است مورد استفاده قرار گيرند . در بيش تر صحافي هاي تجاري ، ديگر از قيطان استفاده نمي شود . مقايسه كنيد با : bands
گروه يا دسته اي از اشخاص كه يك اثر ادبي يا هنري براي آنان نگاشته يا توليد مي شود ، يا مجموعه ي منابع كتابخانه براي آنان گسترش مي يابد ( دانشجويان ، حرفه مندان ، خوانندگان تفنني ، يك گروه سني خاص ، يا علاقه مندان به يك موضوع بخصوص ، . . . ) .
رديفي از زبانه ها در يك محيط رابط گرافيكي كه معمولاً در پايين صفحه ي نمايش قرار گرفته و برچسب هاي متني موجود بر روي آن ها ، فايل ها و برنامه هايي را كه در حال حاضر باز هستند نشان مي دهند . در حالت چندكارگي ، كاربر با كليك كردن بر روي يك زبانه مي تواند پنجره ي مربوط به آن را به پيش زمينه بياورد يا اگر آن را كوچك كرده ، دوباره به اندازه ي اصلي برگرداند . در سيستم عامل « ويندوز » ، دكمه ي start نيز بر روي نوار وظيفه واقع شده و اين نوار ممكن است حاوي اطلاعات ديگري همچون تاريخ و ساعت نيز باشد .
tattle - tape
نگاه كنيد به : magnetic strip
علم طبقه بندي ، شامل اصول عامي كه بر طبق آن ، اشيا و پديده ها به رده هايي تقسيم مي شوند . اين رده ها به زيررده ها ، و اين زيررده ها به زيررده هاي فرعي تقسيم مي گردند ، و . . . .
مجموعه اي از پروتكل هاي ارتباطي كه به وسيله ي وزارت دفاع ايالات متحده تدوين شد و در سال 1982 به اجرا درآمد تا كاربران رايانه هاي ميزبان ( كه انواع و اندازه هاي متفاوتي دارند ) بتوانند با يكديگر ارتباط بگيرند و از طريق اينترنت و ديگر شبكه ها ( اينترانت ها و اكسترانت ها ) به مبادله ي داده ها بپردازند . « تي سي پي/ آي پي » كه در بيش تر كارپايه ها پشتيباني مي شود ، به پروتكل اينترنت تبديل شده است . « تي سي پي » تضمين مي كند كه مقدار كلي داده هاي ( بايت هاي ) ارسالي ، به درستي دريافت شده و « آي پي » سازوكاري را براي فرستادن هر چه كارآمدتر بستارهاي داده اي ( كه پيام را تشكيل مي دهند ) به نشاني مقصد ، فراهم مي آورد .
كتابچه يا كتاب نرم جلدي كه همراه با كتاب درسي منتشر مي شود تا به مدرسان در استفاده از متن درسي براي تدريس در كلاس درس ، كمك كند . در فهرستنويسي كتابخانه اي ، وجود « دستورنامه ي معلم » به عنوان « مواد همراه » در ناحيه ي « توصيف ظاهري » ( در ركورد كتابنگاشتي مربوط به كتاب درسي موردنظر ) ثبت مي شود .